اسراف در ساعت اوج مصرف

امیر متقی|  همدان- خبرنگار: 

سال آبی کنونی (مهر 96 تا مهر 97) برای استان همدان به لحاظ بارش‌ها مناسب نبوده است. برای بارش‌های اخیر باید شکر‌گذار باشیم اما بدانیم آنها تاثیر چندانی در افزایش ذخیره منابع آبی استان نداشته‌اند. با آغاز فصل گرم سال، مصرف آب و برق هم افزایش می‌یابد. باید دید مسئولان برای کنترل مصرف برق و استفاده از طرح‌های علمی در این زمینه چه برنامه‌ای دارند.


افزایش اوج بار برق

معاون بهره‌بهرداری و دیسپاچینگ مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان همدان به همشهری می‌گوید: به دلیل کمبود بارندگی‌ها و گرمای هوا، در فروردین 97 برای مدتی افزایش اوج بار برق را در استان داشتیم که البته مقدار مصرف برق را افزایش نداده است. اوج بار به بازه زمانی از شبانه‌روز گفته می‌شود که برق مصرفی در آن به دلیل افزایش استفاده از سامانه‌های برقی به یکباره افزایش و بعد مجددا کاهش می‌یابد. در این بازه زمانی باید بار مصرفی توزیع شده در شبکه توزیع مدیریت شود تا مشترکان برای بهره‌مندی از انرژی برق مشکلی نداشته باشند.

شیرزاد جمشیدی می‌افزاید: در فروردین سال 97 اوج ‌بار مصرف برق 518 مگاوات و در مدت مشابه سال قبل 8/417 مگاوات بوده که حدود 4/19 درصد افزایش داشته است. این در حالی است که در اوج ‌بار سال 96 در مقایسه با سال 95 حدود 8/1 درصد افزایش داشتیم. مقدار مصرف برق در سال 95 حدود 651 مگاوات و در سال 96 هم 663 مگاوات بوده است.

وی ادامه می‌دهد: اوج بار کشور از ساعت 11 تا 15 و اوج ‌بار استان همدان از ساعت30/20 تا 23 است. اوج ‌بار در بلندمدت هم 15 خرداد تا 15 شهریور است. با این روند بارش که اکنون وجود دارد و هوا هنوز خنک است، چندان افزایش مصرف نداشته‌ایم. اگر روند بارش‌ها تغییر کند و دما افزایش یابد، باید مشترکان مصرف خود را بیشتر مدیریت کنند تا مشکلی در خصوص برق نداشته باشیم.


طرح‌های تشویقی

جمشیدی در‌‌ این ‌باره که برای مدیریت اوج‌ بار مصرف برق چه اقدامی انجام شده است تا در فصل گرم خاموشی نداشته باشیم، می‌گوید: تفاهم‌نامه مشترک با کشاورزان امضا کرده‌ایم تا بر اساس آن اگر در بازه زمانی 8 تا 12 مصرف برق نداشته باشند و موتور برق چاه‌های آب آنها خاموش باشد، از فرایند‌های تشویقی کاهش هزینه‌های برق مصرفی بهره‌مند شوند (100 درصد بخشودگی). با مشترکان دیماندی (مصرف بیش از 30 کیلوولت) هم قرار‌داد همکاری داریم که در زمان اوج مصرف برق، اگر مقدار مصرف خود را کاهش دهند، درصدی تخفیف و بخشودگی در هزینه‌های برق برای آنها لحاظ شود.

