گزارش
ایجاد شهرک‌های اربعین در مرزهای غربی
شهرک‌های اربعین با هدف اسکان زائران و خدمات‌رسانی بهینه به آنها در شهرهای مرزی ایران و عراق ایجاد می‌شوند
اربعین امسال بیش از 3میلیون زائر ایرانی از مرزهای 6گانه به سمت کربلا حرکت کردند. در شرایطی که طی یک دهه گذشته و با توجه به استقبال مردم، توسعه زیرساخت در شهرهای مرزی ایران و عراق شکل جدی‌تری به‌خود گرفت، اما شهریور امسال حجم تردد در برخی روزها موجب ازدحام جمعیت و بروز مشکلاتی در اسکان زائران و خدمات‌رسانی به آنها شد.
به گزارش همشهری، ازدحام جمعیت و مشکل اسکان زائران، استقبال زائران از تردد در طول سال و نیاز به خدمات‌رسانی مستمر، هزینه و مشکلات برنامه‌ریزی برپایی و جمع‌آوری موکب‌ها و ایستگاه‌های خدماتی، مسئولان را بر آن داشت تا به فکر ایجاد شهرک‌های دائمی اربعین در مرز باشند؛ طرحی که نخستین بار در چذابه مورد توجه قرار گرفت و حالا وزارت کشور قصد دارد با توجه به امکانات و ظرفیت شهرهای مرزی آن را توسعه دهد.
بهره‌برداری از شهرک چذابه تا سال آینده
موضوع ساخت شهرک اربعین در چذابه پیش از این مطرح شده بود و آخرین بار، سیدمصطفی فاطمی، مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی اعلام کرد که شهرک‌های اربعین در مرزهای شلمچه و چذابه راه‌اندازی شده است. رئیس ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات خوزستان نیز با بیان اینکه شهرک اربعین در ۱۸۰ هکتار در پایانه مرزی چذابه در حال ساخت است، می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود این شهرک تا سال آینده به‌طور کامل به بهره‌برداری برسد.
حجت‌الاسلام سیدمحمود موسوی با بیان اینکه این شهرک شامل بخش‌های مختلفی از جمله مواکب، سایت اداری، سوله و نگهداری مواد غذایی و مجتمع‌های فرهنگی و اسکان است، می‌افزاید: شهرک اربعین پایانه مرزی چذابه دارای ۲۰۰موکب است که ساخت ۸۰موکب آن به اتمام رسیده.
محمدرضا اسکندی، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند هم به دائمی شدن ستاد اربعین حسینی در این سازمان اشاره می‌کند و می‌گوید: در تلاش هستیم برای خدمات‌رسانی بهتر موکب‌داران به زائران اربعین، محل استقرار کنونی مواکب را به شهرک اربعین مواکب تبدیل کنیم.
ابلاغ دستور به استان‌های دیگر
علاوه بر مرزهای شلمچه و چذابه در خوزستان، اربعین امسال 4مرز دیگر نیز به زائران اربعین خدمات‌رسانی می‌کردند؛ خسروی در کرمانشاه، مهران در ایلام، باشماق در کردستان و تمرچین در آذربایجان غربی.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار ایلام ساخت شهرک‌های اربعین را یکی از برنامه‌های ستاد اربعین کشور برای خدمات‌رسانی به زائران در این مرزها عنوان می‌کند و می‌گوید: این موضوع توسط ستاد اربعین کشور به استان‌های درگیر با تردد زائران ابلاغ شده است و باید برنامه‌ریزی‌های لازم برای جانمایی امکانات مورد نیاز این شهرک‌ها صورت گیرد.
سعید هژبری می‌افزاید: یکی از مشکلات امسال مرز مهران، کمبود محل اسکان و استراحت در پایانه برکت بود که باید در اولویت برنامه‌های مسئولان قرار گیرد.
به‌گفته او، تمامی سازه‌هایی که در مرز مهران ایجاد می‌شود، باید به شکل دائمی باشند تا در سال‌های آینده بتوان از آنها به بهترین شکل استفاده کرد.
