گفت‌وگو
تئاتر تبریز، در گیر بی‌توجهی
برنامه‌های پیشنهادی در حوزه تئاتر به دلیل نامشخص بودن متولی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد
فرناز رنجبر| تبریز ـ خبرنگار:
تئاتر تبریز با وجود کارگردان‌های تجربی و آکادمیک امکان پیشرفت و موفقیت دارد. اما برای تحقق این موضوع باید در تمام آثار به مردمی و عامه‌پسند بودن نمایش توجه شود که این مقوله در تئاتر تبریز هنوز کاملا محقق نشده است. اهالی تئاتر برای رفع این مشکل باید از تمام تلاش خود و فرصت‌ها استفاده کنند. مسئولان نیز با حمایت‌های خود، سالن‌هایی را که بیش از یک دهه در منطقه لاله پارک تبریز و مرزداران به صورت نیمه تمام مانده‌اند، تکمیل کنند. نبود سالن تخصصی یکی از مشکلات اصلی تئاتر تبریز و آذربایجان شرقی است.
«علی فتوحی» کارگردان تئاتر تبریز از برنامه‌های تئاتر و مشکلات اجرای نمایش در این شهر صحبت کرده است که در ادامه می‌خوانید.
آغاز تابستان بهترین زمان برای اجرای تئاتر خیابانی همزمان با تبریز 2018 است، در این زمینه برنامه خاصی دارید؟
تئاتر خیابانی به دلیل مخاطب محور بودن نسبت به سایر اجرا‌ها تخصصی‌تر است. ولی تاکنون هیچ پیشنهاد و درخواستی در این رابطه از سوی متولیان تبریز 2018، انجمن نمایشی استان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت نگرفته است. مدیران تئاتر استان هیچ توجهی به این مهم نمی‌کنند و تا زمانی که بی‌توجهی و مدیریت پرتنش بر فضای تئاتر تبریز حاکم باشد قطعا هیچ پیشرفتی صورت نمی‌گیرد. گروه‌های تئاتر تبریز به قدری علم و انگیزه دارند که می‌توانند با اندک همکاری مسئولان هنری و نهادهای فرهنگی بهترین نمایش‌ها را روی صحنه ببرند.
تداوم این بی‌توجهی‌ها چه اثرات منفی بر تئاتر استان می‌گذارد؟
بی‌توجهی و کم‌کاری مسئولان فرهنگی و هنری تبریز به تئاتر موجب شده فضای این هنر آسیب جدی ببیند و ادامه این روند آینده تئاتر این شهر را تهدید می‌کند. از سوی دیگر مشکلات داخلی و نبود فضای سالم در مدیریت تئاتر تبریز باعث شده تا برنامه بلندمدتی برای تئاتر تبریز تعریف نشود. با این حال، اهالی تئاتر برنامه‌های مختلفی را در قالب اجرای عمومی برای تبریز 2018 پیشنهاد کرده بوده‌اند ولی بودجه‌ای که برای تئاتر استان تعیین شده است در وضعیت کاملا نامعلومی به سر می‌برد و هیچ برنامه‌ریزی مشخصی در این حوزه وجود ندارد. به همین دلیل برنامه‌ها و مطالبات اهالی تئاتر هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
چه عاملی مانع از اجرای برنامه‌های مختلف حوزه تئاتر در تبریز است؟
انجمن دانش‌آموختگان تئاتر تبریز در طول یک سال فعالیت خود، برای تئاتر استان بسیار مفید و موثر واقع شده است. برنامه‌های مختلفی برای اجرای تئاتر در طول تابستان از سوی انجمن دانش آموختگان تئاتر تبریز ارائه شد ولی به دلیل نامشخص بودن متولیان این حوزه و بی‌توجهی مسئولان هیچ یک از برنامه‌های پیشنهادی انجمن مورد استفاده و استقبال قرار نگرفت، در صورتی که اجرای تئاتر به ویژه تئاتر‌های خیابانی نقش مهمی در چهره هنری تبریز دارد. علاوه بر این تئاتر خیابانی موجب افزایش آستانه صبر و تحمل مردم می‌شود و افراد می‌توانند با سلیقه‌ها و نظرات مختلف در کنار یکدیگر حضور داشته باشند.
جوانان مستعد و فارغ التحصیلان تئاتر تا چه میزان توانسته‌اند کمبود‌های این حوزه را جبران کنند؟
انجمن دانش‌آموختگان تئاتر تبریز اولین انجمن آکادمی و تجربی در حوزه تئاتر و نمایش‌های مختلف در ایران است. مسئولان بر این باورند که هیچ هدف مشخصی در انجمن دنبال نمی‌شود در حالی که برنامه‌های انجمن از سوی نیروهای جوان و اساتید متخصص تئاتر انجام و تمام اقدامات انجمن دانش‌آموختگان تئاتر تبریز طبق اساسنامه قانونی تعیین و اجرا می‌شود. در این رابطه انجمن در ماه‌های اخیر نهادهای ذی‌ربط را از قوانین و اساسنامه خود مطلع ساخته و اعلام همکاری کرده است ولی هیچ توجهی به این درخواست انجمن نشده است. اگر مسئولان و متولیان هنر دیدگاه بلندمدت و صحیحی به انجمن و تئاتر استان داشته باشند قطعا می‌توان کمبود‌ها و ضعف های تئاتر تبریز را برطرف کند.
میزان استقبال از برنامه‌های این انجمن چگونه است؟
انجمن تئاتر تبریز در این یک سال دلگرم به حضور و استقبال مردم هنر‌دوست تبریز بوده است. انجمن برنامه‌های مختلفی با همکاری دانشگاه نبی اکرم(ص)، باغ کتاب و نهاد کتابخانه‌ای استان برگزار کرده است. در حوزه پژوهش، متن و ادبیات نمایشی به اسطوره شناسی با حضور نویسندگان و محققان برجسته کشور پرداخته شد که با استقبال بسیار خوب مردم تبریز همراه بود. هدف انجمن دانش‌آموختگان تئاتر تبریز رفع نواقص و ضعف‌های تئاتر آذربایجان شرقی است.
بی‌شک یکی از مشکلات این حوزه خصوصی‌سازی سالن‌های چندمنظوره است که موجب دلسردی بسیاری از جوانان تئاتری شده است. انجمن دانش‌آموختگان تئاتر تبریز برای رفع این مشکل چه برنامه‌ای دارد؟
تبریز با وجود قدمت هنری در رشته‌های مختلف، فاقد سالن تخصصی تئاتر است. در حال حاضر سالن‌های موجود چندمنظوره هستند که امکانات این سالن‌ها هم به دهه چهل برمی‌گردد. سالن‌های هنری تبریز از لحاظ سخت‌افزاری بسیار پایین‌تر از دیگر شهرستان‌های استان است. در این میان برخی از سالن‌ها به صورت کامل خصوصی‌سازی شده‌اند و تمام نواقص موجود را رفع کرده و با استفاده از ایده‌های نوین و جذاب موفق به جذب مخاطبان بیشتری شده‌اند، ولی به دلیل هزینه‌های سالن‌های مذکور، شاید یک جوان مبتدی نتواند از آن‌ها استفاده کند و برای اجرای نمایش خود، مجبور به استفاده از سالن‌های دولتی شود. مردم به دلیل کمبود امکانات اصلی سالن‌های دولتی از جمله صدا، نور، صحنه نمایش، اتاق گریم، صندلی تماشاگران و مشکلاتی از این قبیل، رغبتی برای حضور در این سالن‌ها را ندارد و این وضع موجب دلسردی نسل جوان تازه کار می‌شود.