3 پل لرستان در انتظار ثبت جهانی

احمد مرادی | پلدختر- خبرنگار:

لرستان در حالی به عنوان پایتخت پل‌های تاریخی در کشور به شمار می‌رود که دارای 100پل تاریخی ثبتی است که شهرستان پلدختر، سهم قابل توجهی از این پل‌های تاریخی را به خود اختصاص داده است. 
پل‌های تاریخی لرستان که ثبت ملی شده‌اند عمدتا در ردیف پل‌های تاریخی ارزشمند در ملی و بعضا جهانی هستند و پلدختر نیز مجموعه‌ای از این پل‌های تاریخی برخوردار است.  پل‌های تاریخی پلدختر که برخی از آنها نیز در فهرست ثبت موقت جهانی هستند در حالی در زمره میراث غنی فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری قرار دارند که مرمت و بازسازی آنها،حفاظت از این پل‌ها و رفع مشکل مالکیتی برخی از آنها که به نام دیگر استان‌ها ثبت شده‌اند و همچنین بستر سازی برای قرار گرفتن در ردیف ثبت نهایی جهانی بیش از پیش احساس می‌شود. 


پل‌های منحصر به فرد پلدختر

در این خصوص یک پژوهشگر پل‌های تاریخی لرستان در گفت وگو با همشهری می‌گوید: پل‌های تاریخی پلدختر در قالب مجموعه پل‌های تاریخی لرستان از حیث تاریخی دارای قدمت و ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. 
«سجاد کاییدی فرد» می‌افزاید: از مجموع پل‌های تاریخی3 پل پلدختر ، گاومیشان و کلهر از قدمت تاریخی بالاتری نسبت به سایر پل‌ها برخوردار هستند و در زمره پل‌هایی هستند که معماری شان منحصر به فرد بوده و آثار تاریخی کم نظیری هستند. 
وی بیان می‌کند: شهرستان پلدختر در طول تاریخ به عنوان یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های شمال به جنوب کشور مطرح بوده و در دوره‌های تاریخی همچون مادها، هخامنشیان، ساسانیان و اسلامی‌در مسیر هگمتانه - شوش در موقعیت ویژه‌ای قرار داشته و پل‌های ساخته شده گواه موقعیت استثنایی این منطقه است. 
این پژوهشگر اظهار می‌کند: در حفظ و نگهداری پل‌های تاریخی پلدخترکه گنجینه‌ای از تاریخ و میراث فرهنگی ایران هستند باید صیانت شود و اجازه داده نشود این پل‌ها با بی توجهی در مرمت و بازسازی مورد بی مهری قرار گیرند. 


حیرت انگیز بودن پل‌های تاریخی پلدختر

یکی از کارشناسان تاریخ نیز در گفت وگو با همشهری اظهار می‌کند: لرستان پایتخت پل‌های تاریخی ایران و پلدختر نیز قطب پل‌های تاریخی لرستان به شمار می‌رود. 
«امین الماسی» می‌افزاید: از پل‌های تاریخی شهرستان پلدختر به عنوان یکی ازحیرت‌انگیزترین پل‌های تاریخی دنیا یاد می‌شود. به طوری که برخی از این پل‌ها همچون پل کلهر معمولا فقط منحصر به یک دوره تاریخی نیست بلکه متعلق به 6 دوره تاریخی است. 
وی عنوان می‌کند: پلدختر نیز یکی دیگر از شاهکارهای معماری پل‌های تاریخی لرستان است که در دوره ساسانیان بنا شده و هم اینک به عنوان دروازه شهرستان پلدختر که بنا بر نظرات کارشناسان علاوه بر اتصال لرستان و ایلام راه اصلی شاپور خواست به جندی شاپور شهر قدیمی‌خوزستان (دوره ساسانی) بوده است. 


ثبت گاومیشان به نام ایلام 

الماسی عنوان می‌کند: پل گاومیشان از دیگر پل‌های عظیم و تاریخی پلدختر است که با غفلت مسئولان میراث فرهنگی لرستان به شماره 2222به نام ایلام ثبت ملی شده است. 
وی با اشاره این‌که مسئولان لرستان باید برای تغییر مالکیت این پل بنام لرستان کار کنند، می‌افزاید: بیش از 90درصد از این پل در خاک لرستان واقع شده است، اما ایلامی‌ها در غفلت مسئولان میراث لرستان در سالیان گذشته این پل را به نام خود ثبت کرده اند. 
الماسی می‌گوید: برای دسترسی به پل‌های تاریخی پلدختر باید مسیر ویژه‌ای برای گردشگران تعریف شود؛ زیرا موقعیت این پل‌ها ایجاب می‌کند در این زمینه میراث فرهنگی اقدام کند. 


ثبت قطعی 79 پل تاریخی لرستان

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز به همشهری می‌گوید: 100 پل تاریخی ثبتی در این استان وجود دارد که از این مجموع 79 پل آن ثبت ملی شده است.  «سید امین قاسمی» می‌افزاید: 3 اثر شامل پل‌های تاریخی لرستان، دره تاریخی خرم‌آباد و قلعه فلک الافلاک در نوبت برای ثبت موقت جهانی قرار دارند.  این مسئول با اشاره این‌که برخی از پل‌های تاریخی پلدختر به نام مجموعه پل‌های تاریخی لرستان در نوبت برای ثبت جهانی هستند، ادامه می‌دهد: از 6 پل شاخصی که تحت عنوان مجموعه پل‌های تاریخی لرستان در نوبت ثبت جهانی قرار گرفته‌اند اکثر آنها مربوط به شهرستان پلدختر هستند. 


ثبت مشترک گاومیشان 

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان عنوان می‌کند: پل کشکان، پل شکسته «شاپوری»، پل کلهر، پلدختر، پل گاومیشان و پل زال در نوبت برای ثبت جهانی هستند و همگی پل‌های منحصر به فردی هستند.  وی در خصوص وضع پل گاومیشان نیز می‌گوید: پل گاومیشان این اثر در اسفند ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۲۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران در محدوده استان ایلام ثبت ملی شده و هم اینک در قالب مجموعه پل‌های تاریخی لرستان در نوبت برای ثبت جهانی است. 
قاسمی می‌افزاید: در نظر داریم این پل همچون زمین لغزش بزرگ سیمره که چندی پیش به صورت مشترک بین استان‌های لرستان و ایلام ثبت ملی شد، طی مصوبه‌ای در شورای عالی میراث فرهنگی مشترک بین لرستان و ایلام ثبت ملی شود. 
وی عنوان می‌کند: اداره کل میراث فرهنگی لرستان در راستای تحقق اهداف حفاظتی خود نسبت به حفاظت از پل‌ها و مرمت آنها اقدام خواهد کرد و در این زمینه کاملا مصمم به حفظ و حراست از مجموعه پل‌های تاریخی لرستان هستیم.