مرکز تهران شناسی همشهری
نخستین سند 400ساله وقفی تهران به‌جامانده از دوره صفویه
بهراد یعقوبی؛ تهران‌پژوه
یکی از مهم‌ترین اسناد وقفی به جامانده از تهران صفوی به یکی از شبستان‌های مسجد جامع بازار در دوره شاه‌سلطان حسین، آخرین پادشاه صفوی، تعلق دارد که فردی به نام «مولانا ملامحمد مقیما رازی» آن را وقف کرده است.
به هر حال باید گفت سند وقفی موجود بعد از وقفیات سلطان‌بیگم (خواهر شاه‌طهماسب) که در مکتب هرات رشد پیدا کرده بود، قدیمی‌ترین سند وقفی موجود در تهران است که مربوط به ذی‌الحجه 1060 هجری قمری است؛ یعنی تقریبا 400سال پیش.
در قسمتی از این سند آمده است: «چون مسجد جامع بلده طیبه تهران بر اثر حوادث زمان مشرف به خرابی شده بود ایشان اقدام به آبادی این مسجد نمود و تعمیر مسجدی در جنب آن که مشخص بود زمین آن در ازمنه سابق داخل مسجد بوده موفق گردید و چون این دو مسجد را محل درآمدی نبود که حاصل آن صرف روشنایی و هزینه جاری مسجد شود مشارالیه اراده نمود که 6باب دکان در حوالی مسجد ساخته شود.»
نکته جالب این سند، نیت واقف است به‌طوری‌که «یک باب مغازه از 6باب دکان به مؤذنی داده شود که در وقت نماز در آنجا اذان بگوید و الباقی دیگر جهت هزینه‌های جاری مسجد صرف شود». البته تولیت آنها نیز به فردی به نام عاشورا کرمانشاهانی، امام جماعت شبستان عتیق این مسجد، واگذار شده بود که بعد از سال‌ها این تولیت به شیخ جعفر رسید.
در همینه زمینه :
