چشم بازار مرغ و تخم مرغ به دولت

قرار است آخرین روز شهریورماه برای تولیدکنندگان مرغ و تخم مرغ حاوی خبرهای جدیدی باشد؛ خبرهایی که البته برای مصرف‌کنندگان چندان خوشایند نیست. اوایل ماه جاری و درحالی‌که 4ماه بیشتر از اعلام نرخ مصوب کالاهای اساسی نگذشته بود، مرغداران با استناد به افزایش هزینه‌های تولید و زیان مستمر در ماه‌های قبل خواستار اصلاح قیمت مرغ و تخم مرغ شدند، وزارت جهادکشاورزی قرار است فردا نرخ‌های جدید را با توجه به برآورد هزینه تولید، اعلام کند. این در حالی است که بنابر اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس بعد از مردمی‌سازی یارانه‌ها، سرانه مصرف مرغ ۳۰ تا ۵۰ درصد افت داشته و معاون تولیدات امور دامی وزارت جهادکشاورزی هم افت تقاضای مصرف تا رقم۳۰ درصد را تأیید کرده است.

قیمت کنونی، قیمت جدید
در اردیبهشت ماه همزمان با حذف ارز دولتی واردات کالاهای اساسی و پرداخت مستقیم یارانه‌ها، دولت قیمت مصوب هر کیلوگرم مرغ را 59.800تومان و قیمت مصوب هر کیلوگرم تخم مرغ را 38.900تومان اعلام کرد که برای هر شانه 30عددی با وزن تقریبی 2 کیلوگرم قیمت به 80هزار تومان می‌رسید. این افزایش قیمت از یک سو و همزمان شدن این تغییرات با فصل گرم از سوی دیگر، تقاضا برای مرغ و تخم مرغ را کاهش داد به‌طوری که در مقطعی، سقف قیمت بازار این دو محصول به‌ویژه مرغ، از نرخ مصوب پایین‌تر بود. کاهش تقاضا و کندی روند صادرات، زیان تولیدکنندگان را باعث شد و به درخواست آنها از دولت برای بازنگری و اصلاح (افزایش) قیمت مصوب انجامید. قیمت کنونی هر کیلو تخم مرغ در مرغداری ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان معادل شانه‌ای ۶۵ تا ۷۰ هزار تومان است که هر شانه با نرخ مصوب باید با قیمت ۸۰ هزار تومان به‌دست مصرف‌کننده برسد اما درحال حاضر قیمت هر شانه تخم مرغ در سطح خرده‌فروشی بین 90تا 100هزار تومان است و به‌گفته دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران، قیمت عمده‌فروشی هر شانه تخم مرغ نیز که در ماه‌های گذشته به 60هزار تومان کاهش یافته بود حالا به 70تا 85هزارتومان رسیده است. اما تولیدکنندگان معتقدند قیمت باید دست‌کم 40درصد افزایش یابد؛ رقمی که قیمت هر شانه تخم مرغ را برای مصرف‌کننده تا 126هزار تومان بالا می‌برد.

