شرایط جوی ماهی را گران کرد

علی ابراهیمی  - روزنامه‌نگار

هرچند ماهی پای ثابت سفره شب‌عید اغلب خانوارهای ایرانی است، اما در یک سال گذشته ثبت قیمت‌های نجومی برای انواع ماهیان آزاد و پرورشی موجب رویگردانی اندک مصرف‌کننده ایرانی از خرید این محصول شده است. به گزارش همشهری، کاهش قدرت خرید و افزایش هزینه تمام‌شده تولید و رشد قیمت انواع ماهی موجب کمتر‌شدن سهم و سرانه مصرف آبزیان در سبد هزینه خانوارهای ایرانی شده است. در 2هفته گذشته قیمت انواع ماهی آزاد و پرورشی نجومی شده و نرخ هر کیلوگرم از برخی انواع ماهیان دریایی جنوب مانند زبیده، سرخو، شیر نیزه و... به مرز 400هزار تومان رسیده و به رشد 30درصدی قیمت خرده‌فروشی انواع ماهیان پرورشی منجر شده به‌نحوی که قیمت هر کیلوگرم برخی انواع ماهی قزل‌آلا به مرز 90هزار تومان رسید. با وجود این، اکنون دست‌اندرکاران بازار ماهی از سیر نزولی قیمت‌ها به‌دلیل رشد نسبی صید و عرضه انواع ماهیان دریایی و وزن‌گیری مناسب ماهیان پرورشی نسبت به 2هفته گذشته خبر داده و تأکید می‌کنند درصورت تداوم شرایط مناسب جوی و روند کنونی صید و عرضه ماهی، قیمت انواع ماهیان آزاد و پرورشی در بازار شب عید امسال نه‌تنها افزایش نخواهد یافت بلکه به‌دلیل کاهش شدید سرانه مصرف، امکان کاهش قیمت‌ها در چند هفته باقیمانده امسال نیز وجود دارد.
روایت رسمی از گرانی ماهی 
گزارش میدانی خبرنگاران همشهری از رشد 20 تا 30درصدی قیمت انواع ماهی پرورشی و دریایی در چند هفته گذشته حکایت دارد. تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از متوسط قیمت اقلام خوراکی نیز حاکی است، نرخ ماهی قزل‌آلا در بهمن ماه امسال نسبت به ماه مشابه سال گذشته 68.9درصد افزایش داشته است به‌طوری که متوسط قیمت هر کیلو ماهی قزل‌آلا از ۵۲‌هزار تومان در بهمن ماه سال گذشته به 87هزار تومان در دی و 88هزار تومان در بهمن ماه امسال رسیده است.

توقف روند گرانی ماهی 
مسئول آبزیان اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی‌ در گفت‌وگو با همشهری ضمن تأیید گرانی اخیر ماهی، گفت: ‌قیمت ماهی طی 2هفته گذشته افزایش یافت اما از ابتدای هفته جاری شاهد سیر نزولی و تعدیل قیمت‌ها در بازار هستیم. به‌نحوی که قیمت عمده‌فروشی انواع ماهی پرورشی و دریایی مانند قزل‌آلا و شیر از ابتدای هفته جاری با کاهش 15درصدی به‌ترتیب از 67هزار به 62هزار و از 210هزار به 170هزار تومان رسیده است. فخرالدین احمدی‌ با بیان اینکه قیمت خرده‌فروشی انواع ماهی نیز از ابتدای هفته گذشته سیر نزولی داشته است، افزود: نرخ خرده‌فروشی ماهی قزل‌آلا از82هزار به 73هزار و قیمت خرده‌فروشی ماهی شیر از 230هزار به 200هزار تومان رسیده است اما نرخ فیله ماهی شیر به‌دلیل دورریز بالای این ماهی به 400هزار تومان نیز می‌رسد. او افزایش نجومی قیمت ماهی طی 2هفته گذشته را ناشی از شرایط نامساعد جوی و کاهش صید و عرضه ماهیان دریایی به بازار دانست و گفت: با بهبود شرایط جوی از ابتدای هفته جاری وضعیت صید خوب شده و قیمت‌ها سیر نزولی به‌خود گرفته است. احمدی با تأکید بر تأثیر گرانی ماهی بر افت تقاضای بازار این محصول، گفت: درصورت تداوم شرایط مناسب جوی و روند کنونی صید و عرضه ماهی، قیمت انواع ماهیان آزاد و پرورشی در بازار شب عید امسال نه‌تنها افزایش نخواهد یافت بلکه به‌دلیل کاهش شدید سرانه مصرف، امکان کاهش قیمت‌ها طی چند هفته باقیمانده امسال نیز وجود دارد. او در مورد قیمت برخی انواع ماهی، افزود: اکنون قیمت عمده‌فروشی هر کیلوگرم ماهی سالمون 70هزار، آزاد پرورشی 27هزار، کپور 45هزار و سفید پرورشی 60هزارتومان است. به‌گفته احمدی، میزان افزایش قیمت ماهیان جنوب بیشتر از سایر انواع ماهی بوده است به‌نحوی که نرخ هر کیلوگرم ماهی شیر به 170هزار، حلوا 140هزار و زبیده به 400هزار تومان رسیده است.

