بهبهانه بازگشایی کتابخانه ملکالشعرای بهار در کاشان
بر آن کتابها که بماند از تو یادگار*
مولدم طوس ولیکن گهر از کاشان است
نغمه آمد ز نی اما هنر از نایی بود
ملکالشعرا بهار
محمدتقی بهار کتاب کم نداشت؛ خیلی داشت. مَلک مُلک شعر فارسی معاصر بود و باید هم کتابخانهای معظم میداشت. برای تألیف و تصحیح و ترجمه آنهمه اثر، مگر میشد کتابخانهای مستوفا در اختیار نداشت؛ از نخستین کتاب چاپشدهاش «چهار خطابه» در سال ١٣٠۵ تا آخرین اثرش در زمان حیات؛ چون پس از وفاتش نیز آثاریچند از او نشر یافت؛ «دستور زبان فارسی» مشهور به «دستور پنج استاد» در سال ١٣٢٩ که حاصل اتفاق نظر او، جلالالدین همایی، عبدالعظیم قریب، غلامرضا رشید یاسمی و بدیعالزمان فروزانفر بود.
او ادیب و شاعر، مؤلف و مصحح و مترجم، روزنامهنگار، تاریخپژوه، دستوردان، سیاستمدار و استاد دانشگاه بود و کارنامه و کارنمای پرباروبرگش را سخت بتوان باور کرد که در عمری ۶۵ ساله حاصل شده باشد؛ قلمیهایی که هنوز و همچنان اهل تحقیق و تدقیق را سیراب میکنند؛ مکتوبات و منشوراتی که قاطبهشان، دستکم در این سالهای آخر، در آن کتابخانه بهحتم بیمانند به رشته تحریر درآمدهاند. کتابخانهای در تنها خانه ملک در تهران، همان خانه ۶٠٠ متری بنبست گوهر که از میانههای دوران پهلوی اول تا هنگام درگذشت یعنی حدود ٢٠ سال آخر را در آن گذران عمر کرد؛ خانهای که قرار بود خانهموزهای بهنام و به یاد او شود ولی در غبار فراموشی و انسدادهای همیشگی گم شد و حالا جز متروکهای از آن نمانده است.
کتابخانه این ادیب فقید که پرویز ناتل خانلری او را آخرین ادیب بزرگ ایران میدانست، البته به همت آخرین فرزندش، چهرزاد محفوظ ماند و حالا قرار است آیین بازگشایی این مجموعه اهدایی که پیشتر در حاشیه همایش «خاندان بهار، 4 نسل در خدمت فرهنگ ایران» در شصتوپنجمین سالیاد او، در اردیبهشت ١٣٩۵، به سرای عامریهای کاشان اهدا شده بود
(شهری که اصالت بهار به آن سامان میرسد) برگزار شود و در آن، خبرگان و زبدگانی چون سیدفتحالله مجتبایی، اصغر دادبه، سیفالله امینیان، مهدی نوریان، سیدعلی آلداود، عبدالرضا مدرسزاده، علی میرانصاری و چهرزاد بهار به ایراد سخن بپردازند. در این مجلس که غروب فردا (جمعه، پنجم آبان) در سرای عامریهای کاشان برپا میشود، بیش از صدها جلد کتاب بر این گنجینه علاوه شده است و بناست که با اضافهشدن آثاری دیگر، این کتابخانه در آینده نزدیک، نهتنها به مجموعهای تخصصی در عرصه بهارپژوهی که به قطب فرهنگ کاشان بدل شود تا مرجع و منبع هرپژوهشگری باشد.
* مصراعی از یک قصیده سروده ملکالشعرای بهار