فشارهای ضد‌روسی غرب علیه امارات

هدیه شیران- روزنامه‌نگار

«امارات متحده عربی جزو کشورهایی است که زیر ذره‌بین آمریکا قرار دارد.» این بخشی از اظهارات اخیر «الیزابت روزنبرگ» دستیار وزیر خزانه‌داری آمریکا است، که با اشاره به روابط رو به رشد تجاری ابوظبی و مسکو عنوان شده است. دور جدیدی از فشارهای آمریکا برای محدود کردن روابط روسیه آغاز شده و مقام‌های آمریکایی به‌ویژه بر روابط امارات و روسیه تمرکز کرده‌اند؛ روابطی که به‌گفته آنان باعث شده تا روسیه بتواند تحریم‌هایی که از زمان آغاز جنگ در اوکراین علیه این کشور اعمال شده است را دور بزند.
الیزابت روزنبرگ اواخر هفته گذشته گفت که شرکت‌های اماراتی در اواخر سال گذشته میلادی بیش از ۱۸میلیون دلار کالا برای شرکت‌های تحت تحریم روسیه ارسال کرده‌اند که ۵میلیون دلار از این کالاها ازجمله نیمه رسانه‌ها تولید آمریکا بوده و مشمول ممنوعیت‌های صادراتی بوده‌اند.
وب‌سایت خبری ـ‌ تحلیلی «میدل‌ایست‌ای» نوشته که اظهارات مقام‌ آمریکایی در بحبوحه نگرانی فزاینده غرب نسبت به همکاری کشورهایی چون امارات و ترکیه با روسیه مطرح شده است. با توجه به اینکه بسیاری از موشک‌ها و پهپادهای مورد استفاده روسیه در جنگ به قطعاتی نیاز دارند که در کشورهای غربی تولید می‌شود، آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها نگران این مسئله هستند که امارات به همراه با کشورهایی مانند ترکیه، راهی را پیش روی مسکو قرار دهند که بتواند به‌رغم تحریم‌ها نیازهای خود را برای جنگ در اوکراین مرتفع کند.
در این میان، اتفاق جالب این است که امارات متحده‌عربی از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین ارتباط خود را با هر دو کشور حفظ کرده و بارها اعلام کرده است که هیچ تمایلی ندارد تا از یکی از طرفین این درگیری حمایت کند.

افزایش چشمگیر روابط تجاری روسیه و امارات
پیش از مقام‌های آمریکایی، روسیه خود به توسعه چشمگیر روابط تجاری‌اش با امارات متحده عربی  اشاره کرده است. «دنیس مانتورف» وزیر صنعت و تجارت روسیه، هفته گذشته در حاشیه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی دفاعی آیدکس۲۰۲۳ در ابوظبی، گفت که میزان صادرات روسیه به امارات در سال گذشته ۸.۵میلیارد دلار بوده که ۷۱درصد نسبت به سال قبل از آن رشد داشته است. از سوی دیگر مسکو ۵۰۰میلیون دلار هم از امارات واردات داشته است. این مقام روسی به خبرگزاری تاس گفته است: «شراکت 2کشور در حال گسترش است و این روند، اثر مثبت خود را در آمار‌های تجارت روسیه و امارات نشان می‌دهد.»
مید‌ل‌ایست‌ای نیز نوشته که تجارت غیرنفتی بین روسیه و امارات در 9ماهه نخست سال2022 میلادی 57درصد رشد کرده و به ۹میلیارد دلار رسیده که در تاریخ روابط دو کشور بی‌سابقه بوده است. براساس تحلیل داده‌های گمرک روسیه، صادرات قطعات الکترونیک از امارات به روسیه در سال گذشته بیش از 7برابر شد و تقریبا به ۲۸۳میلیون دلار رسیده است. امارات همچنین در سال۲۰۲۲ میلادی، ۱۵برابر سال قبل ریزتراشه به روسیه صادر کرده است و تجارت این محصول میان 2کشور، از یک ‌میلیون و ۶۰۰هزار دلار در سال۲۰۲۱، به بیش از ۲۴میلیون دلار در سال گذشته میلادی افزایش داده است. امارات همچنین سال گذشته ۱۵۸پهپاد به ارزش تقریبا ۶۰۰ هزار دلار به روسیه صادر کرده است.
به‌گفته ناظران، رسیدن حجم مبادلات تجاری ابوظبی و مسکو به نزدیک ۹میلیارد دلار رکورد تاریخی در روابط بین 2کشور محسوب می‌شود. همزمان،
«ثانی بن‌احمد الزیودی» وزیر بازرگانی امارات، اعلام کرده که ابوظبی متعهد شده تا تجارت با روسیه را به بالاترین حد ممکن برساند. علاوه بر امارات، ترکیه، قبرس و چین نیز ازجمله کشورهایی هستند که از زمان آغاز جنگ در اوکراین روابط تجاری خود را با روسیه به‌طور چشمگیری افزایش داده‌اند.

