پیگرد جوجه‌ها به اتهام گرانی مرغ

قیمت خرده‌فروشی هر کیلوگرم مرغ تازه آماده طبخ با اندکی کاهش به 32 تا 36هزار تومان رسیده، حالا با رفع چالش‌های تامین نهاده‌های تولید، مرغداران کمبود و گرانی جوجه یک‌روزه را متهم اصلی نوسان و بالاماندن قیمت‌ها در بازار مرغ تلقی می‌کنند.
به گزارش همشهری، کمبود و افزایش شدید قیمت نهاده‌های تولید مانند کنجاله سویا و ذرت، در ماه‌های اخیر، به ثبت رکوردهای تازه در بازار مرغ منجر شد. به‌گفته فعالان صنفی، فعلا با عرضه نهاده‌های تولید در سامانه بازارگاه، اگرچه این اقلام دیر به‌دست مرغداران می‌رسد، اما برخلاف گذشته، مشکل چندانی برای تامین این نهاده‌های تولید به نرخ مصوب دولتی وجود ندارد. با وجود این، در چند ‌ماه گذشته کمبود و گرانی جوجه یک‌روزه، متهم اصلی گرانی یا بالاماندن قیمت مرغ و تخم‌مرغ قلمداد می‌شود.
تولید‌کنندگان این نهاده تولید با استناد به آمار روزانه، ماهانه و سالانه آن، تثبیت دستوری نرخ جوجه یک‌روزه و رشد تقاضای مرغداری‌ها برای جوجه‌ریزی، پس از افزایش چند‌باره نرخ مصوب و بازار آزاد مرغ را‌ عامل نابسامانی‌های اخیر در بازار جوجه یک‌روزه قلمداد می‌کنند. هرچند برخی فعالان بازار که با همشهری گفت‌وگو کرده‌اند، از تصویب و اجرایی‌شدن نرخ مصوب جدید حداقل 6هزار تومانی جوجه یک‌روزه به جای نرخ مصوب 4هزار و 500تومانی قبلی طی 2 تا 3روز آینده خبر می‌دهند. از سوی دیگر برخی کارشناسان از کمبود ٢٠٠‌میلیون قطعه جوجه یک‌روزه در سال‌جاری نسبت به سال گذشته خبر داده و تأکید می‌کنند جوجه‌ریزی در واحدهای مرغ مادر ‌طی سال‌۹۹ به‌ویژه ماه‌های مهر و آبان کاهش بسیار زیادی داشته چنان‌که مجموع جوجه‌ریزی واحدهای مرغ مادر در سال گذشته ۹‌میلیون و ۶۱۸‌هزار قطعه بوده که کمترین میزان جوجه‌ریزی در واحدهای مرغ مادر در ١٠ سال گذشته بوده است. به‌گفته کارشناسان، شیوع کرونا، تولید جوجه را با چالش جدی مواجه کرده است و واحدهای مرغ مادر به‌دلیل کمبود و گرانی نهاده‌ها گله‌های خود را حذف کرده‌اند. بعد از آن نیز جوجه‌ریزی صورت نگرفته است.

فروش مرغ بیش از 27هزار تومان تخلف است
نایب‌رئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی ایران در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه قیمت عمده‌فروشی مرغ زنده تغییر چندانی نداشته، گفت: قیمت عمده‌فروشی مرغ زنده در واحدهای مرغداری به‌دلیل شرایط مناسب تامین نهاده‌های دولتی با ارز 4200تومانی نسبت به قبل بهتر شده است. تولید‌کنندگان هر کیلوگرم مرغ زنده را به نرخ 17هزار و 100 یا حداکثر 500 تا هزار تومان بالاتر از این نرخ به کشتارگاه‌ها عرضه می‌کنند. حبیب اسدالله‌نژاد افزود: با این روند حداکثر قیمت خرده‌فروشی هر کیلوگرم مرغ تازه آماده طبخ نباید از 26 تا 27هزار تومان بیشتر باشد و فروش مرغ با قیمت بالاتر از این تخلف است. او با اشاره به عرضه مرغ به نرخ بیش از 35هزار تومان در مغازه‌های سطح شهر تهران، گفت: وقتی مرغداری‌ها هر کیلوگرم مرغ زنده را با نرخ مصوب 17هزار و100تومان تا حداکثر 18هزار و 600تومان به کشتارگاه‌ها می‌دهند، قیمت خرده‌فروشی هر کیلوگرم مرغ نباید بیش از 27هزار تومان باشد. اسدالله‌نژاد گفت: حداکثر میزان مصرف مرغ در کلانشهر تهران 1200تن است. او در عین حال توضیح داد: پس از افزایش قیمت‌ها میزان مصرف مرغ با کاهش نسبی مواجه شده و روزانه حداقل 700تن مرغ از استان‌های معین وارد تهران می‌شود که این رقم در برخی روزها به 800 تا 900تن نیز می‌رسد که 70درصد نیاز بازار پایتخت را تامین می‌کند اما گرانفروشی و عرضه چند‌نرخی مرغ همچنان ادامه دارد.

