بایستههای رصد جنگ فرهنگی دشمنان
حجتالاسلاموالمسلمین محمدمهدی ایمانیپور*
در بررسی پدیدهها و رخدادهای فرهنگی و اجتماعی، نسبت مستقیمی میان «متن» و «فرامتن» پدیدهها وجود دارد. در آسیبشناسی تحلیلهای فرهنگی، ما در بسیاری از موارد با «تمرکز بر متن پدیدهها» و «فراموشی فرامتنها» مواجه هستیم. صاحبان «فرهنگ بیگانه» یا «فرهنگ مهاجم» از این نگاه محدود و جزئینگرانه در میان ملتهایی که مورد تهاجم فرهنگی آنها قرار میگیرند، استقبال میکنند. درنظر نگرفتن ابعاد فرامتنی عملیات فرهنگی دشمنان، منجر به درک ناقصی از ماهیت و شکل این نبرد شده و در نتیجه در محاسبات آفندی و پدافندی ما را دچار اخلال میکند.
اخیرا شاهد اکران فیلم ضددینی و موهن «عنکبوت مقدس» در جشنواره کن و نیز حمایت معنادار جریانهای معاند، ضدانقلاب و دشمنان از آن بودیم. سیاهنماییهای عامدانه و القای عقبماندگی ذاتی کشور عزیزمان در این اثر موهن، در تضاد با واقعیات عجین شده با تار و پود جامعه ایرانی و فرهنگ غنی و پویای اسلامی و ایرانی ما است. در این میان، توهین به ساحت امام هشتم شیعیان حضرت امام رضا علیهالسلام که مضجع نورانی ایشان حریم امن و تکیهگاه آرامشبخش میلیونها نفر در جهان است، گناهی نابخشودنی محسوب میشود.
در یک نگاه محدود و جزئینگر، میتوان اکران این فیلم ضددینی را به مثابه یک «پدیده محدود» مورد بررسی قرار داد؛ اینکه تصور کنیم چنین اثر موهنی خارج و فارغ از ارادههای بیرونی و نقشه ضداسلامی و ضدایرانی دشمنان تولید شده و سپس مورد حمایت قرار گرفتهاست! بدیهی است که این نگاه محدود و خوشبینانه به دشمنان، قدرت تحلیل و عملیات ما را در جهاد تبیین با دشمنان از بین خواهد برد.
هر اندازه در تحلیل رویکرد ضدفرهنگی و ضددینی دشمنان محدود و منفعل عمل شود، شاهد تکرار و تسریع این روند سلبی علیه جامعه خود هستیم.
اما در یک نگاه جامعگرایانه، اثر موهنی به نام «عنکبوت مقدس» نه بهمثابه یک محصول مستقل و متغیری مستقل، بلکه بهمثابه یکی از مهرهها و اجزای بازی دشمنان در مواجهه با فرهنگ غنی اسلامی – ایرانی ما تفسیر میشود. در این نگاه عمیق و گسترده، نسبت هجمههای ظاهرا موردی دشمنان با منظومه جهاد تبیین دربرابر آنها مورد سنجش قرار گرفته و به مقدمهای جهت غافلگیری دشمن در این نبرد بیپایان تبدیل خواهد شد.
این رصد آگاهانه به ما امکان میدهد تا منظومه گسترده و حسابشدهای را در مواجهه با بانیان سیاهنمایی جامعه مذهبی ایران ترسیم کنیم. اجزای یک منظومه فرهنگی - عملیاتی، حکم مکمل و تسریعکننده یکدیگر را در نبرد با دشمنان ایفا خواهند کرد.
در این نگاه منظومهوار، نهتنها اجزا و مولفهها یکدیگر را دفع نمیکنند، بلکه به نقاط قوت یکدیگر در این جهاد مقدس تبدیل میشوند.
اصلیترین دغدغه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در شکلگیری این منظومه و پیشبرد مؤثر این جهاد مقدس، ایجاد اتصال و پیوند اجزای نبرد گفتمانی و تبلیغاتی در مواجهه با دشمنان است.
در اینجا تأکید میشود که روشها و ابزارهایی که در عرصه جهاد تبیین در برابر دشمنان و به برکت گفتمان غالب دینی و فرهنگی کشور بهکار گرفته خواهد شد، قطعا پیروزی نهایی ما را در این نبرد پیچیده و همهجانبه تضمین خواهد کرد؛ انشاءالله.
*رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی