مشارکت 13کشور برای فعال‌سازی‌ کریدور شمال – جنوب

وزیر راه و شهر‌سازی‌ روز گذشته در جریان برگزاری سومین نشست بین ایران، روسیه و هند برای تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال- جنوب از مشارکت ۱۳ کشور برای تسهیل تردد در این کریدور خبر داد. نماینده هند هم از عزم جدی دهلی‌نو برای فعال‌سازی‌ این کریدور خبر داد.
به گزارش همشهری، بیشتر از 2 دهه از ارائه نخستین طرح‌های راه‌اندازی راهگذر یا کریدور شمال- جنوب معروف به نوستریک (NOSTRAC) می‌گذرد. در این مدت نبود زیرساخت‌های حمل ‌و نقل به‌ویژه حمل ‌و نقل ریلی در ایران مانع از راه‌اندازی این کریدور شده است. در چنین شرایطی از یک سال پیش 3 کشور ایران، روسیه و هند عزم خود را جزم کردند تا هرچه سریع‌تر این کریدور راهبردی را فعال کنند. بر همین اساس سال گذشته با انعقاد یک قرارداد مهم با روسیه قرار شد این کشور در تکمیل خط آهن رشت - آستارا مشارکت کند تا هرچه سریع‌تر زمینه فعال‌سازی‌ این راهگذر حیاتی فراهم شود.
این مسیر، مهم‌ترین حلقه تجارت بین آسیا و اروپاست که مسافت ۱۶هزار کیلومتری حمل بار از طریق کانال سوئز را با یک مسیر ۷هزار کیلومتری جایگزین می‌کند و در مقایسه با مسیرهای سنتی از نظر مسافت و زمان تا ۴۰درصد کوتاه‌‌تر و از نظر هزینه تا ۳۰درصد ارزان‌‌تر است. راهگذر شمال- جنوب همچنین یکی از مسیرهای مهم ترانزیتی برای کشور‌های آسیای میانه است. بر همین اساس از یک سال پیش تحت‌تأثیر رویداد‌های جهانی، سرعت تحولات برای تسهیل عملیات تجاری از طریق این کریدور افزایش یافته است، به‌طوری که در یک سال گذشته 3نشست در این زمینه برگزار شده است. نخستین نشست در روسیه، دومین نشست در هند و سومین نشست روز گذشته در تهران برگزار شد. اهمیت این نشست به حدی بود که در آن علاوه بر مقامات روسیه، هند و ایران سفرای بسیاری از کشورهای حوزه خلیج‌فارس، دریای عمان و کشورهای شرق و غرب دریای خزر نیز حضور داشتند.

مشارکت 13کشور در کریدور شمال - جنوب
وزیر راه و شهرسازی روز گذشته در جریان برگزاری سومین نشست تسهیل ترانزیت در مسیر کریدور شمال از مشارکت ۱۳کشور برای تسهیل تردد در کریدور شمال-جنوب خبر داد، اما اشاره‌ای به نام همه این کشور‌ها نکرد.
 مهرداد بذرپاش افزود: با تقویت زیرساخت‌های موجود و ایجاد ظرفیت‌های جدید، ۳کشور ایران، هند و روسیه و همینطور ۱۰کشور دیگر عضو، حداکثر تسهیل و حذف مقررات زائد را برای ذی‌نفعان مؤثر در کریدور شمال- جنوب و بخش خصوصی به‌کار می‌گیرند.
او خواستار تشکیل یک کنفرانس مشترک با ۱۳ کشور عضو شد و ادامه داد: در وزارت خارجه ایران بستر لازم برای این موضوع فراهم است و نامه‌نگاری‌ها انجام می‌شود که قبل از پایان سال ۲۰۲۳ این نشست را برگزار کنیم.
او افزود: در بندر چابهار، برنامه‌هایی هدفمند با کشور هند داریم تا ظرفیت این بندر مهم و راهبردی در تجارت فعال شود و ظرفیت آن به 30میلیون تن در سال برسد.
وزیر راه و شهرسازی همچنین به ایجاد یک سیاست واحد در این 3 کشور و سایر کشورهای عضو کریدور اشاره کرد و گفت: در خلال سفرهای متعدد به کشورهای مختلف، بناست سیاست یکپارچه و وحدت رویه اتخاذ شود. همچنین از سوی همه کشورها یکسان‌سازی تعرفه‌ها و وحدت رویه سیاستی در پیش است. بذرپاش ضمن تأکید بر وحدت میان کشورهای عضو، اضافه کرد: کریدور شمال- جنوب تجارت جهانی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و درصورت وحدت و یکپارچگی به سرمنزل مقصود می‌رسد.

