مرثیه فعالان گردشگری بر بحران سفر

فعالان صنعت گردشگری به سیاست‌ گران‌سازی‌ سفر با وضع مالیات بر ارزش افزوده بر بلیت‌های پرواز که قیمت سفر را تا 30درصد گران‌تر می‌کند اعتراض دارند. آنها معتقدند اگر مهم‌ترین و قدیمی‌ترین تشکل صنفی بخش گردشگری کشور فعال بود، می‌توانست علاوه بر دریافت معافیت مالیاتی در بخش گردشگری از دولت، رونق سفر در کشور را نیز افزایش دهد.
به گزارش همشهری،‌صبح دیروز فعالان صنعت گردشگری ناچار شدند در نبود گوش‌های شنوا در حل مشکلات‌شان میزبان رسانه‌ها به‌عنوان پل ارتباطی با مسئولان در بخش گردشگری کشور شوند تا چالش‌های صنعت گردشگری ایران و مشکلات آتی این صنعت را با خبرنگاران مطرح کنند و از دولت بخواهند راه چاره‌ای برای برون‌رفت از بحران گردشگری کشور و توقف روند خروج سرمایه انسانی در بخش گردشگری بیابد.

انتقاد از آنلاین‌فروش‌ها
بنا به گفته محمدحسن کرمانی فعال صنعت گردشگری و رئیس سابق دفاتر خدمات مسافرتی‌ و جهان‌گردی ایران در این نشست  برخی آنلاین فروش‌ها زیر پوشش استارت‌آپ‌های گردشگری حتی از پرداخت مالیات‌ بر درآمدهای ده‌ها میلیارد تومانی معاف هستند که این موضوع منجر به فشار مالیاتی مضاعف بر دفاتر کوچک‌تر شده است و سازمان امور مالیاتی کشور باید یک‌بار برای همیشه مشکل این دفاتر را حل کند تا سایر دفاتر زیر فشار مالیاتی ناشی از فرار مالیاتی آنها له نشوند.
این فعال گردشگری راه خروج کشور از بحران اقتصادی و بیکاری را حمایت از صنعت گردشگری و رونق سفر ‌دانست با انتقاد از نبود آمار واقعی از گردشگران داخلی و خارجی در کشور و فقدان حساب اقماری گردشگری اعلام کرد: امیدواریم در تغییرات ایجاد شده شرایط به سمتی برود که با داشتن برنامه و تاکتیک ابتدا گردشگری داخلی در کشور به نتیجه برسد.
کرمانی می‌گوید: درحالی‌که آمار درستی از وضعیت گردشگری کشور در اختیار نداریم تا شفاف‌سازی‌ در این بخش صورت بگیرد، کشور امارات توانسته است در شرایط کرونا ۱۶میلیون گردشگر جذب کند. چون آنها براساس یک برنامه دقیق عمل می‌کنند.
او افزود: با وجود اینکه تعداد گردشگران ورودی ایران اندک است اما طی سال‌ها شاهد آن بودیم که مدیران و مسئولان گردشگری هر سال درصدد افزایش آمارها بودند. گویا همچون تورم اقتصادی، آمارهای گردشگری نیز باید متورم ‌شود. کرمانی با اعلام اینکه هزینه گردشگران خارجی با اقامت در هتل‌های سه ستاره در تهران 15تا 20دلار است، گفت: از ابتدای ورود کرونا به ایران به‌رغم شعارهای مطرح شده درباره حمایت از صنعت گردشگری و امهال در بدهی‌ها، هیچ‌یک از بدهی‌های این بخش به تعویق نیفتاده و پرداخت یک درصد از بدهی‌های مرتبط با هزینه دفاتر، وام‌های بانکی و پرداخت قبض‌های آب و برق هم امهال نشده است.

