چشم نگران جهان به ناآرامی‌ها در سودان

یک روز پس از ادامه درگیری‌ها میان ارتش سودان و گروه شبه‌نظامی «واکنش سریع» در خارطوم، پایتخت این کشور، درگیری‌‌ها به مانند یک جنگ داخلی تمام عیار ادامه یافته است. کمیته مرکزی پزشکان سودان تأیید کرده که در جریان این درگیری‌ها 56نفر کشته و بیش از 600نفر نیز مجروح شده‌اند.
درگیری‌ها در سودان میان ارتش این کشور به فرماندهی ژنرال عبدالفتاح البرهان و نیروی شبه‌نظامی موسوم به واکنش سریع به فرماندهی ژنرال محمد حمدان دقلو معروف به حمیدتی در جریان است. این درگیری‌ها بعد از یک هفته تنش لفظی میان دوطرف در صبح شنبه آغاز شد و وضعیت را در سودان بی‌ثبات‌تر از قبل کرد. سودان از 2019 و پس از سرنگونی عمرالبشیر شاهد کشمکش قدرت میان گروه‌های سیاسی و ارتش بوده است و اکنون به‌نظر می‌رسد نیروهای واکنش سریع به‌عنوان یک بازیگر شبه‌نظامی بخش دیگری از تحولات سودان را به‌دست گرفته است.
نیروهای واکنش سریع در سال2013 توسط سرویس اطلاعات و امنیت ملی دولت عمرالبشیر برای مبارزه با گروه‌های شورشی مسلح در منطقه جنگ‌زده دارفور تأسیس شد و از همان ابتدا نیز عمرالبشیر فرماندهی این نیروها را به حمیدتی واگذار کرد. این نیروها اگرچه از اعضای سابق ارتش به‌شمار می‌روند، اما درواقع بخشی مجزا از بدنه ارتش سودان هستند که در سرکوب اعتراضات دارفور متهم به جنایت جنگی به‌دلیل قتل و تجاوز غیرنظامیان نیز شدند. طی یک دهه گذشته نیروهای واکنش سریع با ارتش همواره دارای رقابت بوده‌اند و این نیروها در مواردی ازجمله در سال2019 و سرنگونی عمرالبشیر با هم همکاری کردند. از چند‌ماه گذشته ارتش به‌دنبال ادغام نیروهای شبه‌نظامی واکنش سریع در بدنه خود بوده است، اما این تصمیم با مخالفت فرمانده شبه‌نظامیان روبه‌رو شد و این اختلافات از اوایل هفته به درگیری تمام عیار برای شکست طرف مقابل کشیده شد.
کشورهای منطقه نگران تحولات سودان هستند و اتحادیه عرب به درخواست مصر و عربستان در روز یکشنبه جلسه فوق‌العاده تشکیل داد. در نشست اضطراری اتحادیه عرب نماینده سودان درگیری‌ها را یک موضوع داخلی عنوان کرد و همزمان از اتحادیه عرب درخواست کرد تا حمایت خود را از دولت سودان اعلام کند. روسیه، آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا نیز از دیگر کشورهایی بودند که به تحولات سودان واکنش نشان دادند. شورای امنیت سازمان ملل نیز بامداد یکشنبه با انتشار بیانیه‌ای خواستار بازگشت همه طرف‌ها به میز مذاکره شد.
روز یکشنبه همچنین ارتش سودان مدعی فرار حمیدتی از مخفیگاهش شد و گفت: «فرار فرمانده شبه نظامیان پس از آن رخ داده که محافظانش او را رها کردند.» ارتش سودان اما به مکانی که حمیدتی گریخته یا پنهان شده است اشاره‌ای نکرد. این در حالی است که قبل از آن نیروهای شبه نظامی مدعی تصرف بخش‌هایی از کاخ ریاست‌جمهوری و دفتر فرمانده کل ارتش شده بودند؛ اگرچه این ادعا از سوی دیگر منابع سودانی تأیید نشد.
الجزیره تا عصر یکشنبه، درگیری‌ها میان ارتش سودان و نیروهای شبه‌نظامی را متمرکز در فرودگاه خارطوم عنوان کرد.
درگیری‌ها در سودان از آن جهت با نگرانی‌های بین‌المللی همراه شده که این کشور در یک منطقه ناآرام در مرز دریای سرخ، منطقه ساحل و شاخ آفریقا قرار دارد. این کشور از نظر تولیدات کشاورزی هم بازارهای منطقه‌ای را تامین می‌کند و هرگونه ناآرامی و بی‌ثباتی بیشتر در این کشور سایر کشورهای منطقه را نیز تحت‌تأثیر قرار خواهد داد.