نسخه جدید برای اداره کشور

رئیس، مسئولان و جمعی از کارکنان قوه قضاییه صبح دیروز با رهبر معظم انقلاب دیدار کردند. به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام‌معظم‌رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دراین دیدار که در آستانه سالگرد حادثه هفتم تیر ۱۳۶۰ و شهادت آیت‌الله بهشتی و ۷۲نفر از اصحاب امام(ره) در بمب‌گذاری منافقین صورت گرفت، دکتر بهشتی را دارای رتبه عالی علمی حوزوی، بسیار پرکار، مصداق بارز نظم، مبتکر، پرحوصله برای شنیدن حرف‌ها، حتی حرف‌های مخالفان و به‌دور از ریا و تظاهر برشمردند و گفتند: خصوصیات اخلاقی و کاری بهشتی امروز هم، برای همه درس‌آموز است.

اهمیت نتیجه نهایی کار
پیشرفت دستگاه قضا در عمل به بخشی از مسائل مطرح شده در دیدار سال‌گذشته با قوه قضاییه خوب بوده‌است و درعین حال در برخی بخش‌ها هم پیشرفتی نبوده‌است. به‌هرحال مهم این است که قضاوت درباره فعالیت‌های قوه قضاییه و هر دستگاه دیگر، بر آمارها و کمیت‌ها متمرکز نباشد، بلکه خروجی و نتیجه نهایی کار که به‌دست مردم می‌رسد باید معیار و منشأ داوری باشد.

لوازم تحقق سند تحول قضایی
سند تحول در قوه قضاییه، سندی مهم و متقن است. از تجربیات ارزشمند و متراکم دستگاه قضا در بعد از انقلاب باید برای ایجاد تحول یعنی تقویت نقاط مثبت و به صفر رساندن نقاط منفی استفاده شود. تغییرات ضروری سازمانی، تغییرات احتمالی در جهت‌گیری‌ها یا برخی مدیران، تامین بودجه لازم با کمک دولت و مجلس، تصویب قوانین لازم و تکمیل و روزآمدی سند، از لوازم عملیاتی شدن سند تحول قضایی است.

فساد درون قوه را ریشه‌کن کنید
شایعات افراد مغرض و مریض‌القلب علیه دستگاه قضا، بسیار بیشتر از واقعیت است، اما فساد درون قوه را هر قدر هم کم باشد، باید ریشه‌کن کنید. فساد درصورت عدم‌برخورد، مُسری می‌شود.

منشأ بزرگ فساد
معاملات غیررسمی اموال غیرمنقول از منشأهای بزرگ فساد است. باید از اینگونه معاملات سلب اعتبار شود و اگر هم از دیدگاه شورای نگهبان به مصوبه مجلس ایرادی هست، مصلحت قطعی کشور و نظام، تصویب نهایی این قانون است.

تأمین آزادی‌های مشروع
تامین آزادی‌های مشروع مردم مهم است. براساس تعبیر دقیق قانون‌اساسی، همه آزادی‌هایی که شرع اجازه می‌دهد، باید برای مردم تامین شود که دستگاه‌های قدرت معمولاً معارض این آزادی‌ها می‌شوند و قوه قضاییه باید به وظایفش دراین زمینه عمل کند.

مبارزه همه‌جانبه با فساد
اکثریت قاطع قضات و کارکنان قوه قضاییه، انسان‌های شریفی هستند که با درآمد واقعاً کم، سخت‌ترین کارها را انجام می‌دهند، اما سوءاستفاده اقلیتی کوچک در هر نقطه کشور، چهره قوه قضاییه را مخدوش می‌کند و مایه قضاوت نادرست درباره کل این قوه می‌شود. بنابراین باید با هرگونه فساد درون دستگاه با جدیت برخورد شود.

تأثیرهای شگرف قوه‌قضاییه بر زندگی مردم
آشنایی دقیق با زوایای قوه قضاییه از محسنات آقای محسنی‌اژه‌ای است. این قوه از مهم‌ترین ارکان و ستون‌های اصلی نظام است که اقدام‌های مثبت آن، تأثیرهای شگرفی بر زندگی مردم و پیشبرد اهداف نظام دارد و اقدام‌های احتمالی منفی‌اش، اختلال و ضربات مهم به‌همراه می‌آورد.

مقابله قوا با فساد
در مقوله مقابله با فساد در بیرون دستگاه قضا، قوا و دستگاه‌های دیگر هم باید فعال باشند و با سرمنشأ و مبادی فساد در مجموعه‌های تحت مسئولیت، برخورد جدی کنند تا کار به دستگاه قضا کشیده نشود.

جلوگیری از برهم‌زدن امنیت روانی مردم
جلوگیری از ترساندن و برهم‌زدن امنیت روانی مردم در فضای‌مجازی و غیرمجازی، از مظاهر تامین حقوق عامه است که دستگاه قضا باید با برنامه‌ریزی و انضباط و قاعده، این وظیفه دشوار را به‌خوبی انجام دهد.

لزوم برخورد خوب با مردم
کسی که به دادگستری مراجعه می‌کند، اگر با اخم مواجه شود، دل شکسته بیرون می‌آید، حتی اگر به‌کار او رسیدگی شود. بنابراین باید وظیفه برخورد خوب با مردم را با صبر و تحمل انجام  داد.

