جشن باران درماه تیر
کافی است یک تقویم ایران باستان داشته باشید تا بدانید در آن دوران هر روز نامی داشت و همنام شدن روز و ماه بهانهای بود برای شادمانی. تیرگان هم از آن روزهاست؛ روز تیر از ماه تیر در تقویم باستانی میشود سیزدهمین روز از تیرماه. جشن تیرگان روز ستایش تیشتر(یا ایشتر) است؛ فرشته بارانآور، درخشندهترین ستاره در نیمهدوم سال، وقتی که باران فراوانتر میشود. تیشتر اما یک رقیب هم دارد؛ اپوش، دیو خشکسالی. طبق افسانهها، آنها هرسال به نبرد برمیخیزند و دعای باران برای پیروزی تیشتر بر اپوش است. هرچه تیشتر زیباست و سپید، اپوش زشت است و تیرهرو. آنها به شکل 2 اسب به نبرد برمیخیزند و سرانجام در جشن تیرگان تیشتر پیروز میشود.
نام تیرگان به نام آرش هم گره خورده است. بنا بر روایات اسطورهای، تیرگان روزی است که آرش کمانگیر تیرش را برای معلوم کردن مرز ایران و توران پرتاب کرد و تیر 9روز -یعنی تا روز باد- (یادتان هست که هر روزی نامی برای خودش داشته) در هوا باقی میماند. جشن «تیروباد» همریشه در بزرگداشت همین پیروزی دارد.
جشن تیرگان انگار بزرگداشت نویسندگان در ایران باستان هم بودهاست؛ بزرگداشتی که انگار بیشتر سندیتی تاریخی دارد تا اینکه عقیدهای اسطورهای پشتش باشد. هر چه هست، دلخوشی ما نویسندگان این است که ناممان به باران و آرش گرهخورده و این خودش غنیمتی است.