مرد خوب قصه‌های خوب
حمیدرضا محمدی - روزنامه‌نگار
بعضی کتاب‌ها از بعضی آدم‌ها هیچ‌گاه از خاطر و خاطره زدوده نمی‌شود. همیشه پیش چشم می‌مانند و می‌شود تا همیشه با آنها خاطره‌بازی و خاطره‌سازی کرد. «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب» یکی از این آثار است. کتابی که نویسنده‌اش، ٢٧ اسفند، اگر بود، یک‌صدسالگی‌اش را جشن می‌گرفتیم و بزرگش می‌داشتیم که این‌چنین، کودکی چندنسل را با اثر تکرارنشدنی‌اش ساخت.
«مهدی آذریزدی» را تا پیش از آنکه این ٨ جلد در ٣۶ سالگی را به رشته تحریر درآورد شاید کسی نمی‌شناخت. عبدالرحیم جعفری بود که نخست‌بار به او میدان داد و نخستین کتاب‌های کودک و نوجوان در مؤسسه انتشارات امیرکبیر را با او منتشر کرد. کسی که به قول جعفری؛ «با اخلاق پسندیده و تواضع و حجب و حیای خود و همچنین اطلاعات زیاد و ذوق خوش در کارهای مطبوعاتی مورد توجه خاص دکتر [محمد] معین بود.»
جلد اول این مجموعه، گزینشی هوشمندانه از کلیله و دمنه بود و مجلدات بعد، که همه یک‌سر تعلیمی و اخلاقی بودند، به مرزبان‌نامه، سندبادنامه و قابوس‌نامه، مثنوی، قرآن، شیخ‌عطار، گلستان و بوستان و چهارده معصوم اختصاص داشت.
از میان اهل قلم که در همان اوان انتشار، خیلی خوشش آمد و استقبال کرد و مؤلف را ترغیب و تشویق کرد، جلال آل‌احمد بود؛ «هفته پیش که از درس برمی‌گشتم در کتابفروشی این آقای زمانی کتاب «قصه‌های خوب» را دیدم، یعنی خریدم و همان‌روز در حدود نصف آن را خواندم... اولاً خوشحال شدم که شما هم روی پای خود بلند شدید، و با این قدم اول بسیار سنگین و پخته امیدوارم راه درازی بتوانید بسپرید... با نثر شیرین و کارکشته خودتان که در آن به منتها درجه از نثر قلابی و قابلمه‌ای روزنامه‌ها گریخته بودید سابقه طولانی خودتان را در امر مطبوعات نشان داده بودید و با انتخاب دقیق قصه‌ها حسن سلیقه خودتان را... می‌دیدم که از همین کتاب‌ها برای معلمی مثل من... چه کتاب شیرینی می‌شود درآورد.»
آذریزدی افزون بر این، آثار دیگری نیز برای کودکان و نوجوانان قلمی کرد که ازجمله؛ مجموعه ١٠جلدی «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن» بود اما هیچ‌یک از آثارش به اندازه آن ٨ جلد دیده نشد. او که چون حاضر نبود لباس خاصی را بر تن کند از دریافت جایزه سلطنتی در سال ١٣۴٢ صرف‌نظر کرد و ترجیح داد بر اصول خود پایبند بماند؛ «نمی‌توانم لباس فراگ بپوشم، بچه‌های محله‌ام مسخره‌ام می‌کنند، نه لباس فراگ می‌پوشم و نه به دربار می‌آیم و نه جایزه می‌خواهم.» اما به قول جعفری؛ «آن روز به هر ترتیب بود راضی‌اش کردیم و برایش کراواتی خریدیم و روانه جلسه [کمیسیون ملی] یونسکو شدیم.» و جایزه ویژه آن را در سال ١٣۴٢ دریافت کرد.
مخلص کلام آنکه پدر ادبیات کودک و نوجوان ایران، با نثر شیوا و زیبا و ساده و صمیمی اما سخت و پخته‌اش، با «قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب»، کودکی و نوجوانی خیلی‌هایمان را ساخت.
١٠٠ سالگی‌ات مبارک آقای آذریزدی.