اهمیت نشست با قشرهای مختلف مردم
نشست‌های رئیس قوه قضاییه با قشرهای مختلف بسیار مهم است. جلسات با حقوقدانان، کارشناسان سیاسی و اقتصادی، دانشجویان و جوانان اهل فکر و نظر، استادان، روحانیان و کسبه، موجب گسترش افق‌های تازه درمقابل قوه قضاییه می‌شود که این مباحث باید به شکل درست انعکاس رسانه‌ای داشته باشند.

اصلاح تصویر رسانه‌ای قوه قضاییه
از رسانه و تبلیغات برای نشان دادن و اطلاع‌رسانی کارهای فراوان انجام شده در این قوه به‌درستی استفاده نمی‌شود که بخشی از این ضعف ناشی از صداوسیما و دستگاه‌های رسانه‌ای است، اما بخش دیگر آن مربوط به‌خود قوه قضاییه است.

لزوم عبور از آمارمحوری

عباس سلیمی‌نمین،مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران
بحثی را که دیروز رهبرمعظم‌انقلاب درباره ضرورت کیفیت‌گرایی در ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور مطرح کردند می‌توان یکی از مهم‌ترین مشکلات پیش‌روی کشور ارزیابی کرد که مسئولان باید با توجه به رهنمودهای ارائه‌شده ازسوی ایشان، به چاره‌اندیشی برای این معضل بپردازند. چالش از جایی آغاز می‌شود که برخی دستگاه‌ها به ارائه آمار بسنده می‌کنند و از کنار میزان تأثیر نتیجه نهایی عملکردها بر زندگی مردم، بعضا به‌سادگی عبور می‌کنند. اگرچه نمی‌توان منکر نقش محوری آمارها و کمیت در تصمیم‌سازی و ترسیم راهبرد برای دستگاه‌های اجرایی شد، اما باید درنظر داشت آنچه به جامعه آرامش می‌دهد و زمینه‌ساز افزایش اعتماد عمومی به دستگاه‌های اجرایی و به‌تبع آن، افزایش سرمایه‌های اجتماعی می‌شود، کیفیت فعالیت‌ها و اقدام‌هاست؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد با نارسایی‌هایی روبه‌روست که باید رفع شود. آمارها می‌تواند به مسئولان کمک کند تا ارزیابی دقیق‌تری از عملکرد سازمان زیرنظر خود داشته باشند، اما نباید جای کیفیت‌گرایی را بگیرد. تأکید رهبرمعظم‌انقلاب بر ارتقای محتواست؛ یعنی اینکه تا چه میزان توانسته‌ایم برخی عملکردهای نادرست را اصلاح کنیم و به جامعه آرامش دهیم؛ به‌عنوان مثال برخورد آماری در زمینه مبارزه با فساد گره‌گشا نیست و مردم باید به‌صورت محسوس تأثیر آن را در زندگی خود احساس کنند.


کمیت‌گرایی؛ خطری در کمین نظام تصمیم‌گیری

محمد خوش‌چهره، استاد دانشگاه و اقتصاددان
نکته‌ای که دیروز رهبرمعظم‌انقلاب درجمع مسئولان قوه قضاییه درباره عدم‌اکتفا به آمارها در ارزیابی عملکرد دستگاه‌های مختلف کشور بیان کردند، شاخص خوبی برای مسئولان کشور در عرصه‌های مختلف، به‌منظور تدوین راهبردهای مدنظر به‌حساب می‌آید. افرادی که در ساختارهای مختلف نظام تصمیم‌گیری کشور به ایفای نقش می‌پردازند و مسئولیتی دارند، باید به درک شفافی از این واقعیت برسند که صرف بحث‌های آماری و کمی، حتی درصورت قابل استناد بودن آنها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار نیست، بلکه کارکرد محوری است که می‌تواند نتیجه‌بخش باشد. باید درنظر داشت بهره‌گیری از آمارها در ساختار تصمیم‌گیری و اجرایی کشور نیازمند پیش‌نیازهایی است که مستلزم دقت در صحت و قابل اعتماد بودن آنهاست. اگر آمارها از دقت و صحت کافی برخوردار نباشند، سبب ایجاد انحراف‌های قابل‌توجهی در تصمیم‌سازی می‌شوند. نکته اینجاست که آمارها باید ابتدا پردازش شوند تا شکل «اطلاعات آماری» به‌خود بگیرند. پس‌از این مرحله اطلاعات آماری باید به‌دقت مورد تحلیل‌های تخصصی قرار گیرند تا بتوان از آنها در ساختارهای تصمیم‌گیری استفاده کرد؛ این درحالی است که تجربه نشان داده آمارها در فرایندی که طی می‌کنند، بعضا دست‌کاری هم می‌شوند؛ موضوعی که درنهایت سبب کم‌رنگ‌ترشدن واقعیت‌ها می‌شود. حواس‌مان باشد که کمیت‌گرایی می‌تواند بستر مناسبی را برای فریب نظام تصمیم‌گیری فراهم کند و آسیب‌های بسیاری به‌همراه داشته باشد.