حذف ارز 4200تومانی؛ تردید، تصمیم و تضمین

بن‌بست یا تردید برای رسیدن به توافق موقت؛ دور جدید مذاکرات بین نمایندگان مجلس و دولت برای توافق بر سر راه‌های جایگزین حذف ارز 4200تومانی هم به نتیجه نرسید تا همچنان سایه تردید بر این گفت‌وگو‌ها حکمفرما باشد. بلندشدن دود سفید از اتاق کمیسیون تلفیق به توافق در سطح سران قوا بستگی دارد، دولت می‌خواهد مجلس در گرفتن و اجرای تصمیم سخت همراه و شریک شود، اما مجلس از دولت تضمین کامل می‌خواهد. دولت شرط تضمین را مشارکت مجلس می‌داند ولی مطالبه نمایندگان این است که دولت تضمین بدهد حذف ارز 4200تومانی، باعث کوچک‌تر شدن سفره خانوارها نشود. به همین دلیل، نمایندگان با ارائه فهرستی می‌گویند دولت نباید اجازه دهد قیمت 30قلم کالای منتخب و پرمصرف خانوارها با تنش قیمت مواجه شود.
به گزارش همشهری، حمید پورمحمدی، مرد شماره2 سازمان برنامه و بودجه و جمعی از کارشناسان این نهاد این روزها سخت در حال گفت‌وگو برای اقناع نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس هستند تا آنها راضی شوند به دولت برای حذف ارز 4200تومانی کمک کنند. جمعی از وزرای اقتصادی هم این روزها به نمایندگی در کمیسیون یادشده حضور می‌یابند تا بلکه با کمک مجلس، راهی برای برون‌رفت از چالش ارز ترجیحی پیدا کنند. نمایندگان نیز همانند دولت نگران تبعات معیشتی حذف ارز 4200تومانی هستند و می‌خواهند مطمئن شوند با برچیده‌شدن بساط این سیاست ارزی، سفره خانوارها کوچک‌‌تر نخواهد شد و اقشار متوسط و ضعیف تحت فشار رشد قیمت‌ها قرار نمی‌گیرند. در این میان آنچه مبهم است، سکوت یا دست‌کم منتشرنشدن گزارش‌های کارشناسی بازوی تحقیقاتی مجلس درباره پیامدهای وداع با ارز 4200تومانی است.
به گزارش همشهری، گفته‌های رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه مجلس و حمید پورمحمدی، معاون سازمان برنامه و بودجه نشان می‌دهد هنوز دولت و مجلس بر سر انتخاب یک مسیر مطمئن به توافق نرسیده‌اند. چالش بین 2قوه مجریه و مقننه بر سر تغییر ریل ارز ترجیحی حتی بر فضای کلی بودجه سال آینده هم اثر گذاشته، یک روز پس از تصویب کلیات نخستین لایحه پیشنهادی دولت در مجلس، نخستین نشست اعضای کمیسیون تلفیق به بررسی ابعاد بودجه سال‌1401 اختصاص یافته، آنها عمدتا روی راه برون‌رفت از دوراهی حذف یا حفظ ارز 4200تومانی متمرکز شده‌اند.

