جاذبه‌های گردشگری کرمان و یوتا در آمریکا همگونی جالبی دارند
کوه‌های مریخی
مهرداد رسولی
اگر اهل سیر و سفر به مناطق بکر و دیدنی هستید، حتما نام کوه‌های مینیاتوری را که با عنوان کوه‌های مریخی هم به شهرت رسیده‌اند، شنیده‌اید. کوه‌های مریخی معمولا بر اثر رسوب و فرسایش به‌وجود آمده و برخی از آنها شمایل عجیب و غریب و در عین حال جذابی پیدا کرده‌اند. همین شمایل نامانوس و ظاهر غیرعادی موجب شده تا بسیاری از گردشگران لقب کوه‌های مریخی را به آنها پیشکش کنند. این کوه‌ها معمولا فاقد هرگونه پوشش گیاهی هستند، اما جاذبه بصری آنها را به‌عنوان یک جاذبه گردشگری به دنیا شناسانده است. کوه‌های مریخی در برخی کشورهای آمریکای جنوبی مثل شیلی و پرو به‌وفور یافت می‌شوند، اما لازم نیست برای تماشای این پدیده طبیعی به ینگه دنیا بروید. همین جا در کشور خودمان چند نمونه داریم که یکی از آنها کوه‌های مریخی یا به قول محلی‌ها کوه‌های اره‌ای کرمان است که شهرت جهانی دارد و با کوه‌های مریخی دره معروف گوبلین آمریکا رقابت می‌کند.
جاذبه منحصر به‌فرد
ویژگی: وقتی نام کوه‌های مریخی به میان می‌آید، خیلی‌ها از زیبایی بی‌حد و حصر کوه‌های مریخی صحرای آتاکاما در شیلی تعریف میکنند، اما گردشگرانی که ایرانگردی را به جهانگردی ترجیح می‌دهند و از زیبایی کشور خودمان آگاهی دارند، ابتدا از کوه‌های مریخی چابهار و سپس از کوه‌های مریخی منطقه شهداد کرمان یاد میکنند که دست بر قضا شهرت جهانی هم دارند. کوه‌های مریخی کرمان به‌معنای واقعی یک جاذبه طبیعی کم‌نظیر به‌حساب می‌آیند که ویژگی‌های منحصر به فردی دارند.
اره‌ای یا مریخی؟
این پدیده طبیعی بین بومی‌های منطقه شهداد کرمان به‌عنوان«کوه‌های اره‌ای» شناخته می‌شود و این عنوان برگرفته از شکل ظاهری آنهاست. این کوه‌های زیبا از نوع رسوبی هستند و بر اثر فرسایش سریع در برابر باد و باران به شکل دندانه دندانه و پر از لبه‌ها و چاک‌‌های مکرر درآمدهاند و به‌خاطر همین شمایل غیرعادی‌شان از آنها با عنوان کوه‌های مریخی هم یاد میکنند. کوه‌های اره‌ای در نزدیکی روستای «جهر» از توابع بخش شهداد در استان کرمان قرار دارند. این روستای سرسبز به‌عنوان بخشی از منطقه بیابان لوت شناخته می‌شود و مجموعه‌‌ای از شگفتی‌های بی‌‌نظیر طبیعی را در دل خود جاداده که یکی از این جاذبه‌ها، کوه‌های اره‌ای است. جغرافیای این منطقه به‌گونه‌ای است که کوه‌های اره‌ای یا به تعبیر امروزی‌ها کوه‌های مریخی درست در کنار نخلستان‌های سرسبز روستای جهر قرار گرفته و شاید به همین دلیل در مقایسه با نمونه‌های خارجی جلوه طبیعی‌تری دارند. این جاذبه طبیعی با کویر لوت کرمان فاصله کمی دارد و به همین‌خاطر همه کسانی که برای کویرگردی به کرمان می‌روند از تماشای کوه‌های مریخی این منطقه هم غافل نمی‌مانند.
