یادداشت
مدیریت مؤثر پسماند با سطل‌های زباله هوشمند
ابوعلی گلزاری؛ مدرس دانشگاه و متخصص مدیریت پسماند
در بررسی تحولات زیست‌محیطی و چشم‌انداز‌های سازمانی، پازل مدیریت پسماند به‌عنوان یک عنصر غیرقابل‌انکار در پی‌ریزی جوامع پایدار سلامت‌محور تلقی می‌شود. در عین حال، مسئله مذکور با وجود اهمیت بی‌بدیلش، غالبا در رده‌بندی اولویت‌های ملی کشورهای نوپا نادیده گرفته می‌شود. نابسامانی‌های رو‌به‌فزونی پسماندها در اقصی‌نقاط کره‌خاکی امروزه به یکی از مهم‌ترین تهدیدها برای بقای انسان و حفظ حیات طبیعت بدل شده است. نوآوری‌های تکنولوژیک در کنار استراتژی‌های مؤثر و دیرپا، محور اصلی در تدوین برنامه‌های مدیریت پسماند دانا به‌شمار می‌آیند.
راهکارهای بهینه و مکانیزم‌های هوشمندانه، می‌توانند به عنصری حیاتی در کاستن از هزینه‌ها و پاکیزگی شهری ارتقا پیدا کنند. ایجاد یک سیستم مدیریت پسماند کارآمد، نه‌تنها یک مسئولیت مدنی است، بلکه ضرورتی است که از وقوع انباشت زباله‌ها پیشگیری کرده و سطح زندگی همگانی را بهبود می‌بخشد. در شریان‌های پررفت‌و‌آمد شهری، مشکل انباشت زباله‌ها در سطل‌های پسماند به یکی از دغدغه‌های اساسی بدل شده است. این مخازن که به‌سرعت به ظرفیت کامل خود می‌رسند، محتوایی اضافی و فراتر از حد نیاز خود دارند که نتیجه آن، سرایت زباله‌ها به فضاهای پیاده‌روها و برهم‌خوردن ظرافت شهرنشینی مي‌شود. عقب‌ماندگی در برنامه‌های جمع‌آوری پسماند، نه‌تنها زشتی بصری به‌دنبال دارد، بلکه وضعیت بهداشتی ناپسندی را هم رقم می‌زند که با الزامات بهداشتی و انتظارات شهروندان در تضاد است. در این میان راهکار مهمی با عنوان « IOT» یعنی مجموعه‌ای از اشیا و تجهیزات که به وسیله اتصال به یک شبکه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، مطرح می‌شود. این فناوری می‌تواند به مصرف‌کنندگان خدمات گوناگونی ارائه کند و شاهد به‌هم‌پیوستگی دستگاه‌های گسترده‌ای هستیم که دامنه آن از تلفن‌های همراه و وسایل‌برقی است و تا خودروها و سطل‌های زباله را شامل می‌شود. این اتصال توسط حسگرهایی پشتیبانی می‌شوند که داده‌های مرتبط با کارایی و محیط متصل به وسایل را جمع‌آوری کرده و به نقل و انتقال اطلاعات می‌پردازند. با نگاهی دقیق‌تر، متوجه می‌شویم که مدیریت هوشمند پسماند در قلب مفهوم شهرهای هوشمند جای گرفته و با بهره‌برداری از مزایای IOT در جهت کاهش نیروی انسانی و کاستن از هزینه‌ها و اثرات منفی بر محیط‌زیست شهری قدم برمی‌دارد. همچنین با کمک IOT اکنون ممکن است حسگرهای طراحی‌شده در سطل‌های جمع‌آوری پسماند اطلاعات مربوط به میزان پر بودن آنها را به‌طور مستقیم به نیروی انسانی ارسال کنند و به این ترتیب، مسیرهای جمع‌آوری پسماند به‌صورت خودکار و کارآمد، بهینه و تولید شوند؛ چرخه‌ای که در نهایت منجر به کاهش قابل ملاحظه اتلاف منابع و سوخت می‌شود. اینترنت اشیا نه‌تنها به‌عنوان نقطه عطفی در ارتقاي عرصه مدیریت پسماند عمل می‌کند بلکه به‌عنوان بخشی از انقلاب صنعتی چهارم، دنیایی را شکل می‌دهد که در آن اشیاي فیزیکی درهم‌تنیده و قادر به پیاده‌سازی تعاملات متقابل از طریق شبکه‌های هوشمند هستند. IOT با زیرساختی از راهکارهای کاربردی نوین و فناوری‌های ارتباطی پیشرفته، به‌مثابه پیوند غیرقابل تفکیکی در میان شبکه‌ای از حسگرها و پروتکل‌ها، نقشی اساسی را در تحقق اشیاي تعاملی و هوش پراکنده ایفا می‌کند. در عصر پیشرفت تکنولوژی و هوش مصنوعی، سطل‌های زباله هوشمند حاوی حسگرهایی که میزان و دمای زباله‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند و از طریق دستگاه‌های 3G اطلاعات را به سرورهای مرکزی بازگشت می‌دهند، به‌کار گرفته می‌شوند. این سطل‌ها در اتصال به شبکه‌های ابری به‌صورت محلی و منطقه‌ای فعالیت می‌کنند و به‌صورت مداوم به‌روزرسانی‌هایی پیرامون وضعیت محتوای داخل سطل‌ها را ارسال می‌کنند. این امکان جدید، با استفاده از قابلیت‌های اینترنت اشیا (IOT) ، نویدبخش پیشرفت‌هایی است که می‌تواند مدیریت پسماند را در راستای رسیدن به هدف شهرهایی با فضایی پاک و سالم، هوشمندتر کند.
در همینه زمینه :
