400هکتار برای ساخت شهرک علمی تهران

عمادالدین قاسمی‌پناه-روزنامه‌نگار

طی سال‌های اخیر بارها اصطلاح «شهر هوشمند» در خلال سخنان متولیان حوزه‌های فناوری و شهری شنیده شده است. حالا یک‌بار دیگر در دومین رویداد ملی صنعت دانش‌بنیان با عنوان «انقلاب صنعتی چهارم و صنعت شهر هوشمند» که با حضور 250شرکت دانش‌بنیان برگزار شده «شهر هوشمند» به‌عنوان یک کلیدواژه باز هم تکرار شده است. از آنجا که زیرساخت‌های اصلی شهر هوشمند را ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین هوش مصنوعی تشکیل می‌دهد، نیاز به توسعه شبکه ارتباطی و گردآوری، تحلیل و پردازش داده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. همچنین شهر هوشمند براساس فرهنگ، جغرافیا، اقتصاد و ساختار سیاسی هر کشور می‌تواند تعریف متفاوتی داشته باشد. این در حالی است که بعضی از کارشناسان هدف شهرهای هوشمند با هر تعریف را «توسعه» می‌دانند.

شهر هوشمند چیست؟
به‌طور کلی شهر هوشمند یک منطقه شهری مدرن و فناورانه است که از انواع روش‌ها و حسگرهای الکترونیکی برای جمع‌آوری داده‌های مشخص استفاده می‌کند. اطلاعاتی که از این داده‌ها به‌دست می‌آید در مدیریت دارایی‌ها، منابع و خدمات و همچنین برای بهبود امور شهری استفاده می‌شود. به‌عبارت دیگر، داده‌های جمع‌آوری‌شده از شهروندان، دستگاه‌ها، ساختمان‌ها و دارایی‌ها با هدف نظارت و مدیریت سیستم‌های ترافیک و حمل‌ونقل، نیروگاه‌ها، تأسیسات برق، فضای سبز شهری، شبکه‌های آبرسانی، کارهای مربوط به کاهش، جمع‌آوری و مدیریت زباله‌ها و حتی کنترل جرائم شهری پردازش و تحلیل می‌شوند.

داده‌هایی برای همه
در نگاه اول شاید به‌نظر برسد که اطلاعات و داده‌ها تنها در اختیار مدیران شهری و دولتی قرار می‌گیرد، درحالی‌که این دیتا و اطلاعات در اختیار کسب‌وکارها، شهروندان و گروه‌هایی که در شکل‌گیری شهری هوشمند ذی‌نفع هستند هم قرار می‌گیرد. مدارس، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها و سایر خدمات‌دهندگان اجتماعی هم از این مجموعه اطلاعات و داده‌ها استفاده می‌کنند.
بنابراین فرهنگ، اقتصاد، سلامت و آموزش را می‌توان به‌عنوان حوزه‌هایی درنظر گرفت که از مزایای شهر هوشمند سود می‌برند.

نیازهای شهر هوشمند
شهر هوشمند پیش‌نیازها و نیازمندی‌هایی ازجمله فناوری اطلاعات و ارتباطات و ابزارهای متصل به شبکه اینترنت اشیا (IoT) برای یکپارچه‌سازی ارتباطات دارد تا خدمات شهری به شکلی مطلوب ارائه شود. فناوری شهر هوشمند به مدیران شهری اجازه می‌دهد تا به‌طور مستقیم با زیرساخت‌های اجتماعی و شهری در ارتباط متقابل باشند و بر آنچه در شهر اتفاق می‌افتد و چگونگی تحول شهری نظارت کنند.
این درحالی است که هوش مصنوعی در این میان نقش ویژه‌ای ایفا می‌کند و باعث کاهش هزینه‌ها، منابع و همچنین افزایش و سرعت ارتباط بین شهروندان و مدیران می‌شود.
همچنین توسعه اپلیکیشن‌های ویژه شهر هوشمند برای مدیریت امور شهری و امکان نشان دادن واکنش‌های سریع نسبت به چالش‌ها، درخواست‌ها و اتفاقات از الزامات چنین شهری محسوب می‌شوند.

انقلاب صنعتی چهارم
«انقلاب صنعتی چهارم» یا مخفف آن «4IR»مفهومی است که پیشرفت سریع فناوری در قرن 21را توصیف می‌کند. به‌عبارت دیگر، این تغییرات نشان‌دهنده تحول قابل توجهی در سرمایه‌داری صنعتی است.بخشی از این تغییرات مربوط به ظهور فناوری‌هایی چون هوش مصنوعی، ویرایش ژن و روباتیک پیشرفته است که مرزهای بین دنیای فیزیکی، دیجیتال و بیولوژیکی را محو می‌کند.اکنون تغییرات اساسی در نحوه عملکرد شبکه تولید و عرضه جهانی از طریق اتوماسیون شیوه‌های تولید سنتی و صنعتی، با استفاده از فناوری مدرن هوشمند، ارتباطات ماشین به ماشین در مقیاس بزرگ و اینترنت اشیاء در حال رخ دادن است.‌


بزرگ‌ترین شهرک علم و فناوری منطقه
اینچنین بود که شهردار تهران در رویداد «انقلاب صنعتی چهارم و صنعت شهر هوشمند» از احداث بزرگ‌ترین شهرک علم و فناوری منطقه در ایران خبر داد. علیرضا زاکانی مکان بزرگ‌ترین شهرک علم و فناوری منطقه را در پارک ولایت به مساحت 400هکتار اعلام کرد و از ساماندهی 9کارخانه نوآوری در شهر تهران خبر داد. همچنین به‌گفته او، 3ناحیه نوآور در تهران ‌ مشخص و ۱۲ خدمت در آنها تعریف شده است.نمایشگاه دائمی
 علم و فناوری در پارک گفت‌وگو برپا می‌شود.