تلفیق طبیعی
«کلوت شهداد» هم که بارها به‌عنوان گرم‌‌ترین نقطه کره زمین معرفی شده در همین نزدیکی‌ها قرار دارد و بدون تردید این منطقه منحصر به فردترین جاذبه طبیعی ایران به شمار می‌آید و محلی برای تفریح‌های هیجان‌انگیز مثل کویرنوردی، عکاسی، آفرود، تحقیقات علمی و... است؛ بنابراین سفر به منطقه شهداد کرمان هم فال است و هم تماشا. خیلی‌ها بر این باورند که هر ایرانی دست‌کم برای یک‌بار هم که شده باید کویر لوت و زیبایی‌های اطرافش به‌ویژه کوه‌های مریخی را از نزدیک تماشا کند. یادتان باشد برای رسیدن به منطقه شهداد و کوه‌های مریخی باید از شهر کرمان وارد جاده کرمان - بم شوید و در مسیر از طولانی‌‌ترین تونل جاده‌ای ایران عبور کنید. بعد از خارج شدن از تونل متوجه تغییرات آب و هوایی خواهید شد و در یک فاصله زمانی چند دقیقه‌ای از دل سرما عبور و هرم گرمای منطقه کویری را احساس خواهید کرد. کوه‌های مریخی کرمان به رنگ‌‌های قرمز، خاکستری و سفید دیده می‌شوند و ارتفاع آنها بین 5تا 100متر متغیر است.
دره افسانه‌ای
ویژگی: حالا که با ویژگی‌های کوه‌های مریخی کرمان آشنا شدید می‌توانیم این جاذبه طبیعی منحصر به فرد را با نمونه خارجی‌اش در ایالت یوتا مقایسه کنیم و به شباهت‌های آنها پی ببریم. مهم‌ترین شباهت این دو جاذبه طبیعی شکل ظاهری آنهاست که بر اثر رسوب و فرسایش به‌وجود آمده‌است. کوه‌ها یا همان تپه‌های مریخی کرمان با گذشت زمان به شکل شیار درآمده، اما تپه‌های مریخی دره گوبلین مملو از سنگ‌های بزرگ، عجیب و غریبی است که شهرت جهانی پیدا کرده‌اند.
دیوهای سنگی
در این منطقه صخره‌های سنگی «هدوس» بر اثر فرسایش شکل گرفته‌اند و بومی‌های منطقه معتقدند این سنگ‌های عظیم‌الجثه در سال‌ها بر اثر وزش باد و بارش باران به شکل موجودات عجیب درآمدهاند. ساختار دره اینگونه است که 3هدوس بسیار بزرگ روی یک لبه باریک قرار گرفته‌اند و اطراف آنها به جز علفزاری که مایل‌ها ادامه دارد، چیز دیگری مشاهده نمی‌شود. اگر این تصویر را با جاذبه‌های طبیعی اطراف کوه‌های مریخی کرمان مقایسه کنید حساب کار دست‌تان می‌آید و به این نتیجه می‌رسید که نمونه ایرانی جلال و شکوه بیشتری دارد. هدوس یا همان صخره‌های بزرگ توسط فرسایشی به‌وجود آمدند که اصطلاحا به آن ماسه سنگ انترادا می‌گویند. قدمت این فرسایش به عصر ژوراسیک برمی‌گردد؛ یعنی بین 140تا 180میلیون سال قبل و زمانی که این منطقه کنار یک دریای باستانی واقع شده بود. دره گوبلین هزاران سنگ ماسه‌ای فرسوده شده را در دلش جا و این سنگ‌ها شکل و شمایل عجیبی به این منطقه داده‌اند.
کشف گاوبازها
دره گوبلین جایی بین 2شهر گرین رایور و هانکسویل و در حاشیه ایالت یوتاست و نخستین‌بار توسط گاوبازها که به‌دنبال گله گاو می‌گشتند، کشف شد. در آن سال‌ها کسی به عجایب این منطقه اعتنا نمی‌کرد، اما در سال 1920یک طبیعت‌گرد آمریکایی به نام آرتور که با همراهانش به دره گوبلین رفته بود از مردم خواست به این مکان باستانی بروند.
آرتور نام این منطقه را دره قارچ گذاشت و 20سال بعد برای کشف اسرار دره گوبلین و عکاسی از هودوها به آنجا رفت. کنکاش‌های او در نهایت موجب شد نام دره گوبلین در فهرست پارک‌های ایالتی ثبت شود و از همان موقع بود که نگاه گردشگران خارجی به این منطقه معطوف شد. قبل از آنکه پای آرتور و همراهانش به دره گوبلین باز شود، مردم محلی هودوس‌های بزرگ را نوعی موجودات افسانه‌ای می‌دانستند، اما پژوهشگران این موضوع را اثبات کردند که تصاویر مریخی دره گوبلین بر اثر فرسایش به‌وجود آمده و یک دلیل کاملا طبیعی دارد.
