گرانی‌‌های دنباله‌دار در بازار میوه

بازار میوه در نیمه دوم سال در اختیار مرکبات است. سبدهای میوه را با پرتقال و نارنگی پر می‌کنند و سیب و خیار جاهای خالی را می‌پوشانند. خرمالوی همیشه گران در اولویت خرید خیلی‌ها نیست و انار معمولا باید تا شب‌چله منتظر بماند تا بشود گل سرسبد ظرف میوه. لیموشیرین اما اگرچه اغلب به میز پذیرایی راهی ندارد، اما جزو خریدهای همیشگی خانواده‌ها مخصوصا بچه‌دارها در فصل سرماست تا در کنار پرتقال‌های کوچک آبگیری، ویتامین سی مورد نیاز بدن کودکان را تامین و سرماخوردگی را از آنها دور کند، ولی امسال قیمت بالای لیموشیرین معادلات مدیریت هزینه خرید میوه را برای بیشتر خانواده‌ها تغییر داده است. میوه‌فروشی‌ها هر کیلو لیموشیرین را 25 تا 35هزار تومان قیمت زده‌اند و در میادین میوه‌ و تره‌بار مدت‌هاست قیمتش حول و حوش 16هزار تومان مانده است. در فروش‌های آنلاین بهای 50هزار تومان هم برای لیموشیرین ثبت شده و به‌نظر می‌رسد قیمت امسال این میوه همین نرخ‌هایی باشد که این روزها می‌بینیم؛ بهایی که پرداختش برای خیلی‌ها آسان نیست. هر کیلو لیموشیرین بین 5 تا 6عدد را شامل می‌شود و قیمت 30هزارتومانی یعنی هر عدد لیموشیرین 5هزار تومان. البته گرانی میوه‌های پاییزی تنها به لیموشیرین منحصر نمی‌شود، چیزی تا شب چله نمانده و انار 35هزار تومانی، خرمالوی 38‌تا‌40هزار تومانی و 25هزار تومانی هم قطعا راهی به سفره‌های شب یلدای خیلی‌ها پیدا نمی‌کند، ولی حالا حرف از اقلام کاربردی‌تر و واجب‌تری است که دسترسی به آنها سخت شده است.

چرا لیموشیرین گران شد؟
رئیس اتحادیه بارفروشان میوه و تره‌بار تهران افت تولید لیموشیرین را در کنار افزایش هزینه‌های باغداران، دلیل قیمت بالای این میوه اعلام کرد. مصطفی‌ دارایی‌نژاد در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به هزینه 5هزار تومانی تولید تا عرضه هر کیلو لیموشیرین برای باغداران، افزود: «تولید لیموشیرین امسال 20درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته و هزینه‌های تولید هم 3‌برابر شده؛ با این حال اجازه ندادیم قیمت لیموشیرین در میدان اصلی از 18هزار تومان فراتر برود.» او ادامه داد: «قیمت کنونی لیموشیرین در میادین بسته به کیفیت بین 13 تا 16هزار تومان است؛ هرچند در هفته گذشته تا 18هزار تومان هم بالا رفت.» به‌گفته رئیس اتحادیه بارفروشان میوه وتره‌بار تهران، بهترین و باکیفیت‌ترین لیموشیرین در میادین، 18هزار تومان قیمت دارد که سوپرمارکت‌ها برای فروش آنلاین معمولا این نوع محصول را می‌خرند. انتخاب مغازه‌های میوه‌فروشی هم اغلب محصول 13 تا 16هزار تومانی‌ است. با احتساب 35درصد سود، قیمت لیموشیرین در سطح شهر در محدوده 20تا 25هزار تومان خواهد بود و فروش آنلاین هم با احتساب هزینه‌های بسته‌بندی و ارسال تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند از 35هزار تومان فراتر برود؛ این در حالی است که در سوپرمارکت‌های اینترنتی 2‌ماه است نرخ‌های 45 و 50هزار تومانی برای این میوه برقرار است.

