مؤثرترین دارو برای درمان کرونای وخیم
دارویی که برای درمان روماتیسم مفصلی استفاده میشود، در بهبود بیماران بستری کووید-19 بهشدت مؤثر بوده و موجب بازگشت به زندگی بسیاری از آنها شده است
داروی ضدالتهابی باریسیتینیب که برای درمان روماتیسم مفصلی مصرف میشود، از سوی متخصصان انگلیسی بهعنوان داروی نجاتدهنده بیماران کووید-19 شناخته شده است. به گزارش بیبیسی، کارآزماییهای بالینی نشان میدهد که این دارو میتواند خطر مرگ بیمارانی که نیاز به مراقبتهای بیمارستانی در اثر ابتلا به کووید-19 دارند را به یکپنجم کاهش دهد. از این دارو میتوان در کنار سایر درمانهای ضدالتهابی نجاتدهنده و البته ارزان مانند دگزامتازون برای نجات جانهای بیشتری از عوارض کووید-19 وخیم، استفاده کرد. این کار بهاحتمال زیاد میزان مرگومیرهای ناشی از ویروس کرونا را به نصف کاهش میدهد. با توجه به نتایج مطالعه انجامشده، مرکز ملی سلامت انگلیس ممکن است بهزودی باریسیتینیب را به بیماران پیشنهاد کند.
باریسیتینیب چطور عمل میکند؟
باریسیتینیب یک داروی رایج است که از سوی وزارت بهداشت کانادا برای درمان روماتیسم مفصلی به شکل قرص تأیید شده و در دسترس است. باریسیتینیب با مسدود کردن جانوس کیناس، یکی از پروتئینهای سیگنالدهنده در بدن که در پاسخ التهابی به عفونت ازجمله کووید-19 دخالت دارد، عمل میکند. این دارو حتی ممکن است بهطور مستقیم از ورود ویروسی که با نفوذ به سلولهای بدن منجر به کووید-19 میشود، جلوگیری کند. مبتلایان به کووید-19 وخیم دچار التهابات خطرناکی میشوند که میتواند تنفس آنها را مشکل کرده و منجر به آسیبهای بیشتر به ریه، قلب، کلیهها و سایر ارگانهای حیاتی بدن شود.
محافظت از زندگی
ساجد جاوید، وزیر بهداشت انگلیس درباره این دارو میگوید: باید از تمام محققان، پزشکان و داوطلبان شرکت در این کارآزماییها تشکر کنم. متخصصان پزشکی و علمی ما حالا باید پیش از هر تصمیم و برداشتن قدم بعدی به نتایج این تحقیقات توجه کنند. با اینکه واکسنها در کاهش ابتلا و بیماری سخت بسیار خوب عمل کردهاند و جانهای زیادی را نجات دادهاند، اما برخی از افراد همچنان مبتلا شده و با مرگ دستوپنجه نرم میکنند.
کارشناسان قبلا دگزامتازون، توسیلیزوماب و درمانی به نام روناپریو را برای درمان کرونای وخیم شناسایی کرده بودند. اکتشافاتی که عملکرد بالینی را در سراسر جهان تغییر داده و بهگفته کارشناسان باعث شده جان میلیونها نفر نجات پیدا کند. اما حالا بهنظر میرسد که برخی از بیماران بسیار سخت کووید شامل آنهایی که به دستگاه تنفس مصنوعی(ونتیلاتور) وصل هستند با دریافت داروی باریسیتینیب حالشان بهتر شده است. فواید این دارو از هر داروی نجاتبخش دیگری بیشتر بوده است.
چه درمانی در برابر کووید بهتر عمل کرده است؟
ماریتن لاندری، استاد اپیدمیولوژی در آکسفورد که محقق ارشد این کارآزمایی است، میگوید: اکنون به خوبی ثابت شده است که در افرادی که بهدلیل کووید شدید در بیمارستان بستری شدهاند، پاسخ ایمنی بیشفعال عامل اصلی آسیب ریه است. نتایج امروز نهتنها نشان میدهد که درمان با باریسیتینیب شانس بقای بیماران مبتلا به کووید-19 شدید را بهبود میبخشد، بلکه مزیت اضافه این درمان به نسبت درمانهای دیگر مانند دگزامتازون و توسیلیزوماب این است که پاسخ ایمنی بیشفعال را کاهش میدهند. این اتفاق فصل جدیدی در درمان کووید با ترکیب کردن داروهای ضدالتهابی برای کاهش خطر مرگ بیمارانی که حال بسیار وخیمی دارند، باز کرده است.
شاید بتوان این کارآزمایی را یکی از موفقترین کارآزماییها در طول پاندمی کووید-19 نامید. با بیش از 47هزار شرکتکننده در سراسر انگلیس، این بزرگترین مطالعه درمانی در دنیا بهشمار میرود. پیش از این نیز درمانهای زیادی کشف شده بودند که توانستند جانهای بسیاری را نجات دهند. اما آخرین داروی کشفشده به نام باریسیتینیب، با کمک تحقیقات روی DNA کشف شد. این مطالعه ژنومیک در تلاش برای درک این مطلب بود که چرا برخی از افراد مبتلا به کووید هیچ علائمی ندارند در حالی که سایرین بهشدت بیمار میشوند.
آنها در ژن افراد بهدنبال پاسخ این سؤال بودند و ژنوم افراد بستری در مراقبتهای ویژه را با DNA افراد سالم مقایسه کردند. این مطالعه برخی از تفاوتهای ژنتیک کلیدی را ازجمله یکی در ژن TYK2 مشخص کرده است. اگر این ژن معیوب باشد، پاسخ ایمنی میتواند بسیار بالا برود. این کشف ژنتیک منجر به اضافه کردن باریسیتینیب به لیست درمانهای کارآزمایی بالینی کووید-19 شد. علم ژنتیک برای دانستن اینکه کووید چطور روی بدن اثر میگذارد، بسیار حیاتی است و ترکیب دانش DNA با بزرگترین کارآزمایی بالینی یک اسلحه دیگر برای مبارزه با ویروس کرونا فراهم کرده است.