سید علی موسوی| اهواز- خبرنگار:
یک قایق لازم است و یک دینام یا موتور برق. بعد دو سر سیم به آب می‌رسد و تمام. در گستره‌ای بزرگ، همه جانوران کج و معوج می‌شوند و مرده یا نیمه‌جان روی آب می‌آیند.
برق به هیچ جانوری رحم نمی‌کند؛ ماهی و لاک‌پشت و مارماهی و خرچنگ و قورباغه همه را خشک می‌کند و از بین می‌برد. شاید بعضی از آبزیان از سم کُشنده جان به در ببرند و زنده بمانند، اما برق به هیچ‌کس رحم نمی‌کند و در شعاعی که جریان دارد هر جنبنده‌ای را می‌کشد.
هر روز داستان خوفناک جدیدی دامان محیط‌زیست ایران را می‌گیرد و این بار هم قرعه به نام ماهی‌ها، لاک‌پشت‌ها و خرچنگ‌هایی افتاده است که به بدترین شکل ممکن شکنجه و تلف می‌شوند، با شوکر برقی. بعضی از صیادان نیز برای صید، سم در آب می‌پاشند.
سالانه حدود 10هزار تن ماهی در آب‌های داخلی، رودخانه‌ها و دریاچه‌های پشت سدهای استان خوزستان صید می‌شوند. اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان صید را در 3 ماه از سال که زمان تخم‌ریزی ماهی‌هاست، ممنوع کرده و در ۹ ماه دیگر به صیادان با میزان مشخصی مجوز صید می‌دهد. در این میان، بخش اعظمی از این ماهی‌ها به شیوه‌ای بی‌رحمانه صید می‌شوند. صیادان در محدوده حرکت قایق‌هایشان برق را در آب تخلیه می‌کنند و موجب برق‌گرفتگی شدید و تلف شدن انواع آبزیان می‌شوند. سپس ماهی‌های مرده روی آب را جمع‌آوری می‌کنند. به عبارت دیگر، این وسیله باعث می‌شود که ماهی‌ها کنترل عصبی خود را از دست بدهند و نتوانند در آب شنا کنند و این امر باعث می‌شود که به سطح آب بیایند.
این روش که به محیط‌زیست آسیب شدید می‌زند، آن‌قدر فراگیر شده که افرادی در داخل کشور در حال ساخت دستگاه الکتروشوکر برای صید ماهی هستند.
گفته می‌شود دستگاه الکتروشوکر از کشور عراق وارد استان خوزستان می‌شود و بیشتر مورد استفاده صیادان مناطق جنوبی استان قرار می‌گیرد و اکنون نیز این دستگاه در خوزستان تولید می‌شود و مخفیانه و غیرقانونی خرید و فروش می‌شود.
غده سرطانی در رودخانه‌های خوزستان
چشم امید کارون و کرخه و جراحی به مأموران یگان حفاظت محیط‌زیست است. فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان خوزستان می‌گوید: در چند ماه اخیر ۱۱۲ دستگاه الکتروشوکر مرتبط با صید غیرمجاز ماهی ضبط شده است.
«حسن آقاشیرمحمدی» با اشاره به روش‌های غیرمجاز صید ماهی مثل سم‌ریزی، استفاده از مواد منفجره و شیوه غیرمجاز الکتروشوک به همشهری می‌گوید: صید ماهی با استفاده از شوکر برقی مانند غده سرطانی در استان رشد کرده است. با توجه به امکانات و بضاعت اندک مجموعه محیط‌زیست از یک سو و ترویج این شیوه غلط صید از سوی دیگر، مبارزه با تعداد زیاد این صیادان جوابگو نیست.
او با بیان این‌که اداره کل محیط‌زیست خوزستان در هر منطقه‌ای که صید آبزیان با استفاده از دستگاه الکتروشوکر انجام شود با توجه به بضاعت خود اقدام می‌کند اظهار می‌کند: در حال حاضر صید آبزیان با استفاده از شوکر برقی در رودخانه کارون، کرخه و بخشی از کانال‌های هورالعظیم و تالاب شادگان افزایش چشمگیری یافته است.
مبلغ جریمه صیادان مختلف کم است
این مسئول ادامه می‌دهد: وضعیت صید با این دستگاه به گونه‌ای است که مثلاً امروز دستگاه الکتروشوکر یک صیاد را ضبط می‌کنیم و فرد متخلف را به دادگاه تحویل می‌دهیم و آن صیاد غیرمجاز جریمه می‌شود و دو روز بعد یک دستگاه الکتروشوک دیگر می‌خرد و مجدداً اقدام به صید غیرمجاز می‌کند.