صرفه‌جویی با ایجاد شهرک‌های اربعین
برپایی و برچیدن سازه‌های خدمات‌رسانی در مرزهای اربعین مهم‌ترین مشکل این مناطق است که هزینه زیادی به همراه دارد. مدیر دفتر فنی استانداری کرمانشاه با تأکید بر این موضوع به همشهری می‌گوید: یکی از مشکلات خدمات‌دهی به زائران اربعین ثابت نبودن محل جانمایی‌هاست و به همین دلیل هر سال، نیاز به هماهنگی، برنامه‌ریزی و صرف وقت و هزینه زیاد برای برپایی ایستگاه‌ها و اینکه چه خدمتی کجا ارائه شود، داریم. محمدجواد خجسته راه‌اندازی شهرک‌های اربعین در شهرهای مرزی را موجب صرفه‌جویی اعتباری، مکان و زمان می‌داند و می‌افزاید: این طرح باید کارشناسی، تامین اعتبار و بعد اجرایی شود، اما مرز خسروی جزو مرزهایی است که هم پتانسیل و هم ظرفیت ایجاد چنین شهرکی را دارد. اولین مرز منطقه غرب، بزرگ‌ترین پایانه غرب، قدیمی‌ترین پایانه مرزی، نزدیکی به کربلا، کاظمین و سامرا، زیرساخت‌های حمل‌ونقل چون بزرگراه کربلا، وجود زیرساخت‌های لازم از دهه 70، نزدیکی به ترمینال بزرگ بغداد و هوای خنک‌تر نسبت به مرزهای مهران، چذابه و شملچه از مزیت‌های مرز خسروی است که خجسته به آنها اشاره می‌کند.
به‌گفته او، مرز خسروی طی سال‌های گذشته با وجود آماده بودن زیرساخت‌ها و تجهیز امکانات به دلایل امنیتی بسته بود که امسال با تلاش و پیگیری وزیر کشور و استاندار بازگشایی شده و تلاش‌ها برای شبانه‌روزی شدن این مرز در رایزنی با طرف عراقی ادامه دارد.
مکث
شهرک‌های اربعین 5 ساله ساخته می‌شوند
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزارت کشور هدف طرح و ایجاد شهرک‌های اربعین را ساماندهی مواکب، توسعه زیرساخت‌های مکمل پایانه‌های فعلی مرزی و ارائه خدمات مناسب و فاخر و در شان زائران با مقیاس کارکرد ملی و بین‌المللی می‌داند و به همشهری می‌گوید: این طرح در حال حاضر در فاز 1 و مرحله ارزیابی میدانی وضع موجود پایانه‌های مرزی و برداشت زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های محلی در مرزهای مورد هدف است و با توجه به افق 20 ساله برنامه افزایش زائران رویداد راهپیمایی اربعین به صورت مرحله به مرحله و طی 2 برنامه اجرایی ۵ ساله به طور کامل تکمیل و نهایی و اجرا می‌شود، محمد جمالی‌نژاد می‌افزاید: ظرفیت جمعیتی این شهرک‌ها با توجه به موقعیت پایانه‌های مرزی محل ساخت و ظرفیت زمین و منابع، تاسیسات زیربنایی و نقش و عملکرد شهرک در پذیرش زائران و گردشگر در افق طرح، متفاوت است و به صورت فازبندی اجرا می‌شود.او با اشاره به استقبال از 8 مرز شلمچه، چذابه، مهران، خسروی، باشماق، تمرچین، ریمدان و میرجاوه برای تردد زائران ایرانی و خارجی اربعین توضیح می‌دهد: طراحی این شهرک‌ها بسته به ذائقه زائران یکسان نخواهد بود. جمالی‌نژاد تاکید می‌کند درخواست تخصیص بودجه از سال آینده برای این شهرک‌ها به سازمان برنامه و بودجه ارسال شده است.