کمبودی در مرکبات نداریم
مصرف لیموشیرین و پرتقال در زمستان، نه فقط به‌دلیل کاهش تنوع در بازار میوه، بلکه به‌دلیل افزایش مصرف میوه‌های آبگیری، دوچندان می‌شود. گفته‌های دست‌اندرکاران تولید و بازار حاکی است برخلاف لیموشیرین، امسال در زمینه پرتقال و نارنگی کمبودی وجود ندارد و تنها تولید مرکبات مازندران بدون درنظر گرفتن مرکبات جنوب و دیگر استان‌های شمالی، 2.6میلیون تن برآورد می‌شود. 4.5میلیون تن سیب هم در کشور تولید شده که با این حجم تولید کمبودی در زمینه میوه در فصل زمستان وجود نخواهد داشت. محدوده قیمت پرتقال در میدان اصلی تره‌بار تهران این روزها از 6.500 تا 13هزار تومان است و پرتقال ممتاز واکسی صادراتی در جعبه‌های 12تایی که گران‌ترین پرتقال عرضه شده در میدان میوه و تره‌بار است 13هزار تومان به فروش می‌رسد، اما قیمت این میوه در مغازه‌ها بین 18‌تا‌30هزار تومان متغیر است. با توجه به‌میزان تولید و ذخیره‌سازی سیب و مرکبات، به‌نظر نمی‌رسد بازار میوه تا شب عید مشکل خاصی داشته باشد.

عرضه سیب‌‌زمینی کم شد، قیمت بالا رفت
امسال افزایش قیمت تنها شامل میوه‌ها نبود و در بخش صیفی‌جات و محصولات جالیزی هم بازار در برخی مقاطع سال کمی دچار التهاب شد. بعد از پایان بحران هویج، گوجه و سیب‌ز‌مینی محصولاتی بودند که افزایش قیمت آنها خبرساز شد. افزایش 90درصدی قیمت سیب‌زمینی و گذشتن آن از مرز 15هزار تومان در مغازه‌ها و 8هزار تومان در میادین میوه و تره‌بار در حالی است که تولید این محصول امسال 5میلیون تن بوده و به‌هیچ عنوان کمبودی در این زمینه وجود ندارد. به‌گفته رئیس اتحادیه بارفروشان میدان میوه و تره‌بار، هرسال در 3‌ماه پاییز بخش عمده‌ای از تولید سیب‌زمینی در سردخانه و انبارها دپو می‌شود و امسال هم اگر سری به انبارهای همدان بزنید، می‌بینید 50درصد سیب‌زمینی تولیدی در انبارها ذخیره شده است. 20درصد تولید سیب‌زمینی هم صادر می‌شود و آنچه برای توزیع در بازار داخلی می‌ماند فقط 30درصد تولید است.
دارایی‌نژاد میزان کم عرضه سیب‌زمینی را دلیل بالا رفتن قیمت دانست و تأکید کرد: «یک‌ماه پیش که هر کیلو سیب‌زمینی در میدان اصلی میوه و تره‌بار پایتخت 4هزار تومان بود، هشدار دادیم اگر عرضه بیشتر نشود، قیمت سیب‌زمینی به 8هزار تومان می‌رسد. متأسفانه این هشدار جدی گرفته نشد.» در میدان بزرگ تره‌بار تهران قیمت سیب‌زمینی این روزها بین 6 تا 9هزار تومان است و در سطح شهر هنوز کاهش قیمتی ایجاد نشده است.

گوجه از 7هزار تومان ارزان‌تر نمی‌شود
سرمای شدید یک‌هفته میانی مهرماه، تأخیر در رسیدن گوجه شیراز و اتمام محصول دشت قزوین، قیمت گوجه را در تهران تا کیلویی 20هزار تومان بالا برد؛ افزایش قیمتی که بهانه گرانی رب هم شد و قیمت آن را دوبرابر کرد. در آن زمان، کاهش قیمت گوجه به رسیدن محصول شیراز منوط شد؛ اتفاقی که نیفتاد و حالا بارندگی‌های اخیر هم مزید بر علت شده تا با تداوم محدودیت عرضه، قیمت همچنان بالا بماند. رئیس اتحادیه بارفروشان میدان میوه و تره‌بار تهران در این‌باره گفت: علاوه بر گوجه گلخانه‌ای شیراز، قسمتی از محصول بوشهر هم به‌دست آمده و با عرضه این بارها قیمت گوجه متعادل می‌شود اما این تعادل به‌معنای کاهش زیاد قیمت نیست. به‌گفته دارایی‌نژاد، قیمت امسال گوجه به‌دلیل سرما، صادرات و کاهش سطح زیرکشت، به هیچ عنوان به قیمت‌های 4 و 5هزار تومانی قبل نمی‌رسد و حداقل قیمت این محصول 7 تا 8هزار تومان خواهد بود. هم‌اکنون قیمت هر کیلو گوجه بوته‌رس صادراتی در میدان اصلی 11هزار تومان و گوجه رنگ‌آوری شده 7هزار تومان است که این قیمت‌ها در بهترین شرایط نرخ بازار را در محدوده 10 تا 20هزار تومان حفظ خواهد کرد.