‌170سال مرثیه‌خوانی

حمیدرضا محمدی- روزنامه‌نگار

میرزا سیدکاظم مستوفی تفرشی از صاحب‌منصبان عصر قاجار بود. در هنگام پادشاهی محمدشاه به دیوان وارد شد. در سال1284 قمری، یعنی در میانه‌های سلطنت ناصرالدین‌شاه، به مستوفی‌گری اصطبل شاهی منصوب شد.15سال بعدش، مستوفی اصطبل خاصه و ایلخی‌چیان و کلیه دوّاب دیوانی اعم از زین‌خانه، کالسکه‌خانه، شترخانه و قاطرخانه بود.
در دارالخلافه، مسجد و مدرسه علمیه‌ای در حوالی امامزاده یحیی ساخت که به نام بنیانگذار و واقفش، «کاظمیه» مسمی یافت. عمارت کاظمی نیز در همان محله، از متعلقات اوست. 10سال پیش از آنکه در دربار ناصری ترفیع مرتبه یابد، در تفرش، زادگاه خود، تکیه‌ای در محله «زاغَرم» ایجاد کرد که اکنون آن را با همین عنوان می‌شناسیم. سنگ بنای تکیه اما در سال1274 قمری گذاشته شد. این یعنی امسال، یکصدوهفتادمین سالی است که این تکیه از عزاداران حسینی میزبانی می‌کند. تکیه زاغرم یکی از کهن‌ترین تکایای فعال ایران است که پس از تکیه دولت، شاید بتوان آن را دومین تکیه مسقف ایران نام نهاد با این تفاوت که سقف آن همیشگی است و از جنس چوب. چوب در جای دیگری نیز کارگر بوده است؛ درهای ورودی تکیه که به تزئینات چشم‌نوازی مزین شده است.
زین‌العابدین قمی، که معماری این اثر، محصول ذوق اوست، این بنا را با خشت و گل ساخت. بدین‌سان نخستین تکیه کاهگلی ایران لقب گرفت. این بنا در اضلاع شمال غربی و جنوب شرقی صاحب 2ایوان است. نوشته‌اند ایوان جنوب شرقی، قدیمی‌ترین جانب این مکان مذهبی و معنوی است.
این تکیه مستطیل‌شکل که سکویی در میانه آن برای برپایی تعزیه وجود داشته، در 2ضلعِ بزرگ‌تر شمالی و جنوبی‌اش، حجره‌هایی داشت با طاق ضربی برای حضور عوام و 2 ضلع کوچک‌تر نیز مخصوص اعیان و اقران شهر. جالب آنکه هریک از این غرفه‌های ده‌گانه با چراغ‌آویزهای چوبی‌ شگفت‌انگیزشان، صاحب نامی برای خود بودند؛ مانند میرپنج و مجدالممالک.
تکیه آب‌انباری نیز دارد که آب آن از قناتی در 5کیلومتری  تأمین می‌شود. در گذشته اهالی در روزی که آب به‌سوی آب‌انبار روانه می‌شد موظف بودند مسیر را حفاظت کنند تا تمیز و گوارا  بماند؛ رسمی که   نشان از حرمت‌گذاری  به آب است.  ‌چنین است که اهالی تفرش و محله زاغرم، یک قرن و هفتاد سال است اینجا در رثای سرور و سالار شهیدان(ع) ذکر مصیبت می‌خوانند و بر سر و سینه می‌زنند.