بهره‌مندی 37 رسته شغلی از یک گردشگر ورودی
محسن دستمالچی، نایب‌رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در این نشست با ارائه گزارشی از مشکلات صنعت گردشگری کشور و فعالان این بخش گفت: وقتی یک گردشگر وارد کشور می‌شود، 37رسته شغلی با ورود او به ایران منتفع می‌شوند و از این صنعت ارتزاق می‌کنند و در این مسیر دفاتر خدمات مسافرتی در خط مقدم این جریان به‌عنوان موتور محرک اقتصاد کشور ایفای نقش می‌کنند. اما دفاتر گردشگری از سال98 با نوسانات نرخ ارز دچار مشکل شدند و با ورود کرونا در انتهای سال98 به ایران بسیاری از دفاتر گردشگری کشور تعطیل شدند و حالا که شیب ابتلا به کرونا در کشور پایین آمده است، بسیاری از دفاتر تعطیل شده دیگر توانی برای بازگشت دوباره به این صنعت ندارند.
او یکی از نگرانی‌های جدی در بخش گردشگری کشور را از دست دادن نیروی انسانی با تجربه و آموزش دیده طی 3سال اخیر اعلام کرد و گفت: در 3سال گذشته بخش زیادی از نیروی انسانی ارزشمند در بخش گردشگری کشور از دست رفت و در این شرایط بازسازی گردشگری کشور و بازگشت دفاتر تعطیل شده به چرخه فعالیت‌های گردشگری بسیار مشکل شده است.
نایب‌رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با اشاره به ترک فعل‌های صورت گرفته در این انجمن درخصوص حمایت از آسیب‌دیدگان صنعت گردشگری کشور طی 2سال اخیر اعلام کرد: هیچ حمایتی از دفاتر خدمات مسافرتی صورت نگرفت و نه‌تنها هزینه‌های جاری این دفاتر در بخش پرداخت قبوض آب و برق و گاز امهال نشد که حتی وام 150میلیون تومانی کرونا به دفاتر به شرط حفظ نیروی کار که تنها کفاف پرداخت چند ماه حقوق پرسنل را داد، دفاتر مسافرتی کشور را دچار خسران بیشتر کرد و آنها را به بانک‌های عامل بدهکار کرد.
او با انتقاد از اجرایی نشدن طرح بخشودگی مالیاتی سال‌های 98و 99 که گردشگری در رکود کامل به‌سر می‌برد گفت: پیشنهاد حمایت از دفاتر خدمات مسافرتی در دولت قبل به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ارسال شد که آنها گفتند به‌دلیل محدودیت مالی امکان حمایت وجود ندارد. گفتیم قدمی در جهت بخشودگی مالیاتی سال‌های98و 99 برداشته شود که آن هم اجرا نشد و در عوض گرفتن مالیات بر ارزش افزوده از دفاتر مضاعف شد.
محسن دستمالچی با اعلام اینکه در دوران پساکرونا باید حمایت ویژه از دفاتر خدمات مسافرتی که موتور محرک گردشگری در کشور هستند صورت بگیرد افزود: تنها در این صورت است که می‌توان به احیای صنعت گردشگری در کشور امیدوار بود.

برنامه 50 ساله همسایگان برای گردشگری
بهاره حبیب‌زاده، فعال گردشگری و مدیرعامل تعاونی گردشگری کل کشور که مسئولیت کمیته بانوان در انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران را عهده‌دار بود نیز در این نشست حلقه مفقوده گردشگری را فقدان آموزش و پژوهش دانست و گفت: متأسفانه بخش گردشگری ایران به قدری درگیر مشکلات درون صنفی و برون‌صنفی است که فراموش کرده است شیوه‌های نوین در حوزه گردشگری در جهان اجرا می‌شود. مشکلات صنفی به قدری دفاتر خدمات مسافرتی را درگیر کرده که صنعت گردشگری کشور از پیشرفت‌های روز غافل شده است.
به‌گفته این فعال گردشگری، درآمدزایی بخش گردشگری نیز به اندازه‌ای کاهش یافته که سرمایه‌گذاران هم رغبتی برای حضور در این بخش ندارند. درحالی‌که همزمان ترکیه، امارات، قطر و عربستان پیشرفت‌های زیادی را در حوزه گردشگری داشته‌اند و برنامه 50ساله برای گردشگری خود تدوین کرده‌اند. اما صنعت گردشگری ایران نمی‌داند که حتی سال آینده چه اتفاقی برای این صنعت خواهد افتاد؟
مریم محمدپور از فعالان بخش گردشگری سلامت نیز با اشاره به نبود ارتباط درست میان وزارت بهداشت و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام کرد: متأسفانه انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران به اندازه‌ای در اختلافات خود غرق شده است که شاخه‌های جدید گردشگری به‌ویژه گردشگری سلامت غافل و از پژوهش در این زمینه بازمانده است.
این فعال گردشگری تأکید کرد: گردشگری سلامت 3برابر گردشگری عادی برای کشور ارز آوری دارد اما به‌دلیل نبود گفتمان هماهنگ میان وزارت بهداشت و وزارت میراث‌فرهنگی که باید از دل انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران بیرون می‌آمد، فعالان گردشگری سلامت در دوگانه ایجاد شده میان 2وزارتخانه گرفتار شده‌اند.
او تأکید کرد: وزارت بهداشت قوانینی وضع می‌کند که به‌شدت با گردشگری سلامت در تناقض است و وزارت میراث فرهنگی نیز کاری از دستش در موضوع گردشگری سلامت برنمی‌آید. البته امید است که در تغییرات ایجاد شده دوگانه وزارت میراث فرهنگی و وزارت بهداشت در ماجرای گردشگری سلامت حل شود. بیمارستا‌ن‌ها درک درستی از گردشگر سلامت ندارند و شیوه مواجهه با گردشگر سلامت را نمی‌دانند. در حوزه پولی و مالی این بخش اتفاقاتی می‌افتد که خاطرات بدی برای گردشگران سلامت باقی می‌گذارد. این درحالی است که کاهش ارزش پول ملی کشور در حوزه گردشگران ورودی سلامت به ایران مزیت بسیار خوبی است. اما متأسفانه به‌دلیل نبود افرادی در انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران که متوجه تغییرات در گردشگری سلامت در جهان باشند، فقدان نظارت درست بر عملکرد وزارت میراث فرهنگی و وزارت بهداشت، ایران در موضوع گردشگری سلامت هر روز در حال پسروی است.

