کتابخانهای برای تمام فصول
نخستین کتابخانه عشایری در منطقه شوش برای کودکان و نوجوانان عشایری راهاندازی شدهاست
راحله عبدالحسینی- روزنامهنگار
عشایر به قشلاق کوچ کرده و حدود 1100خانوار عشایری کشور با سرد شدن هوا به سایت عشایری شوش در خوزستان رسیدهاند. چندی است کودکان و نوجوانان خانوادههای عشایریبرای خودشان یک کتابخانه دارند که بزرگترین کتابخانه عشایری هم هست؛ کتابخانهای به نام «رویش»؛کتابخانهای با 3هزار جلد کتاب و سالن مطالعه و وسایل کمک آموزشی و یک کلاس برای برگزاری کارگاه که قرار است خدمات پایدار فرهنگی به کودکان عشایری ارائه بدهد. عباس حسینزاده، مدیرکل کتابخانههای عمومی خوزستان به همشهری میگوید که برنامههای فرهنگی برای خانواده بزرگ عشایری که با کوچ پاییزه به خوزستان میآیند، مستمر خواهد بود.
خدمات پایدار فرهنگی
کوچ پاییزه عشایر از نیمه شهریور آغاز میشود و تا اواخر مهر ادامه دارد و آنان را از استانهای سردسیر ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، همدان، کرمانشاه، اصفهان، همدان و لرستان راهی شهرستانهای شمالی و شرقی خوزستان میکند. بهگفته مدیرکل کتابخانههای عمومی خوزستان در این مدت کودکان و نوجوانان به جز حضور در مدارس و برنامههای آموزش و پرورش معمولا به فعالیتهای فرهنگی دسترسی ندارند و این موضوع مهمترین علت راهاندازی بزرگترین کتابخانه عشایر در شوش شدهاست؛ طرحی که زیر مجموعه جشنواره «طعم کتاب با عشایر» است و جرقه آغاز آن از سال 1401خورده. عباس حسینزاده به همشهری میگوید: «برنامههای فرهنگی برای عشایر در این مدت معمولا به برپایی کتابخانه سیار در بارگه (محل استقرار جمعی از عشایر) و برنامههایی ازجمله کتابخوانی، قصهگویی، برپایی مسابقه و اهدای جایزه در چند روز خلاصه میشد که برای جمعیت عشایری که به خوزستان کوچ میکنند و حدود6ماه مهمان هستند، کافی نبود و ارائه برنامههای مستمر را میطلبید.» بهگفته حسینزاده استانهای همجوار که میزبان کوچ بهاره عشایر هستند نیز از این طرح ملی برای راهاندازی کتابخانه الگوبرداری میکنند. از آنجا که خوزستان، استان برتر در حوزه ارائه برنامههای فرهنگی به عشایر از سوی نهاد کتابخانههای عمومی کشور معرفی شده، بزرگترین کتابخانه عشایر در شوش راهاندازی شد. حسینزاده ادامه میدهد: «جمعیت عشایری در چادرهای عشایر در این منطقه تا شعاع 20کیلومتری مستقرند. برای استقرار خدمات پایدار فرهنگی در این منطقه، کتابخانهای به وسعت 40مترمربع راهاندازی شدهاست.»
در کتابخانه عشایر چه میگذرد؟
علاوه بر حضور کتابدار برای راهنمایی مخاطبان و امانت دادن کتاب، میزهای مطالعه نیز برای اعضای کتابخانه درنظر گرفته شدهاست. مخاطبان به 3هزار جلد کتاب از تازههای نشر دسترسی دارند. یک کلاس نیز در داخل کتابخانه عشایر طراحی شده که حسینزاده توضیح میدهد: «نماینده نهادهای خدماترسان ازجمله جمعیت هلال احمر، شبکه بهداشت، هیأت ورزشهای همگانی و دیگر نهادها در این کلاس برای بچهها کلاسهای آموزشی برگزار میکند.»
«توشه کتاب»
علاوه بر راهاندازی کتابخانه 2 برنامه دیگر به نامهای «توشه کتاب» و «کوچ اندیشه» نیز تا یکم اسفند برای عشایر برگزار میشود. «توشه کتاب» عنوانی برای یک کولهپشتی است که داخلش 50جلد کتاب قرار دارد؛ 35جلد برای کودکان و نوجوانان و 15جلد برای بزرگسالان. حسینزاده با تأکید بر اینکه هدف راهاندازی کتابخانه نیست، بلکه دسترسی عادلانه به منابع اطلاعاتی برای همه گروههای سنی عشایر است، ادامه میدهد: «کولهپشتی در اختیار معلمان عشایری گذاشته میشود. هر دو هفته یکبار توشه کتاب عوض میشود.» کوچ اندیشه نیز مسابقه کتابخوانی کتاب «آغازی برای وطن» برای گروه سنی ج است.
برنامههای فرهنگی برای عشایر پیش از این به برپایی کتابخانه سیار در بارگه(محل استقرار جمعی از عشایر) و برنامههایی از جمله کتاب خوانی، قصهگویی، برپایی مسابقه و اهدای جایزه در چند روز خلاصه میشد