حادثه تلخ مهاباد از دیدگاه روانشناختی

امیرحسین جلالی ندوشن، روانپزشک و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران

هر چند نسبت دادن حادثه هولناک مهاباد به کرونا باید با احتیاط زیاد صورت گیرد اما به هر روی مراجعه به روانپزشک، طرح تشخیص روانپزشکی، عدم ‌تمایل به مصرف دارو و اقدامی چون فرار که در متن اطلاعات خانواده آمده، نشان می‌دهد که فرد مورد بحث به‌احتمال خیلی زیاد در ماه‌های گذشته از نوعی نابسامانی روانی و احتمالا جدی‌تر از افسردگی رنج می‌برده است.  در نتیجه نکته حائز اهمیت این است که می‌توان به‌طور کلی، مجموعه این رویدادها را به یک نابسامانی روانی نسبت داد اما اینکه نام آن افسردگی و علت آن ابتلا به کووید-19 باشد مواردی است که بدون وجود شواهد دقیق نسبت به آن نمی‌توان به‌طور قطعی نظر داد.
نکته دیگر اینکه اقدام تلخی چون خودکشی با تفنگ معمولا در موارد بسیار شدید علائم روانپزشکی رخ می‌دهد و دلایل مختلفی برای آن برشمرده‌اند اما به هرحال می‌دانیم که دسترسی آسان به وسایل کشنده اعم از سموم آفت کش یا وسایلی مثل سلاح می‌تواند احتمال خودکشی و یا مرگ بر اثر خودکشی را افزایش دهد. بنابراین آن چنان که دادستان محترم مهاباد اشاره کرده‌اند، مبارزه با قاچاق اسلحه و محدود کردن دسترسی عمومی به سلاح بی‌تردید می‌تواند سهم مهمی در کاهش اینگونه موارد بازی کند.
نکته دیگر اینکه هر نوع نابسامانی روانی را بتوانیم به‌عنوان عامل تسهیل‌کننده چنین اقدامی برشماریم. نباید از این مسئله غافل شویم که درمان به سادگی می‌تواند از بسیاری از موارد جلوگیری کند و جامعه در اینگونه موارد به جای انگ وارد کردن به اختلال روانی درصورتی که آن را به شکل یک بیماری بپذیرد و بکوشد که در مواردی که چنین موضوعاتی پیش می‌آید با مراجعه به پزشک، دریافت دارو یا خدمات روانشناختی این موارد را درمان کند، بی‌تردید امکان وقوع چنین مواردی در آتیه بسیار کم خواهد شد.