فشار غرب بر امارات
دبی ازجمله شهرهایی است که به قطب تجاری منطقه و جهان تبدیل شده است و از زمان آغاز جنگ اوکراین فعالیت‌های تجاری خود را بیش از پیش گسترش داده است. این شهر در سال‌جاری به لطف علاقه شهروندان روسیه برای خرید املاک به چهارمین بازار فعال املاک لوکس جهان تبدیل شده و بعد از شهرهای نیویورک، لس‌آنجلس و لندن قرار گرفته است. ده‌ها هزار شهروند روس تاکنون به امارات نقل‌مکان کرده‌اند و شرکت‌هایی را افتتاح یا در مراکز تجاری و گردشگری آن ملک خریداری کرده‌اند. امارات از تحریم‌های غرب که برای قطع دسترسی روسیه به درآمدهای نفتی این کشور طراحی شده هم سود زیادی برده است، به‌طوری که بندر فجیره امارات عملا به مرکز حمل‌ونقل نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی روسیه تبدیل شده است. شرکت «لوک اویل» غول انرژی دولتی روسیه، نیز در سال2022 عملیات تجاری خود را به شهر دبی منتقل کرد.
روزنامه فایننشال‌تایمز اواخر هفته گذشته با اشاره به تشدید فشارهای ضد‌روسی بر امارات نوشته که «جیمز اوبراین» رئیس دفتر هماهنگی تحریم‌های آمریکا، «دیوید اوسالیوان» نماینده اتحادیه اروپا در زمینه تحریم‌ها و «دیوید رید» مدیر اداره تحریم‌های انگلیس،‌ماه گذشته به امارات سفر کردند. به‌گفته افراد آگاه، نگرانی ویژه واشنگتن درباره صادرات مجدد کالاهایی است که از طریق امارات و با دور زدن تحریم‌ها علیه روسیه، به آن کشور ارسال می‌شوند. اوسالیوان‌ ماه گذشته بدون نام بردن از کشورها، به فایننشال تایمز گفته بود که کشورهای غربی شاهد جهش‌های غیرمعمول‌ در تجارت برخی کشورها با روسیه هستند.
روسیه از ۲۴ فوریه۲۰۲۲ (پنجم اسفند‌ماه ۱۴۰۰) بعد از به رسمیت شناختن استقلال 2جمهوری لوهانسک و دونتسک از اوکراین، به این منطقه حمله کرد و از آغاز «عملیات ویژه‌نظامی» در اوکراین خبر داد. روسیه هدف خود را از این اقدام، نازی‌زدایی اوکراین، خلع سلاح این کشور، رفع نگرانی‌های امنیتی خود و اجابت درخواست کمک لوهانسک و دونتسک اعلام کرده است. دولت اوکراین اما استقلال دونتسک و لوهانسک را به رسمیت نشناخته و حضور نظامی روسیه را تجاوز و حمله به تمامیت ارضی خود خوانده است.


تحلیل
امارات، برنده اقتصادی جنگ‌ها

حسین سجوانی، فعال اقتصادی اماراتی : شهر دبی در امارات متحده‌ عربی به‌عنوان یک قطب تجاری و اقتصادی از جنگ ایران و عراق، از جنگ کویت و عراق، از جنگ آمریکا و عراق و از تحولات سیاسی و اقتصادی پس از انقلاب‌های عربی در منطقه بهره‌برده است. امارات در جنگ فعلی روسیه و اوکراین نیز همان رویه را در پیش گرفته و در حال منتفع شدن از این درگیری است. حتی مشکلات اقتصادی در شهرهای بزرگ جهان نیز در شهرت امروز دبی نقش داشته است. این شهر تلاش می‌کند تا از مالیات‌های سنگین در شهرهای اروپایی یا نبود امنیت کافی در شهرهایی چون لندن و پاریس و دیگر شهرها سود ببرد. البته سرازیر شدن طیف گسترده‌ای از افراد ثروتمند از اقصی نقاط جهان به دبی باعث شده که هزینه‌های زندگی به‌طور سرسام‌آوری بالا برود و با ادامه شرایط فعلی، روند افزایش قیمت‌ها نیز ادامه خواهد یافت. بیشتر ساکنان شهرهای بزرگ امارات از افزایش 50درصدی اجاره‌بها گلایه‌مند هستند و دلیل آن‌ هم بالا رفتن تقاضاست. گرچه درگیری‌های خارجی تأثیرات مثبتی بر اقتصاد امارات داشته، اما ابوظبی باید مراقب زلزله احتمالی بازار املاک بر اقتصاد کشور باشد.
منبع: CNBC