اثر رفع تحریم‌ها بر بازار سهام

نتایج یک مطالعه آماری نشان می‌دهد رفع تحریم‌ها می‌تواند از جنبه هزینه و درآمد بر سهام شرکت‌های بورس تأثیر داشته باشد و به رشد 22.2درصدی سود خالص شرکت‌های بورس و همینطور رشد ارزش بازار سهام منجر شود. به گزارش همشهری، معاملات بازار سهام ظرف چند ماه گذشته نشان می‌دهد ارزش معاملات خرد به شکل محسوسی کاهش یافته و به سطح 2تا 3هزار میلیارد تومان رسیده است. سطح معاملات خرد در خرداد ماه در سطح 8هزار میلیارد تومان بود. این ارقام بیانگر نوعی انفعال و بلاتکلیفی در میان سهامداران است که باعث شده سهامداران سطح معاملات خود را به‌صورت آگاهانه در بورس کاهش دهند. به زعم تحلیلگران دلیل این انفعال آن است که سهامداران در انتظار تعیین تکلیف مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها هستند. به باورکارشناسان در نتیجه رفع تحریم‌ها هزینه شرکت‌ها در تامین مواداولیه، نقل و انتقال ارز، تخفیف‌های صادراتی و سایر هزینه‌های مالی کاهش می‌یابد و حتی سرعت اجرای طرح توسعه شرکت‌ها بیشتر می‌شود به همین دلیل مشخص شدن نتایج مذاکرات هسته‌ای به عاملی تعیین‌کننده برای سهامداران تبدیل شده است. در چنین شرایطی نتایج مطالعات یک شرکت مشاور سرمایه‌گذاری فعال در بورس، نظر کارشناسان را تأیید می‌کند و نشان می‌دهد در نتیجه رفع تحریم‌ها درآمد شرکت‌های بورس می‌تواند با رشد مواجه شود.

رشد 22درصدی سود خالص
نتایج این بررسی آماری نشان می‌دهد هم‌اکنون جمع سود خالص شرکت‌های تولیدی بورس 22.5میلیارد دلار است که درصورت رفع تحریم‌ها این رقم می‌تواند برای سال مالی جاری تا 5میلیارد‌دلار، معادل 22.2درصد افزایش یابد و به 27.5میلیارد دلار برسد. تداوم این روند همچنین می‌تواند به افزایش سود خالص شرکت‌های تولیدی بورس تا سطح 28.2میلیارد دلاردر سال بعد منجر شود و حتی موجب شود سود خالص شرکت‌های تولیدی بورس درسال 1405از مرز 30میلیارد دلار فراتر رود. این افزایش درآمد روی کلیت بازار سهام نیز اثر‌گذار خواهد بود و موجب خواهد شد ارزش کل بازار سهام ایران در سال 1405به بیش از 313میلیارد دلار برسد.

افزایش سرعت اجرای پروژه‌ها 
یکی دیگر از اثرات رفع تحریم‌ها نقشی است که این موضوع در اجرای پروژه‌های جدید دارد و می‌تواند به افزایش سرعت اجرای آنها و حتی خلق پروژه‌های جدید منجر شود. محاسبات نشان می‌دهد شرکت‌های بورس هم‌اکنون بیش از 10میلیارد دلار طرح توسعه در دست احداث دارند که با فرض حاشیه سود 25درصدی 2.5میلیارد‌دلار برای این شرکت‌ها سود جدید ایجاد می‌کند این رقم درصورت رفع تحریم‌ها می‌تواند به‌طور کامل محقق شود اما درصورتی که تحریم‌ها تداوم یابد پیش‌بینی می‌شود فقط 20درصد این طرح‌ها به موقع راه‌اندازی شود و این موضع روند سودآوری شرکت‌های بورس را با چالش مواجه کند.

کاهش هزینه مالی
 رفع تحریم‌ها همچنین می‌تواند به کاهش هزینه مالی شرکت‌های بورس منجر شود. آمارها نشان می‌دهد جمع کل تسهیلات دریافت شده شرکت‌های بورس بیش از 700هزار میلیارد تومان است که رفع تحریم‌ها می‌تواند به کاهش 5درصدی نرخ بهره بانکی و در نتیجه کاهش 35هزار میلیارد تومانی هزینه مالی شرکت‌های بورس منجر شود. در نتیجه کاهش هزینه‌های مالی شرکت‌های بورس برآورد می‌شود درآمد ناخالص شرکت‌های بورس تا سقف 1.4میلیارد دلار افزایش یابد. شرکت‌های بورس همچنین هم‌اکنون به‌دلیل تحریم‌ها هزینه‌های زیادی را برای نقل وانتقال ارز پرداخت می‌کنند که محاسبات نشان می‌دهد رفع تحریم‌ها حتی با فرض مسدود ماندن تراکنش‌های بین‌المللی ارز به کاهش هزینه این بخش و افزایش درآمد شرکت‌ها منجر خواهد شد.
آمار‌ها نشان می‌دهد جمع نقل و انتقال‌های ارزی شرکت‌های تولیدی بورس در سال 1400معادل 25میلیارد دلار بود که به‌طور متوسط 2درصد این رقم به‌عنوان هزینه نقل و انتقال ارزی پرداخت شده درحالی‌که درصورت رفع تحریم‌ها این هزینه‌ها به نصف کاهش خواهد یافت و به اضافه شدن مبلغ 250میلیون دلار به سود ناخالص شرکت‌های تولیدی منجر خواهد شد.

کاهش تخفیف‌های صادراتی
موضوع دیگری که درسال‌های گذشته به کاهش درآمد شرکت‌های بورس منجر شده، افزایش سقف تخفیف‌های صادراتی و حتی داخلی بوده است به‌طور مثال بسیاری از شرکت‌های صادراتی برای حفظ بازار‌های صادراتی مجبور بودند محصولات خود را با تخفیف‌های زیاد‌تری نسبت به سایر تولید کننده‌های جهانی به بازار عرضه کنند درحالی‌که رفع تحریم‌ها می‌تواند به حل چالش‌های فعلی شرکت‌های صادراتی منجر شود. محاسبات آماری نشان می‌دهد شرکت‌های تولیدی بورس می‌توانند فقط از محل حذف تخفیف‌ها، فروش خود را تا یک میلیارد دلار درآمد افزایش دهند.

کاهش فشار بر روند سودآوری شرکت ها
برآورد‌های بیشتر از اثر رفع تحریم‌ها بر درآمد شرکت‌های بورس نشان می‌دهد رفع تحریم‌ها به آزاد‌سازی‌ منابع ارزی و افزایش درآمد‌های نفتی به میزان 40میلیارد منجر می‌شود و این موضوع می‌تواندکسری بودجه و میزان برداشت دولت از سودشرکت‌های بورس را کاهش دهد.
هم‌اکنون سهم دولت از سود شرکت‌های تولیدی سالانه 4میلیارد دلار است که پیش‌بینی می‌شود این رقم درصورت رفع تحریم‌ها و کاهش کسری بودجه دولت به یک میلیارددلار کاهش یابد.
رفع تحریم‌ها همچنین می‌تواند هزینه تامین مواداولیه وارداتی و هزینه حمل‌ونقل بین‌المللی شرکت‌های بورس را کاهش دهد و به افزایش درآمد آنها تا سقف 700میلیون دلار منجر شود.