سود حداکثر 15درصدی خرده‌فروشی ماهی 
مسئول آبزیان اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی حداکثر سود خرده‌فروشی ماهی را 15درصد (8درصد هزینه و 7درصد سود) دانست و گفت: 80درصد ماهی در میادین میوه و تره‌‌بار عرضه می‌شود. ماهی نیز نرخ مصوب دارد و کمیته‌ای متشکل از کارشناسان سازمان شیلات، اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی، سازمان میادین هر روز ساعت 5صبح براساس نظام عرضه و تقاضا قیمت عمده‌‌فروشی و خرده‌فروشی انواع ماهی پرورشی و دریایی را تعیین و روزانه قیمت‌ها را اعلام می‌کنند و تلاش داریم تا شب عید قیمت مصوب ماهی کاهش بیشتری داشته باشد. احمدی افزود: حداکثر سود خرده‌فروشی ماهی 15درصد است اما وقتی به هر دلیلی عرضه ماهی کاهش یابد، قیمت‌ها افزایش می‌یابد. او هفته پایانی اسفند ماه را اوج تقاضای خرید ماهی و آبزیان دانست و گفت: نرخ ماهیان گرم‌آبی مانند کپور‌ماهیان، بیک‌هد، آمور، قزل‌آلا و... تابع قیمت تمام‌شده تولید است و عرضه آن روند ثابتی دارد مثلا ماهی قزل‌آلا با رسیدن به وزن یک تا یک کیلو و 500گرم باید به بازار عرضه شود اما میزان عرضه و قیمت ماهیان دریایی به شرایط جوی و میزان صید بستگی دارد و اگر دریا توفانی باشد، صید ماهی دریایی، کاهش یافته و قیمت آن بالا می‌رود. او از تأثیر گرانی بر کاهش سرانه مصرف ماهی خبر داد و گفت: قیمت ماهی قزل‌آلا در سال گذشته 35 تا 40هزار تومان بود که اکنون به‌دلیل افزایش هزینه تمام‌شده تولید با رشد 70 تا 80درصدی به 60 تا 75هزار تومان افزایش یافته است که بخشی از این افزایش قیمت کاذب است. به‌گفته احمدی، گرانی ماهی موجب کاهش شدید سرانه مصرف آن شده است به‌نحوی که میانگین سرانه مصرف ماهی در ژاپن 70کیلوگرم و در ایران 15کیلوگرم است. اگرچه هیچ کمبودی برای تامین نیاز بازار شب عید به ماهیان آزاد و پرورشی نداریم اما قیمت‌ها تابع نظام عرضه و تقاضا، شرایط جوی و میزان صید و عرضه است.