اثر تورمی 15درصدی جوجه بر مرغ
نایب‌رئیس کانون سراسری مرغداران گوشتی ایران‌ با گلایه از کمبود و افزایش شدید قیمت جوجه یک‌روزه، گفت: قیمت هر قطعه جوجه یک‌روزه در بازار آزاد به 10هزار و 500 تا 11هزار تومان رسیده است. به‌گفته او، افزایش قیمت جوجه یک‌روزه اثر تورمی 15درصدی بر تولید هر کیلوگرم مرغ زنده دارد اما مرغداران با وجود خرید جوجه به نرخ بالاتر، مرغ زنده را به نرخ مصوب 17هزار و 100تومانی عرضه می‌کنند. اسدالله‌نژاد‌ افزود: عرضه جوجه یک‌روزه در سامانه بازارگاه راهکار مقابله با کمبود و گرانی این نهاده تولید است و می‌توان از 2روز قبل جوجه یک‌روزه را در سامانه بارگذاری کرد تا واحدهای مرغداری بتوانند با مراجعه به این سامانه و مشاهده سن و کیفیت این نهاده نسبت به خرید آن اقدام کنند. عرضه جوجه یک‌روزه تولید داخلی در سامانه مذکور از سایر نهاده‌ها مانند ذرت و سویا که مشکل تخصیص ارز و تشریفات گمرکی و ترخیص دارد، راحت‌تر است. او با بیان اینکه نوعی مهندسی در عرضه جوجه یک‌روزه در سراسر کشور موجب گران‌شدن این نهاده تولید شده است، گفت: برخی آمارهای اعلام‌شده از کمبود 200میلیون قطعه جوجه یک‌روزه مربوط به کل سال است که بخشی از آن با واردات تخم‌مرغ نطفه‌دار تامین می‌شود، در این اعداد رشد سرانه مصرف مرغ نیز لحاظ شده است و اگر نظارت لازم صورت گیرد، حداقل نوسان را در قیمت مرغ طی نیمه دوم امسال ‌خواهیم داشت.

