احداث پل خلیج‌فارس از سر گرفته شد

عملیات اجرایی پل استراتژیک خلیج‌فارس پس از ۷سال توقف، طی مراسمی با حضور دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد، مدیرعامل منطقه آزاد قشم، نمایندگان مجلس، معاون وزیر اطلاعات، فرمانده قرارگاه مدینه منوره و تنی چند از مسئولان استان هرمزگان از سر گرفته شد.
به گزارش همشهری، بندر پل در 60کیلومتری غرب بندرعباس، نزدیک‌ترین نقطه سرزمینی به‌جزیره قشم محسوب می‌شود که قرار است با احداث پل کابلی 3430متری به بندر کاوه در جزیره قشم متصل شود. هزینه احداث این پل که 7سال پیش به دلایلی ازجمله مباحث زیست‌محیطی متوقف شده بود، 450میلیون یورو برآورد شده؛ اما با احتساب امتداد زیرساخت‌های مرتبط با این پل تا خطوط سراسری راه‌آهن و شبکه بزرگراهی کشور، باید منابع بسیار بالاتری صرف این کار شود.

مختصات پل خلیج‌فارس
پل خلیج‌فارس از بندر پل هرمزگان آغاز می‌شود و با طول 3430متر به بندر تاریخی لافت در قشم متصل می‌شود که نزدیک‌ترین نقطه این جزیره به سرزمین اصلی است. عرض عرشه این پل 32متر بوده و دارای 4باند رفت‌وبرگشت خودرو، یک خط ریلی و خطوط اضطراری و پیاده‌رو است و طبق اظهارنظر متولیان امر، پیشرفت فیزیکی آن به 15درصد می‌رسد. طراحان پروژه احداث پل خلیج‌فارس، اتصال بندر بین‌المللی کاوه قشم به سرزمین اصلی از طریق احداث شبکه ریلی و بزرگراهی را تحت عنوان توسعه کریدور شمال – جنوب دنبال می‌کنند؛ درحالی‌که تحقق این مهم جز با احداث 92کیلومتر بزرگراه و 86کیلومتر راه‌آهن از مبدأ بندر کاوه تا خطوط سراسری کشور میسر نیست. نکته دیگر اینکه در شرایط فعلی، مجریان پل خلیج‌فارس، هزینه احداث سازه پل را حدود 460میلیون یورو و دوره اتمام آن را 3.5سال برآورد کرده‌اند؛ اما این سرمایه‌گذاری با فرض اجرای درست طرح، فقط برای ساخت پل کفایت می‌کند و هزینه احداث زیرساخت‌های مورد نیاز برای اتصال این پل به کریدور حمل‌ونقلی شمال- جنوب باید از محل بودجه‌های عمرانی تأمین شود. به‌نظر می‌رسد احداث کل زیرساخت مرتبط با این پل به‌جز هزینه‌های توسعه بندری در قشم، چندان از کل اعتبار ساخت این پل کمتر نباشد.

پل خلیج‌فارس، جایگزین مسیر دریایی
در شرایط فعلی، ارتباط قشم و سرزمین اصلی از طریق مسیر دریایی بندر حقانی و بندر پل برقرار است و با ساخت پل خلیج‌فارس، مسیر بندر پل در بندرعباس به بندر لافت در قشم سایه بر مسیر دریایی موجود خواهد انداخت.
جدای از اعتبار قابل‌توجه مورد نیاز اجرای پل خلیج‌فارس که به‌نظر می‌رسد اولویت‌های مهم‌تری مانند خط ریلی رشت-انزلی- آستارا، توسعه بندر چابهار، ریل چابهار-زاهدان، اتصال ریلی شلمچه-بصره، بندر جاسک و سواحل مکران را دور می‌زند، نکته قابل‌تأمل در احداث پل خلیج‌فارس، توجیه اقتصادی و اجتماعی این طرح است. در شرایط فعلی، سفر دریایی با لندینگ کرافت‌ و اتوبوس دریایی (کاتاماران) یکی از لذت‌های سفر دریایی به قشم است که یک منبع کسب درآمد بومیان منطقه نیز محسوب می‌شود. با احداث پل خلیج‌فارس، هزینه سفر احتمالاً به‌صورت عوارض استفاده از پل به سرمایه‌گذاران پل اختصاص داشت و بومیان بندر پل و جزیره قشم از این درآمد محروم خواهند شد.
نکته دیگر اینکه در شرایط فعلی، زیرساخت‌های بندری ایران در مسیر کریدور شمال- جنوب با کمبود مواجه نیست و در بهترین حالت، بندر کاوه قشم فقط می‌تواند به‌عنوان یک ظرفیت بالقوه در این کریدور مدنظر قرار بگیرد. البته، باوجود اینکه احداث پل خلیج‌فارس در شرایط فعلی توجیه اقتصادی و اجتماعی ندارد؛ اما درصورت فعال‌سازی کریدور شمال- جنوب، حتما نیاز به احداث این پل نیز محسوس خواهد بود و آن زمان می‌توان با توجیه اقتصادی و با نگاهی به عواید فعالیت این پل نسبت به احداث آن اقدام کرد؛ هرچند در این وضعیت نیز باید آسیب‌های احتمالی آن به محیط‌زیست مدنظر قرار گیرد.

پروژه احداث هاب جدید نفتی در قشم
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم با اشاره به از سرگیری احداث پل خلیج‌فارس می‌گوید: احداث این پل نقش مهمی در توسعه کریدور شمال- جنوب کشور و توسعه همه‌جانبه و پرسرعت جزیره قشم ایفا می‌کند، با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای تبدیل جزیره قشم به هاب نفت، گاز و پتروشیمی توسعه زیرساخت‌های جزیره ازجمله احداث پل ضروری است. افشار فتح‌الهی در گفت‌وگو با فارس می‌افزاید: قشم علاوه بر ظرفیت‌های حوزه انرژی دارای پتانسیل فراوانی برای توسعه بندری است و از همین روی توسعه بندر کاوه با پتانسیل بارگیری- باراندازی حدود 2میلیون کانتینر در سال به‌عنوان یکی از حلقه‌های اصلی در بهره‌برداری از پروژه‌های استراتژیک در دستور کار است. او جزیره زیبای قشم را یکی از سرمایه‌های ملی متعلق به همه ایرانیان عنوان کرده و می‌گوید: با اقدامات زیرساختی صورت گرفته طی ماه‌های گذشته در مسیر پیشرفت و توسعه حرکت می‌کند و با ریل‌گذاری انجام شده برای مسیر پیشرفت جزیره آینده روشنی در پیش‌رو دارد.