قیمت تولید 50هزار تومان است
رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغ تخم‌گذار در گفت‌وگو با همشهری درباره قیمت پیشنهادی مرغداران برای هر کیلو تخم مرغ، گفت: میانگین قیمت خرید تخم مرغ در مرغداری هم‌اکنون 36هزار تومان است اما واقعیت این است که تولید هر کیلو تخم‌مرغ برای مرغداران 49تا 50هزار تومان تمام می‌شود و این قیمت به‌عنوان هزینه تولید به وزارت جهادکشاورزی ارائه شده است. ناصر نبی‌پور درباره تأثیر افزایش قیمت احتمالی تخم مرغ بر بازار مصرف، افزود: مردم قدرت خرید ندارند و اگر امروز درخواست اصلاح قیمت را تولیدکنندگان تخم مرغ ارائه کرده‌اند بر مبنای توان خرید مصرف‌کنندگان نیست بلکه به این دلیل است که امکان ادامه تولید فراهم شود. او افزود: با همین قیمت کنونی در ماه‌های اخیر مصرف تخم مرغ تا 30درصد کاهش یافته و اگر دولت راهکاری مثل کالابرگ یا روش‌های دیگر برای افزایش توان خرید مردم اتخاذ نکند این رقم بیشتر هم خواهد شد. دولت وظیفه حفظ سلامت مردم را بر عهده دارد و برای این کار باید بتواند حداقل‌ها را برای مردم فراهم کند، زیرا تخم مرغ با وجود رشد قیمت، هنوز ارزان‌ترین پروتئین مصرفی ‌مردم است و نباید سرانه مصرف آن بیش از این کاهش یابد. نبی‌پور درباره مازاد تولید و خرید حمایتی برای کاهش زیان مرغداران نیز گفت: وقتی قیمت 35.500برای خرید تعیین شده باید خرید با همین قیمت انجام شود درحالی‌که مرغداران ما از 21اردیبهشت تا همین امروز با میانگین قیمت 29هزار تومان محصول خود را به فروش رسانده‌اند و این راه درستی برای حمایت نیست که وقتی قیمت بالا می‌رود دولت پای کار باشد و وقتی قیمت پایین می‌آید تولیدکننده را رها کند.
مدیرعامل اتحادیه مرغداران گوشتی نیز قیمت تمام‌شده هر کیلو مرغ در مرغداری را ۵۰ هزار تومان اعلام کرد و ضمن تأیید تأثیر منفی افزایش مجدد قیمت مرغ بر معیشت و سرانه مصرف، افزود: تولیدکنندگان در زیان قرار دارند و اگر نرخ‌ها اصلاح نشود قادر به ادامه روند فعلی نیستند. حبیب اسدالله نژاد گفت: آنالیز قیمت مرغ برای اتخاذ تصمیم به وزارت جهاد ارسال شده و با تأیید این رقم، قیمت مرغ گرم در بازار بیش از ۷٠ هزار تومان خواهد شد. او افزود: افزایش قیمت روی معیشت خانوار و سرانه مصرف مرغ در کشور تأثیر منفی می‌گذارد اما مسئله اینجاست که تولیدکنندگان نیز در زیان شدید هستند و در ۴۵ روز گذشته از این مسئله به‌شدت آسیب دیده‌اند. آمارها نشان می‌دهد از اردیبهشت ماه میزان جوجه‌ریزی به‌طور مستمر کاهش داشته به‌طوری که در اردیبهشت ۱۲۳ میلیون قطعه، خرداد ۱۰۸ میلیون قطعه، تیر ۹۱ میلیون و ۲۸۰ هزار قطعه و مرداد ۹۰ میلیون و ۷۲۰ هزار قطعه جوجه‌‌ریزی صورت گرفته که این موضوع کاهش ۳۰ درصدی تولید را نشان می‌دهد. میزان جوجه‌ریزی در شهریور ماه نیز تا امروز ۶۴ میلیون و ۶۰۰ هزار قطعه بوده است که 50درصد در مقایسه با اردیبهشت کاهش یافته است. قیمت هر کیلو مرغ گرم در خرده‌فروشی‌های تهران تا روز گذشته 61.500تومان بود که 1.500تومان بالاتر از نرخ مصوب است. این درحالی است که کارشناسان معتقدند با توجه به افزایش قیمت نهاده‌های دامی نرخ منطقی هر کیلو مرغ بسیار بالاتر از ارقام کنونی است. به‌گفته محمدعلی کمالی، مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی، با توجه به افزایش ۶ برابری قیمت نهاده‌های دامی، تامین نقدینگی برای تولید مرغ زنده ۲.۲ برابر سال گذشته رشد داشته و قیمت منطقی مرغ زنده ۴۹ تا ۵۲ هزار تومان و مرغ گرم ۷۴ تا ۷۵ هزار تومان است.