دغدغه‌های توسعه گردشگری در لارک
اجرای طرح‌های زیرساختی گردشگری درجزیره لارک استان هرمزگان، طبیعت بکر این منطقه را درمعرض خطر قرار می‌دهد
بهاره بیژنی-خبرنگار
«لارک» جزیره‌ای کمترشناخته‌شده دراستان هرمزگان است که با درختان بزرگ، خانه‌های ۸۰۰ساله در دل کوه‌ها، کشتی سوخته و غارهای نمکی‌اش شهره است و در خلیج‌فارس و تنگه هرمز قرار دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد این جزیره در اواخر دوران سوم زمین‌شناسی به‌وجود آمده و از کوه‌‌های آتش‌فشانی مخروطی شکل تشکیل شده که بلندترین نقطه آن ۱۳۸متر از سطح دریا ارتفاع دارد و بزرگ‌ترین قطر آن 10/6کیلومتر است.
جزیره لارک ۷۷کیلومترمربع مساحت دارد و فاصله‌اش با بندرعباس ۳۱کیلومتر است و در جنوب‌شرقی جزیره قشم قرار دارد که در زمان سلطنت شاه‌عباس صفوی و همزمان با تصرف سایر جزایر تنگه هرمز، تحت تسلط دولت ایران درآمد. این جزیره از قرن شانزدهم میلادی به بعد، مدتی در تصرف هلندی‌ها، پرتغالی‌ها و انگلیسی‌ها بود و ماجرای حضور پرتغالی‌ها در خلیج‌فارس مربوط به عهد صفویه است. درآن دوره پرتغالی‌ها و انگلیسی‌ها وارد بخش‌هایی از سرزمین ایران درجزایر جنوبی کشور شدند. برهمین اساس در بیشتر یا شاید همه جزایر خلیج‌فارس، آثار پرتغالی‌ها به‌چشم می‌خورد.
زندگی در لارک
در قسمت مسکونی جزیره لارک خانه‌هایی با قدمت 100ساله و گاه حتی 200ساله به‌چشم می‌خورد؛ بناهایی که گویای تاریخ گذشته این دیار و مردم آن است. جمعیت این جزیره 200 تا 300خانوار برآورد شده که اهالی آن علاوه بر صیادی، به دامپروی سنتی به‌ویژه پرورش بز مشغولند. گویش بومی مردم لارک، گویشی از زبان لری به نام «کُمزاری» است. این گویش در جزیره «مُسَندَم» (روستای کُمزار) کشور عمان هم رواج دارد. البته گویش کمزاری لارک تحت‌تأثیر زبان فارسی قرار گرفته و تفاوت زیادی با آنچه اکنون در کشور عمان رواج دارد، پیدا کرده‌است.
آب آشامیدنی مردم این جزیره بیشتر از طریق بندرعباس تأمین میشود. البته آب برکه‌‌ها و چاه‌‌های جمع‌آوری آب باران نیز دراین جزیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. این‌درحالی‌است که برق جزیره نیز توسط ۲موتور برقی که 1/5مگاوات قدرت دارد، تولید میشود.
لارک هم مانند دیگر نقاط جنوب ایران، آب‌وهوای گرم و مرطوب دارد؛ هوایی که بیش‌از 7ماه از سال به‌شدت گرم و حدود 5ماه دیگر معتدل است. با توجه به این موضوع، بهترین زمان برای بازدید از جزیره، مانند سایر جزیره‌های جنوبی ایران، فصل پاییز و به‌ویژه زمستان است.
یکی از بکرترین جزیره‌های خلیج‌فارس
جزیره لارک بخشی کمتر شناخته‌شده در خلیج‌فارس است که شب‌هایش به‌شدت زیبا و کاملا متفاوت از بقیه سواحل در خلیج‌فارس است که به‌دلیل وجود پلانکتون‌ها در آب‌های این جزیره، شب‌ها هنگام قدم زدن درآب یا برخورد موج دریا با ساحل، می‌توانید شاهد یکی از زیبا‌ترین جاذبه‌های دریایی باشید.
لارک به‌لطف وجود سواحل مرجانی و کم رفت‌و‌آمد، دارای یکی از بکرترین و شفاف‌ترین آب‌های خلیج‌فارس است که انواع موجودات زیبای دریایی مانند مرجان‌ها، ماهی‌های آکواریومی و شقایق دریایی را در خود جا داده‌است؛ جزیره‌ای که بکر و رنگارنگ بودن سواحلش، برای گردشگران جذاب است، اما برخی محدودیت‌های نظامی و نبود زیرساخت‌های لازم برای پذیرایی از گردشگران، اجازه نداده گردشگران چندانی به آن راه پیدا کنند.
توسعه گردشگری
جزیره لارک قرار بود در سال‌های اخیر به یکی از جاذبه‌های گردشگری استان هرمزگان تبدیل شود، برهمین اساس بکر بودن این جزیره به‌دلیل ساخت‌وسازهایی با محوریت توسعه گردشگری، دستخوش تغییرات محسوسی شده‌است. برهمین اساس هم بود که درآخرین روزهای سال‌گذشته مسئولان ازپیشرفت 70درصدی دهکده گردشگری جزیره لارک با اعتباری حدود ۳۴۰میلیارد ریال خبردادند.
