۸۰ درصد تجارت الکترونیکی در شبکه‌های اجتماعی

عمادالدین قاسمی‌پناه _ روزنامه‌نگار

گزارش سال 1400مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در حالی منتشر شده که حاوی نکات قابل توجهی برای سیاستگذاران، برنامه‌ریزان و بازیگران حوزه اقتصاد دیجیتال است. یکی از مهم‌ترین نکات این گزارش، بستری است که شبکه‌های اجتماعی برای تجارت الکترونیکی فراهم کرده‌اند. براساس این گزارش، 80درصد واحدهای تجارت الکترونیکی علاوه بر وب‌سایت خود شبکه‌های اجتماعی را به‌عنوان بستر عرضه کالا و خدمات انتخاب کرده‌اند. این در حالی است که 28درصد این واحدها از پیام‌رسان‌ها و 24درصد از اپلیکیشن‌های موبایلی برای عرضه کالا و خدمات استفاده می‌کنند. گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی علاوه بر کلیات، در 4بخش زیرساخت تجارت الکترونیکی، عملکرد تجارت الکترونیکی و جمعیت‌شناسی و روش‌های تجارت الکترونیکی تنظیم شده است.

اینستاگرام در صدر 
طبق نظرسنجی به عمل آمده با ابزار پرسشنامه، در میان شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌های مختلف، اینستاگرام با 84درصد بیشترین سهم استفاده را در میان واحدهای تجارت الکترونیکی دارا بوده است. آمار فعالیت‌های بازیگران حوزه تجارت الکترونیکی در کشور پس از اینستاگرام به واتساپ و پلتفرم فیلتر شده تلگرام می‌رسد.
مقایسه سایر شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مورد استفاده توسط واحدهای تجارت الکترونیکی در نمودار قابل مشاهده است.

زیرساخت تجارت الکترونیکی
نکات مهم بخش زیرساخت در گزارش سالانه مرکز تجارت الکترونیکی به این شرح است. ضریب نفوذ اینترنت به 127/2 درصد رسیده که نسبت به سال قبل نزدیک به 13درصد رشد داشته است. همچنین ضریب نفوذ تلفن همراه به 167درصد رسیده که نسبت به سال قبل، 6درصد رشد داشته است. این در حالی است که بیش از یک میلیون و 317هزار گواهی امضای الکترونیکی صادر شده که نسبت به سال قبل، 124درصد رشد داشته است.

عملکرد تجارت الکترونیکی
همچنین در بخش عملکرد، شاید افزایش تعداد کل معاملات در گزارش مرکز توسعه از اهمیت قابل توجهی برخوردار باشد که با 3میلیارد و 60میلیون فقره، رشد 14درصدی را تجربه کرده است. براساس این گزارش، ارزش اسمی معاملات تجارت الکترونیکی 1237میلیارد تومان بوده که نسبت به سال قبل، 13درصد رشد داشته است. علاوه بر این، مبلغ هر خرید الکترونیکی به‌طور میانگین343هزار تومان برآورد شده است. تعداد کل معاملات تجارت الکترونیکی هم 3میلیارد و 60میلیون فقره بوده که نسبت به سال قبل، 14درصد رشد داشته است. با این حال، تعداد معاملات الکترونیکی دولتی با 2درصد رشد نسبت سال 1399عدد 345هزار فقره را تجربه کرده است.

مکث
جمعیت‌شناسی و روش‌های تجارت الکترونیکی
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این گزارش، مربوط به جمعیت‌شناسی و روش‌های تجارت الکترونیکی است. براساس گزارش 1400مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، 80درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی دارای ای‌نماد، علاوه بر وب‌سایت از شبکه‌های اجتماعی برای عرضه کالا و خدمات استفاده کرده‌اند. همچنین حدود 94درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی، از سرمایه‌گذاری شخصی برای توسعه کسب‌وکار خود بهره‌برده‌اند.
این در حالی است که 60درصد از صاحبان واحدهای تجارت الکترونیکی دارای ای‌نماد، در گروه سنی جوانان قرار دارند. گروه سنی زیر 20سال یک درصد از صاحبان واحدهای تجاری را تشکیل می‌دهند. گروه سنی 20تا 30سال 14درصد، گروه سنی 30تا 40سال 46درصد، گروه سنی 40تا 50سال 25درصد و گروه سنی بالای 50سال هم 14درصد از صاحبان واحدهای تجاری را شکل داده‌اند. همچنین سهم زنان از جمعیت صاحبان واحدهای تجارت الکترونیکی 14درصد و سهم مردان 86درصد است.