پنهانکاری‌های صنفی
رشید رجب‌پور، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی آذربایجان شرقی نیز با اشاره به مشکلات دفاتر مسافرتی کشور اعلام کرد: هیچ‌کس دلسوز و یاری‌رسان دفاتر گردشگری کشور نیست. وام کرونا را تصویب کردند اما بانک‌ها به دستورالعمل امهال آن توجه نمی‌کنند. حتی از دفاتر بدهکار بابت تأخیر در بازپرداخت وام‌ها جریمه هم اخذ می‌کنند.
او افزود: کرونا ضربه سنگینی به گردشگری ایران زد و سرمایه انسانی آموزش‌دیده از این صنعت خارج شد. مالیات هم کمر دفاتر گردشگری را در این شرایط شکسته است. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی آذربایجان شرقی گفت: وام‌ها و تسهیلاتی که برای پرداخت حقوق کارکنان صرف شد حالا باید با بهره بانکی بازپرداخت شوند و در این شرایط انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران کاری از پیش نبرده است و در عوض 850عضو خود را به بهانه نپرداختن حق عضویت در شرایط کرونا اخراج کرده است. حالا هم قرار است ۹بهمن ماه مجمع برگزار کند و به اعضا اعلام کرده است تا آخر دی‌ماه حق عضویت خود را بپردازند، چنین امری امکان‌پذیر نیست. چون طبق اساسنامه باید 3ماه مهلت برای پرداخت حق عضویت آن هم به‌صورت مکتوب به دفاتر داده شود.
رجب‌پور تأکید کرد: وزارت کار باید تصمیم قاطع درخصوص انتخابات انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران بگیرد.

چرا قانون رعایت نمی‌شود؟
علی منوری از کارشناسان گردشگری مرتبط با مرکز پژوهش‌های مجلس و کارشناس ارشد امور مالیاتی در بخش گردشگری گفت: دفاتر خدمات مسافرتی و آژانس‌های هواپیمایی در موضوع مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده مالیات مضاعف پرداخت می‌کنند و حتی در مورد خدمات گردشگری خارج از کشور نیز که معاف از مالیات در ایران است، مالیات مضاعف پرداخت می‌کنند. این کارشناس امور مالیاتی در بخش گردشگری با اشاره به ماده1 نسخه آزمایشی قانون مالیات بر ارزش افزوده که تنها خدمات گردشگری در داخل مرزهای جمهوری اسلامی ایران را مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده کرده است اعلام کرد: براساس این قانون سازمان امور مالیاتی نباید از خدمات گردشگری خارج از کشور شامل هتل‌های خارجی و پروازهای خارجی مالیات بر ارزش افزوده از دفاتر گردشگری داخل کشور اخذ کند. اما این اتفاق از سال88 رخ می‌دهد و دفاتر گردشگری و آژانس‌های هواپیمایی بابت خدمات خارج از کشور نیز ناچار به پرداخت مالیات به سازمان امور مالیاتی هستند. علی منوری تأکید کرد: با اجرایی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده بر بلیت هواپیما نیز هزینه سفر تا 30درصد افزایش یافته است که در نهایت این مصرف‌کننده و گردشگر است که باید این مالیات را از جیب خود بپردازد. او با انتقاد از نحوه گرفتن مالیات از دفاتر خدمات مسافرتی کشور اعلام کرد: یکی از دفاتر گردشگری 50میلیارد تومان بدهی مالیاتی داشت که مشخص نیست این مبلغ چگونه به 2میلیارد تومان کاهش یافته است و حالا زیان پرداخت‌نکردن آن مبلغ بر دوش دفاتر گردشگری کوچک‌تر افتاده است و آنها مجبور به جبران مالیاتی هستند که آن شرکت بزرگ توانست میزان آن‌ را به 2میلیارد تومان کاهش دهد. منوری تأکید کرد: متولیان انجمن صنفی دفتر خدمات مسافرتی ایران نیز به جای پیگیری مهم‌ترین مشکل دفاتر گردشگری کشور پیشنهاد مالیاتی فعالان گردشگری به مجلس را با صدها ساعت کار کارشناسی که باید از طریق این انجمن به مجلس ارسال می‌شد، در دستگاه کاغذ خوردکن ریختند. انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران در موضوع مالیات نیز فرصت‌سوزی کرد و نتوانست همچون جامعه تورگردانان ایران که تورهای ورودی را معاف از مالیات کرد یا جامعه هتلداران ایران که هتل‌های تا 3ستاره را مشمول عفو مالیاتی کرد، قدمی در حل مشکل مالیاتی دفاتر گردشگری کشور برنداشت و وضعیت به اینجا رسید که حالا دفاتر گردشگری باید مالیات مضاعف هم بپردازند. درحالی‌که اصلا درآمدی وجود نداشته که این دفاتر توان پرداخت مالیات داشته باشند. انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران هم پیگیر هیچ‌یک از مطالبات دفاتر گردشگری نیست و تنها به‌دنبال فعالیت‌های مورد نظر خود است.