مردان تقسیم عادلانه آب تهران
شغل: میرابی
ویژگی: ریش سفیدی برای تعیین سهم آب کشاورزی
همانطور که مشهور است، تهران از دوران قاجار باغشهری بزرگ بود و باغهای نزدیک شهر نقشی اساسی در تأمین مایحتاج مورد نیاز ساکنان پایتخت ایفا میکردند. جالب است بدانید با توجه به تنوع منابع آبی در تهران و البته فراوانی باغها، چه در حاشیه و روستاها و چه در حلقه مرکزی شهر، شغلی بسیار مورد توجه به نام میرابی وجود داشت تا آب بهصورت عادلانه میان زمینهای کشاورزی و باغها و خانهها توزیع شود. علت شکلگیری این شغل هم بهدلیل درگیریهای مختلفی بود که بر سر تقسیم سهم آب میان باغداران صورت میگرفت. بنابراین، مأموران امنیتی به این نتیجه رسیدند تا مسئولیت تقسیم کار را به ریشسفیدان یا افراد معتمد محلهها و روستاها بسپارند تا جلوی بروز خیلی از اختلافات و درگیریها گرفته شود. اردشیر آل عوض، محقق فرهنگ عامه در اینباره میگوید:«مهمترین ابزار میرابها که عموماً به شکل وراثتی در این شغل مشغول بودند، وسیلهای به نام «پنگان» بود که میراب همراه آن میبایست در ابتدای مجرای آب بنشیند تا ساعت آبیاری هر باغ و زمین کشاورزی مشخص شود. پنگان هم متشکل از دیگی پر از آب بود که کاسهای سوراخدار را در آن میانداختند تا از آب پر شود. هر بار که کاسه از آب پر میشد، معادل آن یک سنگ در داخل دیگ میانداختند و گفته میشود هر کاسه را بهازای حدودا هفت دقیقه آبیاری محاسبه میکردند.»
علیرضا بزرگی، یکی از باغداران قدیمی کن، در مورد وظایف میرابها میگوید: «میرابها غیر از تقسیم آب میان زمینهای کشاورزی و باغها، مسئول پرکردن آبانبارهای عمومی، حوض و آبانبار خانهها نیز بودند.»