نشانگان خستگی مزمن شایع‌تر از آن حدی است که تصور می‌شود

علی ملائکه؛ روزنامه‌نگار

نشانگان خستگی مزمن؛ بیماری جدی درازمدتی که مشخصه آن خستگی شدید است، ممکن است شایع‌تر از حدی ‌باشد که براساس پژوهش‌های پیشین تصور می‌رفت. داده‌های جدید منتشر‌شده به‌وسیله مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC) نشان می‌دهند که این عارضه که به آن «آنسفالومیلیت میالژیک» هم می‌گویند، به‌طور تخمینی بیش از 3میلیون و 300هزار نفر را دچار خود می‌کند، درحالی‌که تخمین‌های قبلی این رقم را حداکثر 2.5میلیون برآورد کرده بودند. نشانگان خستگی مزمن یک بیماری پیچیده و درگیرکننده چند دستگاه بدن است که مشخصه آن خستگی محدودکننده فعالیت فرد، بدتر‌شدن علائم پس از فعالیت جسمی و سایر علائم آزاردهنده است. این نشانگان می‌تواند در گروه‌های سنی، جنسی، نژادی و قومی رخ دهد. داده‌های جدید نشان داد که احتمال ابتلا به این نشانگان با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد و بیشترین درصد مبتلایان در 50 تا 69سالگی قرار دارند و پس از این سن خطر دچار‌شدن به آن کاهش می‌یابد. همچنین احتمال دچار‌شدن به این نشانگان در میان زنان تقریبا دوبرابر مرداون است و با افزایش درآمد خانواده و شهری‌تر شدن محل سکونت کاهش می‌یابد. این یافته‌های جدید همچنین نشان می‌دهد که این بیماری می‌تواند طیف وسیعی از افراد را مبتلا کند و برخلاف آنچه براساس گزارش‌های قبلی به‌نظر می‌رسید، محدود به زنان سفیدپوست طبقات متوسط و بالا نیست. ممکن است افزایش موارد ابتلا به نشانگان خستگی مزمن در این گزارش جدید به این دلیل باشد که این نشانگان علائم ناتوان‌کننده مشابهی با «کووید درازمدت»-علائم جسمی و روانی آزاردهنده طولانی پس از پایان یافتن عفونت حاد کروناویروس- دارد، ازجمله خستگی مداوم، مشکلات شناختی، سردرد و اختلال در خواب. پژوهش‌های اخیر در مقایسه این دو بیماری یکسان‌بودن تقریبی بیشترعلائم آن دو را نشان داد، گرچه کاهش بویایی و چشایی، داونه‌های پوستی و ریزش مو در کووید درازمدت بسیار بیشتر از نشانگان خستگی مزمن رخ می‌دهد. نشانگان خستگی مزمن همچنان به دلایل گوناگون یک عارضه اسرارآمیز باقی مانده است. اغلب اوقات این بیماری به‌درستی شناخته نمی‌شود و ممکن است برخی‌ پزشکان آن را جدی نگیرند و علائم آن را صرفا روانی بداونند.
آزمایش خون یا یک روش تصویربرداری اختصاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد، اما معیارهایی براساس نشانه‌های بیماران برای تشخیص این نشانگان تعیین شده است.
علائم نشانگان خستگی مزمن می‌تواند از شخصی به شخص دیگر متفاوت باشد و شامل موارد زیر است:
خستگی بیش از 6ماه
خواب‌آلودگی
درد عضلانی یا مفصلی
سرگیجه
اختلال شناختی
بدتر‌شدن علائم پس از فعالیت‌های جسمی یا ذهنی
علت این عارضه همچنان ناشناخته است و ممکن است ترکیبی از این عوامل در ایجاد آن نقش داشته باشند: عفونت‌ها (بیماری‌هایی مانند بیماری لایم و مونونوکلئوز عفونی)، آسیب‌های جسمی یا عاطفی و مشکلات مربوط به نحوه تبدیل مواد غذایی به انرژی در بدن. اگر علائمی شبیه به علائم ذکرشده دارید، آنها را با پزشکتان در میان بگذارید تا او سایر بیماری‌هایی را که می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، ازجمله قطع تنفس انسدادی حین خواب و کم‌کاری تیروئید رد کند. علائم این عارضه را می‌توان با تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق و آرام‌سازی یا ریلکسیشن عضلانی، ماساژ و درمان‌های حرکتی تاحدی تسکین داد. اما هنوز راه علاج یا درمان قطعی برای این عارضه وجود ندارد. برخی از داروهای ضد‌التهاب و ضد‌افسردگی را نیز برای درمان این نشانگان امتحان کرده‌اند، اما هنوز درمان انتخابی برای آن وجود ندارد.