مجلس تضمین می‌خواهد
سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس پس از نشست این کمیسیون با رئیس سازمان برنامه و بودجه، وزیر جهادکشاورزی و معاونان وزیر بهداشت، اعلام کرد: دولت دیگر برای ادامه استفاده از ارز ترجیحی تمایلی ندارد و در حال بررسی راهکارهای جایگزین هستیم. به گزارش همشهری، درحالی‌که عمده اختلاف بر سر نحوه جبران هزینه‌های ناشی از حذف ارز ترجیحی نهاده‌های دامی و دارو شکل گرفته، گفته‌های رحیم زارع نشان می‌دهد‌ مجلس شرط جدیدی برای همراهی با دولت دارد. به‌گفته این نماینده مجلس، دولت سیاست ارز ترجیحی، موسوم به دلار 4200تومانی را ناعادلانه، تورم‌زا و غیرشفاف می‌داند و می‌خواهد مسیر ارز ترجیحی را به کمک‌های ریالی به خانوارهای هدف تغییر دهد. شرط مجلس اما محدود به 6قلم باقیمانده در سبد ارز 4200تومانی نیست، چنان‌که سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس می‌گوید: در جلسات کمیسیون، راهکارهایی مبنی بر اینکه چگونه کالا به‌ دست مردم برسد، شیوه‌های جبرانی نقدی یا غیرنقدی دولت پس از حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی بررسی شد.
او توضیح می‌دهد:‌ نظر کمیسیون تلفیق ارائه راهکار فقط برای ۶‌قلم کالایی که ارز ترجیحی به آنها تعلق می‌گرفت نیست، بلکه ۳۰‌قلم کالا که شامل ارز ترجیحی می‌شدند، مدنظر کمیسیون است. البته درصورت حذف ارز ترجیحی، دولت باید نظارت کامل و مؤثری داشته باشد تا کالا به‌صورت آسان و فراوان در اختیار مردم قرار بگیرد. این نماینده مجلس به نقل از نمایندگان دولت می‌گوید: تصمیم دولت این است که ارز یارانه‌ای حذف و منابع آن به‌صورت مستقیم در اختیار مردم قرار گیرد اما اعضای کمیسیون تلفیق مجلس می‌گویند‌ نگران معیشت مردم هستند، زیرا درآمد بسیاری از مردم با توجه به این تورم کافی نبوده و بسیاری در مناطق محروم دچار مشکلات اساسی هستند.

دولت تصمیم می‌خواهد
معاون امور اقتصادی سازمان برنامه و بودجه اما می‌گوید: در نشست صبح دیروز این کمیسیون مباحث مربوط به نرخ ارز ترجیحی، حذف ارز یارانه‌ای، نحوه جبران آن در جامعه، اثرات تورمی این حذف و چگونگی اطمینان از تامین کالاهای اساسی، حمایت از واردکننده‌ها و دسترسی واحدهای تولیدی به تسهیلات و سرمایه در گردش، در اختیار گرفتن کالا با بهترین شرایط توسط مردم و... مطرح و بررسی شد. پورمحمدی تأکید کرد: نحوه تامین و اختصاص یارانه به گندم و دارو نیز در این نشست مورد بحث و بررسی قرار گرفت و به‌دلیل نبود زمان کافی قرار شد، بقیه مطالب در جلسه بعدی مطرح شود.
سیدابراهیم رئیسی روز یکشنبه با حضور در صحن علنی مجلس از نمایندگان خواست تا دولت را در اتخاذ تصمیم‌های مهم همراهی کنند که نشان می‌دهد دولت تمایل دارد تا هزینه‌های احتمالی حذف ارز 4200تومانی و تغییر مسیر ارز یارانه‌ای به یارانه نقدی را دولت و مجلس به‌صورت مشترک بپذیرند.

نشست غیررسمی شد
کمیسیون تلفیق بودجه در نوبت عصر دیروز نیز با موضوع بررسی حذف ارز 4200تومانی در بودجه سال آینده نشست خود را به‌صورت غیررسمی برگزار کردند که تا لحظه تنظیم گزارش جزئیاتی از این نشست منتشر نشده، اما به‌نظر می‌رسد تصمیم‌گیری نهایی به توافق سران قوا گره زده خواهد شد و پس از این توافق، دولت و مجلس بر سر میزان کمک‌های نقدی و سیاست‌های حمایتی از خانوارها و بنگاه‌های آسیب‌پذیر تصمیم‌گیری کنند. برآیند نشست‌ها و گفت‌وگوها در اتاق جلسات کمیسیون تلفیق مجلس این است که همه قبول دارند که ارز 4200تومانی باید حذف شود، اما شوت‌کردن توپ هزینه‌های احتمالی این تصمیم به زمین یکدیگر خطای بزرگی خواهد بود. آیا دود سفید از محل مذاکرات بر سر پرونده پرمناقشه حذف دلار 4200‌تومانی بلند خواهد شد یا اینکه سال آینده باز هم سیاست ارز 4200‌تومانی ادامه می‌یابد؟ مردم اما بیش از آنکه بخواهند بدانند چه میزان کمک نقدی دریافت خواهند کرد، نگران میزان رشد قیمت‌ها هستند. فعلا که همه در وضعیت تردید قرار دارند.