معاون بهره‌بهرداری و دیسپاچینگ مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان همدان با اشاره به اینکه اگر طرح و ایده‌ای برای کاهش مصرف برق ارائه شود، بخش تحقیقات برق آن را بررسی می‌کند و حمایت مادی و معنوی لازم را انجام می‌دهد، می‌افزاید: مولد‌های اضطراری را وارد مدار مصرف کردیم. توان مصرفی روشنایی معابر را در وات‌های 400 به 250 و250 را به150 و 125 را به 70 و 70 را به 35 کاهش دادیم. این تغییر وات لامپ‌های معابر تاثیری در مقدار روشنایی معابر نداشته اما ضریب بهره‌وری را افزایش داده‌ است. خازن‌های 35 پست 63 کیلوولت ‌را اصلاح کردیم. اتصال‌های سست برق را در شبکه توزیع برای پیشگیری از هدر‌رفت برق اصلاح کردیم. اطلاع‌رسانی به مشترکان، تحلیل لحظه‌ای دما، سرعت باد و اوج لحظه‌ای مصرف برق برای اجرای برنامه‌های پیش ‌رو، نصب کنتور‌‌های فهام و خازن‌گذاری برای افزایش ظرفیت شبکه را انجام داده‌ایم. 


طرح‌هایی برای کاهش مصرف آب و برق

با مطرح شدن موضوع حمایت از ایده‌های جدید برای کاهش پیک‌ بار، یک عضو هیات‌علمی دانشگاه و عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان همدان دست به ابتکار زده است. 

مهدی شعبانیان می‌گوید: برای کمک به کاهش مصرف برق و آب، با حمایت سازمان بسیج علمی، سامانه خنک‌کننده‌ای را ساخته‌‌ایم که به مصرف برق نیاز ندارد. در این سامانه نیرومحرکه موتور الکترومکانیکی نداریم پس برقی هم مصرف نمی‌شود. به آب هم برای خنک‌سازی نیاز نیست چون با روش ایجاد جریان هوا خنک‌سازی محیط انجام می‌شود. 

وی با یاد‌آوری اینکه این سامانه اکنون در مرحله آزمایش قرار دارد، می‌افزاید: این سامانه با تغییر فشار بین هوای محیط داخل و بیرون ساختمان، محیط را تا منفی 5 درجه سانتیگراد خنک می‌کند. اساس کار آن هم بسیار ساده است. مجرای ورودی هوا به داخل ساختمان در این سامانه گشاد‌تر از مجرای خروجی هوای محیط داخل ساختمان است، این تفاوت اندازه ورود و خروج هوا در محیط کوران هوا ایجاد و آن را خنک می‌کند. این سامانه برای محیط‌های روستایی که توانایی پرداخت هزینه‌های روز‌افزون برق و آب را ندارند، کارایی دارد و نصب آن ساده است. نمونه آزمایشی با ابعاد حدود 5/1 در 5/1 ساخته شده است. شعبانیان ادامه می‌د‌هد: طرح دیگری که برای کاهش دمای هوای محیط اجرا کرده‌ایم ساخت پوشش مخصوص برای کولر است.

برای کاهش گرمای روی کولر اغلب مصرف‌کنندگان از سایه‌بان استفاده می‌کنند که تا حدودی مانع تابش مستقیم نور خورشید به بدنه آن می‌شود. اما این سایه‌بان به طور کامل مانع افزایش دمای بدنه کولر و تبخیر آب و افزایش مصرف برق نیست. جنس موادی که در پوشش ساخته خود استفاده کرده‌ایم، به گونه‌ای است که نور خورشید را بازتاب می‌دهد و اجازه ورود گرد ‌و ‌خاک را به داخل کولر هم نمی‌دهد که در کاهش مصرف برق و آب موثر است.این عضو هیات‌علمی دانشگاه می‌گوید: در زمینه کاهش مصرف آب سامانه دیگری را هم برای پیشگیری از هدر‌رفت آب روشویی طراحی کردیم (آب خاکستری). این سامانه زیر روشویی نصب می‌شود و مانع ورود آب مصرفی به مجرای فاضلاب می‌شود تا آب مصرف‌شده تصفیه ‌شود و قابلیت استفاده در فلاش‌تانک دستشویی را داشته باشد. در توسعه‌ این طرح برنامه‌ریزی شده است که آب روشویی بعد از تصفیه قابلیت مصرف برای نظافت خودرو و آبیاری فضای سبز را هم داشته باشد.