نوای کوهستان
فاطمه عباسی
قرار است نخستین کنفرانس بینالمللی کوهستان پایدار در اردبیل برگزار شود و درباره موضوعات متنوعی ازجمله حفاظت از تنوع زیستی، تغییرات اقلیمی، مدیریت منابع طبیعی در مناطق کوهستانی و توسعه پایدار صحبت شود. شاید به نظرتان این کنفرانس تخصصی باشد و حتی علاقهای به خواندن خبرهای تکمیلی در اینباره نداشته باشید، اما واقعیت این است که بخشی از حیات ما به همین کوهستانها و رشته کوههایی که در کشورمان به وفور یافت میشود، بستگی دارد و کوهستانها منبع اصلی تامین
آب شرب بهویژه برای کشورهای خشک و کمآبی مانند ایران هستند. در واقع ما از نعمتی برخورداریم که هر کشوری از آن برخوردار نیست اما در کشور قانونی که به این منابع ارزشمند بپردازد، وجود ندارد و پدیدههایی مثل کوهخواری و ساختوساز در دامنه کوهها، انباشت زباله، فشار بیش از حد چرای دام در مراتع، تغییر کاربریها، بوتهکنی و جادهسازی برخی از عواملی است که کوهستانهای ما را بهسمت تخریب و فرسایش خاک پیش میبرند. این در حالی است که هر اکوسیستمی مانند کوهها، رودخانهها، دریاها و تالابها خدمات و کالاهای مخصوص بهخود را برای بشریت دارد که مهمترین موهبت و کالای کوهستان آب شیرین، آب مصرفی در کشاورزی برای تولید بخش عمدهای از مواد غذایی و همچنین علوفه مورد نیاز میلیونها رأس دام است؛ در واقع دارابودن همین ویژگیهاست که بهرهبرداری از این منابع را به شیوهای پایدار ضرورت میبخشد. در واقع تمام شریانهای حیاتی را که برای زیست انسان لازم است، کوهها در اختیار او قرار میدهند؛ هوا را تلطیف میکنند، از نظر چشمانداز و زیباییهای طبیعی منحصربهفرد هستند، جاذبه های گردشگری بینظیری در اختیار انسان قرار میدهند و منابع ژنتیک غنی دارند که در آینده میتواند به کمک انسان و حفظ محیطزیست بیاید، علاوه بر اینکه ورزشکاران و کوهنوردان از این نعمت خدادادی میتوانند به وفور استفاده کنند. در واقع اینها بخشی از کالاها و خدمات کوهستان است که در همین حد هم نظارت جدی بر کوهستانها را ضروری میکند. برگزاری کنفرانسهای بینالمللی و رویدادهای ملی در این زمینه نیز میتواند کمک شایانی به شناساندن این اکوسیستم به مردم و اهمیت کوهستان و حفاظت از آن بکند.