«خزانه» در ذهن خیلی‌ها با فوتبال و خاطراتش گره خورده است
نوستالژی‌های فوتبالی
ابوذر چهل‌امیرانی
محله خزانه بخارایی دیدنی و نتیجه رشد پرشتاب تهران در دهه‌های30و 40است. اگرچه این محله در طرح جامع سال1346نقشی در شهر ایفا نمی‌کرد اما یکباره به محله‌ای شناخته‌شده در جنوب تهران و پایتخت تبدیل شد که در این میان، فوتبالیست‌ها نقش پررنگی در معرفی آن داشتند. محله خزانه از شمال به بزرگراه بعثت، از جنوب به بلوار ابریشم، از شرق به خیابان فداییان اسلام و از غرب به خط‌آهن و متروی شهرری منتهی می‌شود.
برگزاری 2 لیگ محلی با 18تیم
زمین برق خزانه، زمین میرزایی، زمین اصلی، زمین مطهری، زمین شهدا، زمین پرسپولیس، زمین نبی، زمین شاهین‌شهر و زمین علی‌آباد، اسامی زمین‌های خاکی خزانه بوده که فوتبالیست‌های زیادی در آنها رشد کرده‌اند. شاید باور نکنید اما در این زمین‌ها که بیشترشان به چمن مصنوعی و طبیعی مجهز شده، بچه‌های خزانه هرساله 2لیگ برگزار و در هر لیگ 17تا 18تیم با یکدیگر رقابت می‌کنند. محمد امیراحمدی، از قدیمی‌های خزانه می‌گوید:«اینجا به قول معروف هر تیمی برای خودش زمین فوتبال داشت. برخی از زمین‌های خاکی از بین رفته یا چمن شده‌اند اما زمین برق خزانه به همان شکل باقی مانده است. علتش وجود دکل‌های برق در این زمین است که سبب شد اجازه ساخت خانه در کنار دکل‌ها داده نشود». اکنون محله خزانه 5زمین چمن و مدارس متعدد فوتبال در کنار زمین خاکی برق خزانه دارد. برخی از فوتبال دوستان هم به ورزشگاه سهند می‌روند که هرازگاهی در آن مسابقات فوتبال بین اهالی و تیم‌های مطرح برگزار می‌شود.
فوتبالیست‌ها اینجا استخوان ترکاندند
به جرأت می‌توان گفت «خزانه» محله زمین خاکی‌ها و فوتبالیست‌هاست؛ محله‌ای که از بچه 5ساله گرفته تا افراد مسن آن، عاشق فوتبال هستند و هنوز هم در زمین‌های به‌جا مانده از گذشته، دنبال توپ می‌دوند.
منوچهر والی‌زاده، پیشکسوت دوبله می‌گوید:«خیلی‌ها در زمین‌های خاکی خزانه استخوان ترکانده، برای خودشان کسی شده‌اند؛ افرادی مثل مجید نامجومطلق، محمد نوازی، ابراهیم میرمحمدی، علی لطیفی، حسین کاظم‌زاده، علی صالحی، سهراب دستجردی (مربی فوتبال)، داود حقی، شاپور علی‌عباسی، محمد میرمحمدی، عباس آقایی، مصطفی نظری، علی شکرخدا، محمد میرمحمدی و... که اینک با تعصب از خزانه و زمین‌هایش تعریف می‌کنند.»
عباس خزانه که بود؟
اهالی از عباس خزانه به نیکی یاد می‌کنند؛ چرا که در ساخت بیمارستان آیت‌الله کاشانی در سال1339و حتی شکل‌گیری محله نقش مهمی داشته است. او برای ساخت مسجد جامع خزانه هم تلاش کرد و با کمک اهالی، این مسجد بزرگ و قدیمی را ساخت. همچنین، عباس خزانه با قسط‌بندی یا بخشش قطعاتی از زمین‌های خود سبب خانه‌دار شدن کارگران کارخانه‌ها، کوره‌پزخانه‌ها، کشاورزان، مهاجران و کارمندان شرکت‌های راه‌آهن، روغن نباتی قو و چیت‌سازی در این محله شد.