افزایش قیمت مرغ و رشد تقاضای جوجه
دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه هم در گفت‌وگو با همشهری، افزایش قیمت مرغ و رشد تقاضای جوجه‌ریزی را عامل کمبود و گرانی جوجه یک‌روزه دانست و گفت: نرخ مصوب جوجه یک‌روزه در آذر‌ماه پارسال، با توجه به قیمت روز فروش هر کیلوگرم مرغ، 4هزار و 200تومان تعیین شد؛ بعد از آن قیمت مصوب مرغ چندبار افزایش یافته اما در مقابل با وجود رشد هزینه تولید و افزایش قیمت تمام‌شده جوجه یک‌روزه تا بیش از 6هزار تومان، قیمت جوجه یک‌روزه افزایش نیافته است. محمدرضا صدیق‌پور‌ با اشاره به اینکه قرار بود نرخ حداقل 6هزار تومانی جوجه یک‌روزه هفته پیش ابلاغ شود، گفت: به‌دلیل آماده‌نبودن برخی دستگاه‌های دولتی ذیربط در نشست روز شنبه قول گرفتیم در 2روز آینده این نرخ اصلاح و ابلاغ شود.
او افزود: در شهریور امسال 121میلیون قطعه جوجه یک‌روزه تولید شده درحالی‌که آمار تولید آن در مدت مشابه سال گذشته به‌دلیل کمبود نهاده و کاهش انگیزه مرغداران 107 تا 108میلیون قطعه بوده است. صدیق‌پور با بیان اینکه افزایش قیمت مرغ و بهبود روند تامین نهاده‌های تولید تقاضای جوجه‌ریزی را افزایش داده، گفت: متأسفانه اقدامی برای کنترل این افزایش تقاضا و اصلاح قیمت جوجه یک‌روزه صورت نگرفته است و بر این اساس شنبه هفته جاری با مسئولان چالش‌های تولید و عرضه جوجه یک‌روزه بررسی و مقرر شد تا نرخ مصوب 4200تومانی این نهاده نباید کمتر از 6هزار تومان باشد و با توافق اعضا نرخ مصوب حداقل 6هزار تومانی جوجه یک‌روزه طی 2روز آینده مصوب و ابلاغ خواهد شد. او با بیان اینکه به‌دلیل عرضه چند‌نرخی و افزایش قیمت مرغ طی چند‌ماه گذشته، افزایش قیمت جوجه یک‌روزه به 6هزار تومان و تفاوت قیمت 500 تا 2هزارتومانی این نوع جوجه با سایر انواع تأثیری در گرانی مرغ نخواهد داشت، در مورد امکان عرضه این نهاده در سامانه بازارگاه گفت: تولید‌‌کنندگان نیز خواستار عرضه جوجه یک‌روزه در این سامانه هستند اما باید ابتدا زیرساخت‌های لازم مانند تعریف نژاد و سن در این سامانه ایجاد شود، زیرا وقتی خریداری برای سایر نهاده‌ها مانند ذرت و سویا در این سامانه وجود نداشته باشد، اتفاقی نمی‌افتد اما درصورتی که جوجه یک‌روزه در بازار خریداری نداشته باشد با اتفاقات سال گذشته در زمینه معدوم‌شدن جوجه‌ها و تبعات بعدی آن مواجه خواهیم شد.
صدیق‌پور با بیان اینکه از سال گذشته پیگیر عرضه در سامانه بودیم که تا‌کنون انجام نشده، افزود: پارسال تولید جوجه مادر یک‌روزه برخی ماه‌ها به‌دلیل تحریم‌ها کاهش یافت که امسال پیش‌بینی کردیم تا تأثیر این عامل بر افت تولید کمتر شود و در ادامه با رشد تولید سویه ملی آرین این مشکل رفع شود.

مکث
نیازکشور به 120 تا 130میلیون قطعه جوجه
دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه با بیان اینکه به‌طور متوسط نیاز ماهانه کشور به جوجه یک‌روزه 120 تا 130میلیون قطعه است که از این میزان 200هزار تن مرغ تولید می‌شود، گفت: ستاد تنظیم بازار بر عرضه 130میلیون قطعه جوجه یک‌روزه تأکید دارد و از اواخر مهر و ابتدای آبان تا پایان امسال 130میلیون قطعه جوجه یک‌روزه تولید خواهد شد و درصورتی که کمبودی وجود داشته باشد نیز از طریق واردات تخم‌مرغ نطفه‌دار تأمین می‌شود. صدیق‌پور افزود: افزایش دما موجب کاهش 100گرمی وزن معمولی جوجه‌های یک‌روزه شد و با توجه به جوجه‌ریزی 120میلیون ‌قطعه‌ای، میزان تولید گوشت مرغ را 10 تا 12هزار تن کاهش داد که با کاهش دمای هوا این مشکل نیز حل می‌شود. او بررسی و مدیریت تقاضای جوجه‌ریزی را گام دیگر برای رفع مشکلات کنونی بازار این نهاده دانست و افزود: وقتی 140میلیون تقاضای جوجه‌ریزی برای 120میلیون قطعه جوجه یک‌روزه موجود داریم، این افزایش تقاضا قطعا‌ موجب افزایش قیمت می‌شود. بهترین راهکار رفع مشکلات کنونی بازار مرغ آن است که دولت ارز 4هزار و‌200تومانی نهاده‌های مرغداری را حذف و با آزادسازی قیمت‌ها به اقشار هدف در قالب کارت خرید مواد پروتئینی یارانه بدهد تا این همه نظارت و بگیر‌و‌ببند و قیمت‌گذاری دستوری در بازار را شاهد نباشیم. صدیق‌پور ارائه آمارهای متفاوت از میزان تولید و نیاز بازار به جوجه یک‌روزه را ناشی از نبود اطلاعات صحیح دانست و گفت: تحریم، به لک‌رفتن گله‌ها و کشتار مرغ‌های مولد از عوامل کاهش تولید جوجه یک‌روزه است. بر این اساس 37 تا 38گله از خردادماه امسال در لک است اما از اواخر شهریورماه تخم‌مرغ و از مهرماه جوجه یک‌روزه این گله‌ها به بازار عرضه خواهد شد.