تاجیکستان مهمان ویژه تئاتر فجر
چند روزی است که خبرهایی درباره اوج گرفتن ویروس کرونا شنیده می‌شود، شیوع جدید که باز هم همه را نگران کرده. بهمن، ماه پرترافیکی برای برگزاری رویدادهای فرهنگی، هنری و اجتماعی است و این نگرانی برای برگزارکنندگان جشنواره‌ها بیش از پیش خواهد بود.
حسین مسافرآستانه، دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر هم درباره وضعیت موجود و راهکارها برای برگزاری جشنواره چهلم تئاتر فجر به ایرنا می‌گوید: «همچنان که شیوع ویروس کرونا زندگی عمومی را تعطیل نکرد، فعالیت‌های فرهنگی و هنری نیز که مهم‌ترین بن‌مایه روح و روان انسان‌هاست نباید تعطیل شود. هنر تئاتر که برشی از زندگی انسان‌هاست و در قالب هنری زنده همواره تأثیری غیرقابل انکار در افزایش روحیه امید و تزریق آرامش و نشاط در جامعه داشته اتفاقا نقش پررنگ خود را در بحران‌ها و بزنگاه‌هایی از این‌دست ایفا می‌کند و به‌همین سبب تأکید دارم که رویدادهای تئاتری ازجمله برگزاری جشنواره تئاتر فجر نباید به واسطه شیوع بحران‌هایی چون کرونا و یا هر بحران دیگری دست‌خوش تعطیلی و فراموشی شوند.» وی در ادامه از برنامه‌ریزی‌ها می‌گوید: «در بخش‌های مختلف ازجمله بخش بین‌الملل تمام برنامه‌ریزی‌های جشنواره تحت شرایطی است که در آن زندگی می‌کنیم، امسال تمرکز و سیاست ما براساس آن چیزی که پیش‌تر نیز برنامه‌ریزی و به آن اشاره شده بود، بر پیروی از تصمیمات شورای سیاستگذاری جشنواره تئاتر فجر استوار است. تصمیمات شورای سیاستگذاری بر دعوت از کشورهای همسایه و منطقه در این دوره استوار بود و همین مهم باعث شد تا عنوان تئاتر ملل را برای این دوره انتخاب کنیم. همچنین در این دوره از جشنواره مسابقه بین‌الملل نخواهیم داشت و عنوان تئاتر ملل به آثار دعوت شده از کشورهای همسایه با حضور کشور تاجیکستان به‌عنوان مهمان ویژه در این دوره اختصاص پیدا کرده است.»
جسارت نوآورانه در تئاتر دیده نمی‌شود
شیوا مسعودی یکی از اعضای هیأت انتخاب نمایش‌های صحنه‌ای جشنواره تئاتر فجر است، استاد دانشگاه و کارگردان تئاتر که در این دوره حجم زیادی از نمایش‌ها را تماشا کرده به ایلنا می‌گوید که در نمایش‌ها دیگر خلاقیت و جسارت نوآورانه دیده نمی‌شود.
مسعودی ادامه می‌دهد: «تعداد کارها بسیار زیاد بود. صادقانه باید بگویم که در ارزیابی آثار بخش صحنه‌ای، کار خوب دیدم، ولی نه خیلی زیاد. یعنی تعداد کار خوب، کم و تعداد کار متوسطی که ویژگی خاصی ندارد، فقط آدم‌ها را می‌خنداند یا یک موقعیت بسیار معمولی را به تصویر می‌کشد، بسیار زیاد بود؛ تئاترهای متوسطی که یک‌سری از آنها تکراری محسوب می‌شدند و هیچ اثری از خلاقیت نداشتند و یک‌سری متن بد، کارگردانی نادرست یا بازی‌های غیرحرفه‌ای داشتند.»
وی همچنین ادامه می‌دهد: «اما آنچه بیش از همه من را اذیت کرد، مقدار بالای تکرار بود؛ تکرار چیزهایی که ۳۰سال است داریم در مقام تماشاگر تئاتر می‌بینیم و می‌فهمیم که حرف جدیدی برای گفتن ندارند. اما نباید خلاقیت و اتفاق‌های درخشانی که در تعدادی از آثار هنرمندان جوان و دانشجو به چشم می‌خورد را نادیده گرفت. به‌جز این‌ها، من روی آثار شهرستان‌ها خیلی دقت می‌کنم، چون برایم خیلی هیجان‌انگیز است که کارهای خوبی از شهری به غیراز تهران ببینم و واقعا هم دیدم.»
مسعودی با اشاره به حجم بالای آثار شرکت کننده در این دوره توضیح می دهد: «در هنر اینطور قضاوت کردن، خیلی سخت است. مثل ویروس کرونا نیست که با تکیه به آمار، درباره‌اش حرف بزنیم و با توجه به معیارهای متفاوتش، شاید نتوان از کیفیت آثار شرکت‌کننده در جشنواره، درباره کلیت تئاتر ایران یک نتیجه‌گیری دقیق داشت. اما شاید در حالت کلی و با برداشتی شخصی بشود چنین تعمیمی را قابل‌قبول دانست؛ وقتی به تماشای تئاترهای راه یافته به بخش مسابقه صحنه‌ای در مهم‌ترین جشنواره تئاتری کشور می‌نشینید، در واقع دارید برایند تئاتر یک سال را می‌بینید و اتفاقا به همین دلیل من از ترکیب لیست نهایی این بخش به‌عنوان نتیجه رأی هیأت داوران تا حدودی ناراحتم چون به‌نظرم ما می‌توانستیم برایند بهتری از تئاترهای صحنه‌ای یک سال به مخاطب نشان دهیم.»
