بایدن در راه خاورمیانه

بالاخره تکلیف گمانه‌زنی‌ها و گزارش‌های رسانه‌های آمریکایی از قول منابع آگاه درباره سفر جو بایدن به خاورمیانه مشخص شد و کاخ سفید اعلام کرد که رئیس‌جمهور آمریکا یک ماه دیگر راهی منطقه خواهد شد؛ موضوعی که از چرخش آشکار سیاست خارجی دولت بایدن در قبال خاورمیانه حکایت دارد.
جو بایدن ابتدا عازم سرزمین‌های اشغالی خواهد شد تا با سران رژیم صهیونیستی دیدار کند. او سپس در پروازی مستقیم و آنگونه که برخی رسانه‌های آمریکایی نوشته‌اند، در «سفری تاریخی» به عربستان سعودی سفر خواهد کرد تا رودرروی محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی بنشیند.
سفر بایدن به سرزمین‌های اشغالی تأکیدی بر اتحاد همیشگی واشنگتن و تل‌‌آویو است. انتظار می‌رود که جو بایدن در این سفر با نفتالی بنت، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، درباره تقویت سیستم دفاع هوایی اسرائیل، مذاکرات احیای برجام و موضوع عادی‌سازی‌ روابط میان تل‌آویو و ریاض مذاکره کند. جو بایدن زمانی که قدم به کاخ سفید گذاشت، منتقد بسیاری از سیاست‌های دونالد ترامپ از جمله توافق صلحی بود که در دوره او میان اعراب و رژیم صهیونیستی به امضا رسید و به «توافق ابراهیم» معروف شد. روسای جمهور آمریکا همیشه تلاش داشته‌اند برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین، توافقی دست و پا کنند اما ترامپ و اطرافیانش، فلسطینی‌ها را از اساس از معادله حذف کردند و توافقی میان اسرائیل و اعراب شکل دادند؛ توافقی که با محوریت داماد ترامپ یعنی جرد کوشنر ممکن شد. چهره مخالف ترامپ در ماجرای توافق اعراب و رژیم صهیونیستی، اکنون به یک پای مذاکرات برای میانجیگری میان تل‌آ‌ویو و کشورهای عرب منطقه به‌خصوص عربستان تبدیل شده است. گزارش رسانه‌های آمریکایی طی هفته‌های اخیر نشان می‌دهد دیپلمات‌ها و مقام‌های امنیتی آمریکایی با این هدف چندین سفر به ریاض داشته‌اند. اما بخش پرحاشیه‌تر سفر مربوط به عربستان است. دیدار با محمد بن‌ سلمان در حالی انجام می‌شود که او متهم به‌دست داشتن در قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار مخالف ریاض است. جو‌بایدن در طول مبارزات انتخاباتی ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۲۰ بارها از ریاض به‌دلیل آنچه بر سر جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد حکومت عربستان سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول آمده بود انتقاد کرده و یادآور شده بود که با عاملان اصلی این جنایت برخورد خواهد کرد. در نتایج تحقیقات آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا که دولت بایدن دست به افشای آن زد، از محمد بن سلمان به‌عنوان آمر عملیات کشتن خاشقچی نام برده شده است.
اما به گمان بسیاری از تحلیلگران، جو بایدن در این سفر تلاش خواهد کرد موافقت عربستان سعودی را برای افزایش تولید نفت جلب کند تا از این راه زمینه توقف سیر صعودی بهای سوخت و نیز کنترل وضعیت تورم در کشورش را در آستانه انتخابات مهم و چالش‌برانگیز ماه نوامبر برای حزب دمکرات فراهم کند. با این حال، بسیاری از رسانه‌های آمریکایی ازجمله نیویورک تایمز در تحلیل‌های خود نسبت به‌احتمال همراهی بن سلمان با این خواسته بایدن ابراز تردید کرده‌اند.
فرانس‌پرس در گزارشی نوشته است: نتیجه هر چه که باشد، ملاقات جو بایدن با ولیعهد عربستان، که از او به‌عنوان حاکم واقعی کشورش نام برده می‌شود، تغییر رویکردی بحث‌برانگیز برای دیپلماسی آمریکا در خاورمیانه به‌شمار می‌آید.