منابع انسانی؛ زیرساخت هر تمدن

مجید بیشه؛ دکتری مدیریت منابع انسانی

در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی، نقش منابع انسانی در کارآمدی دین و تعالی نظام اسلامی منحصر به‌فرد است و اگر منابع انسانی متناسب با آرمان‌های انقلاب اسلامی تربیت و انتخاب نگردند، نمی‌توان به مقاصد عالی انقلاب دست یافت. در همین راستا نگارنده تلاش دارد در یادداشت چندبخشی مبتنی بر بیانات حکیمانه  رهبر معظم انقلاب (حفظه‌الله تعالی) به تبیین دلالت‌ها، مصادیق (ایجابی و سلبی) و راهکارهای شناسایی و پرورش نسل تمدن‌ساز بپردازد.
از منظر ایشان به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، مقصود نهایی از انقلاب اسلامی، رسیدن به تمدن اسلامی در زنجیره‌ای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن دین، عقلانیت، علم و اخلاق بنا شده است.
ایشان معتقدند:«زیرساخت اصلی هر تمدنی، منابع انسانی است» (21/02/1401) و «برای ایجاد یک تمدن اسلامی – مانند هر تمدن دیگر – دو عنصر اساسی لازم است: یکی تولید فکر، یکی پرورش انسان» (14/07/1379) و «برای یک کشور، برای یک تمدن، برای یک ملت، مهم‌تر از همه  سرمایه‌ها، سرمایه انسانی است و نیروی انسانی شایسته اگر نباشد، تمدنی به‌وجود نخواهد آمد» (11/02/1398).
معظم له در دیدار با تمدن‌پژوهان، «توحید»، «عبودیت»، «کرامت انسانی» و «سبک زندگی» را پایه‌های تمدن اسلامی برشمردند و فرمودند:«به‌نظر من محور این حرکت نیز انسان است. البته انسانی محور است که توحید را پذیرفته و به مقام عبودیت رسیده است.» (11/11/1397).
ایشان  همواره تلاش داشته است به کمک مبانی دینی و قرآنی به بازتعریف مفاهیم و نیز آثار اجتماعی جهان‌بینی و بینش اسلامی بپردازد؛ از این رو، مبتنی بر مفاد آیات شریفه  «وَ لَقَدْ کرَّمْنا بَنِی آدَمَ» (اسراء/ 70) و همچنین « لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ» (تین/ 4)، تکریم انسان و استعداد بی‌پایان انسان را ازجمله وظایفی می‌دانند که در ساحت فرد و حکومت به‌عنوان نتایج عملی آن بینش تجلی می‌یابد (12/09/1379).
معظم له در دیدار اخیر جمعی از معلمان، برخی خصوصیات نسلی که می‌تواند تمدن نوین اسلامی را بسازد، چنین برشمردند:
«دارای هویت اسلامی ایرانی محکم و اصیل، آشنا و آمیخته با آرمان‌های انقلاب، برخوردار از روحیه مقاومت، دانا و دانشمند، خودساخته، آشنا با سبک زندگی و سنت‌های ایرانی، برخوردار از اعتماد به نفس ملی، بدون دلباختگی به شرق و غرب، آشنا با افتخارات ملی، کارآمد و ماهر» (21/02/1401) و این خصوصیات هم راستا با‌شأن جانشینی و خلیفه‌اللهی انسان روی زمین بوده (بقره/ 30) که متناسب با عصری است که برخی پژوهشگران در سیر تطور تاریخ بشریت پس از گذران از دوره‌هایی چون عصر اولیه، شکار، کشاورزی، انقلاب صنعتی و اطلاعات، از آن به‌عنوان «عصر معنویت» یاد می‌کنند.