ستاره سینما، بچه این محله است
محله خزانه در دوران دفاع‌مقدس، 400شهید تقدیم اسلام کرده که یکی از آنها «بهروز پرستویی» است. او برادر«پرویز پرستویی» هنرپیشه معروف سینما و تلویزیون است که 17مهر سال۱۳۳۷در همدان چشم به جهان گشود و 28اردیبهشت سال۱۳۶۱به شهادت رسید. یکی از خیابان‌های اصلی خزانه به نام این شهید بزرگوار است که پیکرش درقطعه26بهشت زهرا(س) دفن شده است. پرویز پرستویی خاطرات زیادی از خزانه دارد: «3سال بعد از تولدم از روستا به تهران آمدیم و به دروازه غار رفتیم. تا سال1348آنجا بودیم؛ خانه قمرخانم. پدرم دستفروش بود. از همین بلوری‌های اینجا (مغازه‌دارهای شوش)، جنس‌های بلوری می‌گرفت و در کرج می‌فروخت. بعد از مدتی قرار شد خانه بخریم، اما با کدام پول؟ مادر پس‌انداز کرده بود؛۱۱هزار تومان. از همان پول‌های خرجی که پدرم می‌داد. آمدیم ته یکی از کوچه‌های خیابان عباسی و خزانه بخارایی، نرسیده به ترمینال، خانه‌ای گرفتیم ۲طبقه که ۵اتاق داشت.»
یادگار حاج‌آقا مخبر در محله
شهید حجت‌الاسلام سیدعبدالکریم مخبر، امام‌جماعت مسجد فاطمیه(س)، از افراد تأثیرگذار محله خزانه بود که با راه‌اندازی صندوق قرض‌الحسنه «ذخیره سعادت»، کمک قابل‌توجهی به خانواده‌های محروم کرد. او در مراسم افتتاح این صندوق قرض‌الحسنه، یک کیف سامسونت خرید تا وجوهات و کمک‌های نقدی مردم در آن نگهداری شود، اما اینک صندوق قرض‌الحسنه این مسجد دارای محل ثابتی در خزانه است. حجت‌الاسلام مخبر که سرپرستی ستاد۲ کمیته منطقه۱۳ را هم برعهده داشت، در دوران دفاع‌مقدس به مناطق جنگی اعزام شد.
در نهایت، 25آذر سال۱۳۶۰ هنگامی که در خانه‌اش مشغول پذیرایی از سوگواران حسینی بود، از سوی یکی از تروریست‌های منافق ترور شد و به شهادت رسید. او سال۱۳۰۵ در بروجرد به‌دنیا آمد و از روحانیون مبارزی بود که سنگ بنای مساجد امام جعفر صادق(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) را در کنار مسجد فاطمیه گذاشت. صندوقی که او در خزانه راه‌اندازی کرد، حدود ۴۵۰خانوار را تحت پوشش داشت.
نکته
4میدان در محله خزانه بخارایی وجود دارد که از آنها به‌عنوان فلکه اول تا چهارم یاد می‌شود. گفته می‌شود عباس خزانه، تفکیک و فروش زمین‌ها را از ضلع شمالی محله شروع کرد و این فلکه‌ها را به مرور ساخت.
1359سالی بود که منطقه16به مناطق بیست‌گانه تهران پیوست. آن زمان، خزانه از مهم‌ترین محله‌های این منطقه بود و همسطح‌سازی گودها، یکی از مهم‌ترین تحولاتی بود که آن زمان در این محله رخ داد.
کوره‌‌پزخانه‌هایی که آباد شد
محله خزانه در زمان صفویه، در حریم شهر تهران و جنوب دروازه‌های غار و خانی‌آباد قرار داشت و در عهد ناصری، به محل تجمع کوره‌های آجرپزی تبدیل شد. نام اولیه این محله «فرح‌آباد» بود که بعدها به «خزانه بخارایی» معروف شد. «خزانه» برگرفته از اسم «عباس خزانه» مالک زمین‌ها و «بخارایی» برگرفته از نام شهید «محمد بخارایی» از اعضای فداییان اسلام است که بعد از شهادت، نامش را روی این محله گذاشتند.
مسافرت تهرانی‌ها از بعثت
اولین و بزرگ‌ترین ترمینال مسافربری تهران در محله خزانه ساخته شده که به «ترمینال جنوب» معروف است. ساخت آن سال1353به‌علت رشد سفر‌های بین شهری شروع شد و 5سال بعد به بهره‌برداری رسید. این ترمینال بیش از 17هکتار مساحت دارد و در 3طبقه ساخته شده است. 20تعاونی و شرکت مسافربری در آن فعال است و همه‌روزه هزاران نفر از اینجا به شهرهای جنوبی کشور سفر می‌کنند.
در همینه زمینه :