فرمانده یگان حفاظت محیط زیست خوزستان اضافه می‌کند: مجازات این صیادان متخلف در حد پرداخت جریمه است. مجموعه محیط‌زیست جریمه ماهی و آبزیان صیدشده را از فرد متخلف اخذ می‌کند و دادگاه نیز حکم ضبط دستگاه الکتروشوکر متخلفان را صادر می‌کند و چون این دستگاه ارزان است، فرد متخلف چند روز بعد می‌رود و دستگاه دیگری خریداری می‌کند. با این حال مبارزه و مقابله نباید یک لحظه هم قطع بشود و باید دائمی باشد.
کمبود امکانات و نیروی انسانی
آقاشیرمحمدی در توضیح علت کاهش کشف و جمع‌آوری دستگاه‌های الکتروشوکر می‌گوید: دلیل این موضوع این است که تعداد گشت‌های ما به علت ضعف زیاد امکانات و ادواتی که در اختیار داریم کاهش یافته است. واقعیت این است که امکانات محیط‌زیست ضعیف است و ما قایق‌هایمان را از اینجا و آنجا تهیه می‌کنیم و خودمان امکانات نداریم. فناوری قایق‌ها و تجهیزات این صیادان غیرمجاز هرسال بالاتر می‌رود، اما فناوری قایق‌ها و دستگاه‌های ما مربوط به چند دهه گذشته است.
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست خوزستان با اشاره به کمبود نیروی انسانی در یگان حفاظت محیط‌زیست اظهار می‌کند: علی‌رغم عرصه‌های بسیار وسیعی که به ما واگذار شده تعداد نیروی انسانی که در اختیار داریم، بسیار کم است. در حال حاضر، اداره کل محیط‌زیست خوزستان حدود ۱۹۰ محیط‌بان دارد.
به گفته آقاشیرمحمدی، حتی در صورت حل مشکل ضعف امکانات فیزیکی و انسانی مجموعه محیط زیست، مشکل صید ماهیان و آبزیان با الکتروشوکر باید به صورت ریشه‌ای حل شود.
او می‌گوید: وقتی از صیاد متخلفی که دستگیر شده است می‌پرسیم چرا دوباره دستگاه الکتروشوکر خریده است، می‌گوید که چیزی برای صید نمانده و مجبورم از این دستگاه استفاده کنم تا ماهیان و آبزیان به سطح آب بیایند.
برخورد قضایی و فرهنگ‌سازی
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر ضرورت برخورد جدی‌تر دستگاه قضایی با صیادان غیرمجاز می‌گوید: اگر برای این متخلفان حبس در نظر گرفته شود، یا مبلغ جریمه زیاد باشد و از سوی دیگر برای ریشه کردن این شیوه غلط صید فرهنگ‌سازی صورت گیرد، به طور قطع استفاده از الکتروشوکر کم‌کم کنار گذاشته می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: در هر حال، صید با شوکر برقی به صورت یک فرهنگ در استان درآمده است و به همین علت اکنون مبارزه اداره حفاظت محیط‌زیست استان جوابگوی حجم بالای متخلفان این نوع صید غیرمجاز نیست و بنابراین، این متخلفان به‌راحتی به کار خود مشغولند.
***
استفاده از ابزار الکترومغناطیس برای صید روشی بسیار آسیب‌رسان به اکوسیستم آبی است که باعث از بین رفتن ماهیان و سایر آبزیان می‌شود. صید ماهی با دستگاه شوکر برقی بر خلاف قوانین و مقررات شکار و صید است و عواقب جبران‌ناپذیری دارد.
استفاده از روش‌های صید غیراخلاقی و غیراصولی همچون استفاده از الکتروشوکر و سم یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش جمعیت ماهیان بومی شمرده می‌شود.
در صورتی که نظارت قانون جدی‌تر شود و صیادان نیز خود را پایبند به استفاده از روش‌های اصولی و قانونی صید کنند، می‌توانیم امیدوار باشیم جمعیت ماهیان بومی افزایش یابد و از کاهش شدید جمعیت ماهیان بومی که در حال حاضر با آن مواجه هستیم، جلوگیری کنیم.
ماهی با طعم برق
دستگاه‌های شوکر برقی از عراق وارد می‌شوند و چون ارزان هستند بسیاری از صیادان آن را دارند
در همینه زمینه :
مصور
زندگی
گزارش
عکسخانه