اعتقاد عمیق هند به کریدور شمال- جنوب
 معاون مشاور امنیت ملی هند نیز در این نشست بر نقش دولت‌ها در تسهیلگری کریدور شمال- جنوب تأکید کرد و گفت: هند عمیقاً به بحث اتصال این کریدور اعتقاد دارد که می‌تواند به سود تمام کشورهای منطقه باشد.
ویکرام میسری گفت: هند همواره متعهد بوده تا به بهترین شکل منابع خود را در اختیار اجرا‌کنندگان قرار دهد تا کریدور شمال- جنوب به عالی‌ترین شکل اجرا شود. ایران و روسیه بازیگران بسیار مهمی در کریدور شمال-جنوب هستند.
 2 کشور باید موانع و مشکلات پروژه را توضیح دهند تا ما بتوانیم در حوزه‌هایی که توانمندیم حمایت انجام دهیم.
او اضافه کرد: نکته حائز اهمیت برای ما این است که بخش خصوصی این مسیر را به مسیرهای دیگر ترجیح دهد. الزامات اولیه برای تبدیل ‌ این کریدور به یک مسیر ترجیحی، توسعه بنادر و موضوعات نرم‌افزاری است.
معاون مشاور امنیت ملی هند گفت: باید به ایران و روسیه برای موافقتنامه اتمام خط آهن رشت - آستارا تبریک گفت. این موافقتنامه قطعاً در تکمیل کریدور شمال-جنوب تأثیرگذار خواهد بود.
به‌گفته او دولت‌ها باید در این پروژه نقش تسهیلگر‌ ایفا کنند، اما بخش خصوصی بهره‌‌ور نهایی این پروژه است و باید دولت‌ها تلاش خود را افزایش دهند تا بخش‌های خصوصی بتوانند در کشورهای مختلف با یکدیگر ارتباط بگیرند.
معاون مشاور امنیت ملی جمهوری هند ادامه داد: کشورهای متعددی در این مسیر مشارکت خواهند کرد، اما این کریدور در واقع یک پروژه تجاری مشترک است که بستری مناسب برای اتصال کشورهای منطقه به‌وجود می‌آورد.

کاهش هزینه و مدت زمان حمل بار
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نیز گفت: اعتقاد داریم آنچه می‌تواند ترانزیت بین هند و روسیه را از طریق ایران رقم بزند مسئله هزینه‌های حمل‌ و نقل و مدت زمان عبور کالا و همچنین اطمینانی است که به صاحبان کالا در هر دو سمت داده می‌شود که در مدت زمان مشخص، کالا از
 ایران عبور کند.
علی‌اکبر صفایی افزود: خوشبختانه ایران امروز با حضور و وجود شرکت‌های بزرگ بخش خصوصی در حوزه حمل ‌و نقل ریلی، جاده‌ای، پایانه‌داران و ... همچنین وجود شرکت‌های مختلف در دریای‌خزر که صاحبان کالا و کشتی هستند، می‌تواند این تضمین را به تجار هند و روسیه و کشورهای شمال و جنوبی بدهد که کالاهای تحویلی از خاک ایران، هم با هزینه کمتر نسبت به مسیر سنتی دریایی و هم با زمان عبور کمتر، منتقل می‌شود و به‌ دست تجار می‌رسد.