قصه یک آتش‌سوزی غریب

نام نذر: نان و حلوا
محل ادای نذر: چهارراه گلوبندک

نذر نان و حلوا در تهران قدیم رایج بود و تهرانی‌ها با نیت‌های مختلف برای حاجت‌رواشدن نان و حلوا نذر می‌کردند. البته نذر حلوا در چهارراه گلوبندک روایت متفاوتی دارد؛ نذری که چند دهه است از یک نذر خانگی به خیابان کشیده شده و در روز تاسوعا ده‌ها نفر با پخت حلوا در این خیابان نذر خود را ادا می‌کنند.
روز تاسوعا چهارراه گلوبندک حال و هوای خاصی دارد. در محدوده کوچه شهید چترچی و در نزدیکی حسینیه کربلایی‌ها بیش از چند دهه است که روز تاسوعا عطر حلوای نذری کوچه را پر می‌کند. در جای‌جای این کوچه، عزاداران حسینی در دیگ‌های نذری و یا در قابلمه‌های کوچک حلوا می‌پزند تا نذر خود را ادا کنند. اگرچه رسم حلواپزان تنها مختص چهارراه گلوبندک نیست و در محله‌های طرشت، تهرانپارس، حسینیه قلهک و... نیز اجرا می‌شود، اما ماجرای نذر حلوا در حسینیه کربلایی‌ها روایت همدلی اهالی یک محله برای ادای نذری قدیمی است. علیرضا زمانی، تهران‌شناس، درباره روایت‌های مختلفی که درباره خاستگاه این نذر وجود دارد، می‌گوید: «نذر حلوا یکی از نذور قدیمی و رایج در تهران است. از آنجا که نان و حلوایی که با آرد طبخ می‌شد قوت غالب تهرانی‌ها بود و طبخ آن نیز زمان زیادی لازم نداشت، به یکی از رایج‌ترین نذرها تبدیل شد. اما عمومی‌شدن نذر حلواپزان چهارراه گلوبندک و همراهی شهروندانی از دیگر محله‌های تهران برای ادای این نذر روایت جالبی دارد. اهالی گلوبندک از سیدی می‌گویند که چند دهه پیش نذر کرده بود روز تاسوعا عزاداران را با نان و حلوا اطعام کند. اما یک روز آتش دیگ نذری به جان اثاثیه خانه‌اش افتاد و خانه و لوازمش میان شعله‌های آتش سوخت. پس از آتش‌سوزی خانه سید بود که اهالی کوچه شهید چترچی برای ادای این نذر قدیمی به کمک سید آمدند و سال بعد مراسم حلواپزان با مشارکت اهالی در کوچه انجام شد.» اکنون سال‌هاست نذر حلواپزان در خیابان چترچی با حضور اهالی این محله و نیز افرادی که نذر کرده‌اند عزاداران حسینی را با حلوای نذری اطعام کنند، این نذری ساده را در گوشه خیابان طبخ و میان جمعیت توزیع می‌کنند.