براساس اعلام مسئولان استان، نصب مبلمان شهری، جداره‌کشی، بازسازی باغ‌ها، کف‌سازی، نصب نماد‌های مختلف، ایجاد پارک، رینگ گردشگری دور جزیره و طرح هادی ازجمله طرح‌های درحال اجرا در جزیره لارک است. همچنین ساخت سالن مسافری و سایبان این طرح با اعتباری درحدود 8میلیارد ریال ازسوی بنیادعلوی و با هدف افزایش سفر‌ها به لارک و توسعه اقتصادی مردم این جزیره درحال انجام و قرار است تا پایان سال‌جاری به بهره‌برداری برسد.
اینها درحالی‌است که براساس اعلام مسئولان استان، بخشی از جاده دور جزیره لارک نیز با امکانات مناسب اجرایی شده و بقیه طرح نیز در مرحله قرارداد واگذاری به پیمانکار است تا به سرعت تکمیل شود. دراین میان آنچه از تحولات زیرساختی در حوزه گردشگری لارک برمی‌آید، نشان می‌دهد که با جذب سرمایه‌گذاری‌های بخش‌خصوصی، ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های مناسب دراین جزیره ایجاد خواهد شد؛ راهبردی که به دفعات ازسوی استاندار هرمزگان نیز مورد تأکید قرار گرفته‌است.
لایروبی بندرگاه
تحولات در جزیره لارک تنها مربوط به اجرای طرح‌های گردشگری نیست. برهمین اساس مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان چندی قبل از لایروبی بندرگاه این جزیره در راستای ایفای مسئولیت‌های اجتماعی این سازمان و رونق بخشی به معیشت ساکنان جزایر خلیج‌فارس خبر داده بود.
«علیرضا محمدی‌کرجی‌ران» با اشاره به توجه ویژه سازمان بنادر برای رونق اقتصاد محلی و توسعه مناطق ساحلی کمتر برخودار ازجمله جزایر خلیج‌فارس اظهار کرده بود که توسعه زیرساخت‌های بندری و حمل‌ونقل دریایی علاوه بر اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه، تأثیر قابل‌توجهی بر بهبود معیشت و زندگی ساحل‌نشینان و ساکنان جزایر خلیج‌فارس دارد. درهمین راستا فاز نخست لایروبی بندرگاه لارک ازجمله بنادر غیرملکی سازمان بنادر و دریانوردی با حجم ۶۰هزارمترمکعب در سال1396 و ازمحل اعتبارات استانی اجرا شده‌است.
گفته میشود اجرای فاز دوم لایروبی این بندرگاه سال‌گذشته از محل اعتبارات استانی با حجم ۶۷هزارمترمکعب آغاز شده و تاکنون ۴۲هزارمترمکعب از آن به سرانجام رسیده‌است . اینها درحالی‌است که بندر لارک شامل حوضچه، بازوی اصلی و فرعی، دایک ساحلی جنوبی و شرقی است که در شمال جزیره ساخته شده. عملیات ساخت این بندرگاه در اواخر دهه70 شمسی آغاز و در سال1384 به بهره‌برداری رسید.
پاسخ به دغدغه‌ها
درکنار این طرح‌ها، بنیادعلوی زیرنظر بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی نیز در راستای آبادانی مناطق محروم، جزیره لارک را در اولویت اجرای طرح محرومیت‌زدایی قرار داده و از سال1397 دراین زمینه فعالیت خود را آغاز کرده و قرار است که تا سال 1402 این طرح به پایان برسد.
کارشناس مسئول پروژه‌های لارک در بنیادعلوی دراین زمینه می‌گوید: هدف و سیاست این بنیاد، محرومیت‌زدایی است و می‌خواهیم زیرساخت‌های اولیه را دراین جزیره فراهم کنیم تا اگر کسی می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند، امکانات اولیه و زیرساخت های موردنیاز فراهم باشد.
«امین عباسی» می‌افزاید: هدف ما این نیست که فقط فعالیت‌های گردشگری داشته باشیم و این جزیره هم دچار مشکلات جزیره هرمز شود. به‌همین دلیل قبل از اجرای طرح، مطالعات گسترده‌ای انجام میشود. اکنون نوع سرمایه‌گذاری که درجزیره جواب می‌دهد، گردشگری است، چراکه زودبازده است و می‌تواند مردم را امیدوار کند.
وی ادامه می‌دهد: قبل از آغاز هر کاری، مطالعات اولیه را انجام می‌دهیم. برهمین اساس ابتدا با فرهنگ و آداب جزیره لارک آشنا و بعد وارد مرحله برنامه‌ریزی شدیم. پس از آن با اداره‌کل میراث فرهنگی مشورت و با کارشناسانی که درعرصه گردشگری فعالیت می‌کردند، صحبت کردیم. به این نتیجه رسیدیم که گردشگری در جزیره لارک جوابگوست. براین اساس سعی کردیم یکی از اهداف‌مان، توسعه و رونق گردشگری باشد، اما هدف ما تنها فعالیت دراین عرصه نیست.
***
در سال‌های اخیر عملیات اجرایی طرح‌های متعددی در جزیره لارک کلید خورده که هریک از آنها می‌تواند طبیعت بکر این جزیره را مانند جزایر گردشگری دیگر خلیج فارس ازجمله قشم و هرمز تحت‌تأثیر قرار دهد. اینکه آیا در آینده بازهم می‌توان همچنان شاهد سواحل شنی و مرجانی، آبی درخشان نوارساحلی بود، از دغدغه‌های اهالی و فعالان محیط زیستی استان است.در همینه زمینه :
