جنجال رمزارزهای هواداری باشگاه‌های فوتبال

ساسان شادمان منفرد- خبر‌نگار
باشگاه‌های فوتبال به‌طور بالقوه صدها میلیون پوند از فروش «توکن‌های هواداری» بحث‌برانگیز به‌دست آورده‌اند. به گزارش بی‌بی‌سی، تخمین زده شده است که بیش از ۳۵۰ میلیون دلار در راه خرید این ارزهای مجازی هزینه شده باشد. برخی از توکن‌ها به‌عنوان ارائه امتیازات واقعی به خریدار به بازار عرضه می‌شوند. اما منتقدان می‌گویند که این امتیازات ناچیز است؛ به‌عنوان مثال، یکی از آنها فرصت رأی دادن را به آهنگ‌هایی که باید در ورزشگاه‌ها پخش شود ارائه می‌دهد! باشگاه‌ها در واقع نمی‌توانند حمایت کافی از هواداران در این خصوص داشته باشند. تا‌کنون، در 5لیگ بزرگ اروپایی، 24باشگاه مختلف، ازجمله 8تیم لیگ برتری، توکن‌های هواداری راه‌اندازی کرده‌اند یا در حال بررسی آن هستند.
توکن ارز دیجیتال است که خودش بلاک چین مستقل ندارد. بیشتر توکن‌هایی که باشگاه‌ها به هواداران‌شان ارائه می‌دهند، مشابه ارزهای دیجیتال است که به‌صورت سکه‌های مجازی می‌توان آنها را خرید و فروخت و بسته به عرضه و تقاضا، ارزش آنها افزایش یا کاهش می‌یابد. برخی از باشگاه‌ها، مانند منچسترسیتی، کلکسیون‌های دیجیتال معروف به NFT (توکن‌های غیرقابل تعویض) را نیز برای فروش عرضه می‌کنند. اکثر باشگاه‌هایی که توکن‌های هوادار ارائه می‌دهند با شرکتی به نام Socios همکاری می‌کنند که فروش اولیه و معاملات بعدی سکه‌های مجازی را سازماندهی می‌کند، اما پلتفرم‌های دیگر، ازجمله بایننس و بیتکی نیز در حال رشد در این حوزه‌اند. مقامات Socios می‌گویند که از طریق اپلیکیشن خود مجموعا سکه‌هایی به ارزش 270تا 300میلیون دلار فروخته‌اند. در عین حال به‌طور دقیق نمی‌توان گفت که چه میزان پول به‌صورت مستقیم به باشگاه‌ها رفته است. در این معاملات، خریداران ابتدا باید پول خود را به ارز دیجیتال خود شرکت یعنی چیلیز (Chiliz) تبدیل کنند. یک تحقیق که توسط تحلیلگران ارزهای دیجیتال پروتوس انجام شده است، نشان می‌دهد که بسیاری از خریداران در تلاش برای کسب درآمد، توکن‌های خود را مانند سایر ارزهای دیجیتال معامله می‌کنند. اما ارزش بسیاری از توکن‌های هواداران از زمانی که در ابتدا توسط باشگاه‌ها فروخته شد، کاهش یافته بود. برخی تیم‌ها نیز روی خوش به این موضوع نشان نداده‌اند. سخنگوی باشگاه برایتون می‌گوید: «ما این محصولات را نفروخته‌ایم و هیچ برنامه‌ای هم برای ورود به این بازارها نداریم.»
از آنجایی که محصولات ارزهای دیجیتال براساس بلاک‌چین هستند، پروتوس توانست چند چیز را مشخص کند. به‌نظر می‌رسد باشگاه‌های لاتزیو، منچسترسیتی، پورتو و سانتوس بیشترین فروش را داشته‌اند. توکن‌ هواداری که بیشترین درآمد را داشته، متعلق به لاتزیو بوده است؛ 130میلیون دلار. توکن‌های منچسترسیتی و لاتزیو بیشترین کاهش ارزش را داشته اند؛ رسیدن به 70درصد قیمت از زمان عرضه. ارزش توکن‌های دو باشگاه اینترمیلان و ترابزون اسپور ترکیه بیش از بیت‌کوین در سال گذشته رشد داشته است.

   معضل بزرگ

انتقاد دیگری که از سیستم فعلی می‌شود این است که باشگاه‌ها به جای فروش توکن‌ها به هواداران، اکثریت قریب به اتفاق آن را نگه می‌دارند که این داستان بازار را مخدوش می‌کند. ارزش توکن‌هایی که 13باشگاه با هم در اختیار دارند از یک میلیارد و 900میلیون دلار فراتر می‌رود، اما توکن‌های در دست خریداران هم‌اکنون مجموعا 376میلیون دلار ارزش دارد. به‌طور متوسط، باشگاه‌ها 80درصد از عرضه توکن‌های هواداران خود را کنترل می‌کنند.