کار و آموزش هیبریدی در دنیای پساکرونا

ساسان شادمان‌منفرد- خبر‌نگار

 همه‌گیری بیماری کووید-19باعث ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، کار و آموزش در دنیا شده است و به‌نظر می‌رسد با نزدیک شدن به روزهای پایانی این همه‌گیری در برخی کشورها، الهام گرفتن از مدل‌های کار و آموزش در این دوران نگرش جدیدی را در جهان ایجاد کرده است. چندی پیش شرکت اپل با توجه به کاهش ابتلا به ویروس کرونا در آمریکا با ارسال ای‌میل به کارکنان خود، از آنها خواسته بود تا از ابتدای‌ماه سپتامبر (دهم شهریورماه) 3روز در هفته در محل کار خود حاضر باشند. به این صورت که کارکنان یک شرکت، تنها چند روز در هفته در محل کار خود حاضر خواهند بود و بقیه روزها را از منزل کار خواهند کرد که به این روش مدل هیبریدی می‌گویند. به‌گفته مقامات شرکت اپل، این طرح دست‌کم تا پایان سال2021میلادی به اجرا درخواهد آمد تا مورد بررسی قرار بگیرد که آیا اساسا این روش کار کردن می‌تواند مفید باشد یا خیر؟ به‌طور کلی، صرفه‌جویی در وقت و هزینه یکی از اصلی‌ترین دلایل روی آوردن به دورکاری و کار هیبریدی می‌تواند باشد، اما نکته مهم دیگر که باید آن را درنظر گرفت، موضوع «بازدهی» است. طبیعتا بسیاری از شرکت‌ها، کارخانه‌ها و مراکز خدماتی نمی‌توانند چنین روش‌هایی را در پیش بگیرند.

فیسبوک دورکاری را ادامه می‌دهد
درحالی‌که اپل به‌دنبال پیاده کردن روش جدیدی در کار است، شرکت فیسبوک به همه کارمندانی که می‌توانند خارج از دفتر کار کنند، اجازه داده است که حتی پس از پایان همه‌گیری کووید-19این روش را ادامه دهند. به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، این شرکت به کارمندان خود گفته است، هر کسی که این توانایی را دارد از راه دور وظایف خود را انجام دهد، می‌تواند درخواست دورکاری کند. مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک به کارمندان خود گفته است که قصد دارد تا نیمی از سال2022را نیز به‌صورت دورکاری سپری کنند. او پیش‌تر گفته بود که نیمی از 60هزار کارمند این شرکت می‌توانند طی یک دهه، کارهای‌شان را از خانه انجام دهند. روزنامه آیریش‌تایمز هم نوشت از اواخر ‌ماه جاری میلادی، هر کارمندی می‌تواند از ایالات‌متحده به کانادا یا از اروپا، خاورمیانه یا آفریقا به هرجایی در انگلستان نقل‌مکان کند، گزینه‌ای که قبلا فقط برای نقش‌های فنی یا کارآموزان آزاد بود. تا ژانویه2022، کارمندان فیسبوک مجاز به حرکت دائمی بین 7کشور دیگر در اروپا، خاورمیانه یا آفریقا هستند.

برنامه هیبریدی گوگل
شرکت گوگل نیز اخیراً از برنامه بازگشت کارمندانش در ایالات‌متحده به سر کار خبر داده است. سوندار پیچای، مدیرعامل گوگل در یک پست وبلاگی نوشت که انتظار دارد حدود 60درصد از کارکنان چند روز در هفته به دفتر بیایند، 20درصد به دفاتر جدید منتقل شوند و 20درصد دیگر همچنان از خانه کار کنند. او نوشت: «روش کاری ما به‌کار هیبریدی هفتگی تبدیل خواهد شد که بدین‌ترتیب اکثر گوگلی‌ها تقریبا 3روز را در دفتر و 2روز را در هر کجا که می‌خواهند کار کنند. پیش از همه‌گیری، هزاران نفر در مکان‌هایی جدا از تیم اصلی خود کار می‌کردند. من به‌طور کامل انتظار دارم که در ماه‌های آینده با توسعه نقش‌های دورکاری ازجمله درخصوص تیم‌های فرعی کاملا دورکار، این تعداد افزایش پیدا کند.»

پایان آموزش سنتی
دانشگاه آیووا در حال تجزیه و تحلیل درس‌هایی است که از همه‌گیری بیماری کووید-19گرفته و بسیار امید‌ دارد که بتواند بلافاصله با یک پروژه آزمایشی از آن بهره ببرد و به برخی از کارمندان برنامه‌های دورکاری، هیبریدی و انعطاف‌پذیر ارائه دهد. مقامات این دانشگاه بر این باور هستند که با چنین روشی می‌توانند در هزینه‌ها، امکانات و زمان صرفه‌جویی کنند. در گزارش تهیه شده در این خصوص آمده است که اتخاذ چنین روشی می‌تواند باعث ایجاد رقابت بین استادان شده و حتی امکان استخدام استادانی از سایر کشورها به‌سادگی فراهم‌ آید. حتی برخی کارمندان می‌توانند از شهرهای خود به‌صورت دورکار با دانشگاه همکاری کنند. با توجه به انتظارات دانشجویان درحال حاضر برنامه‌ریزی‌هایی در این دانشگاه شکل گرفته است تا به‌صورت آزمایشی در پاییز مشخص شود که چه مشاغلی می‌توانند دورکار، هیبرید یا انعطاف‌پذیر باشند.

آموزش آینده
آموزش هیبرید یا ترکیبی یک مدل آموزش و یادگیری است که نیازهای دانش‌آموزان، معلمان و کارکنان را با ابزارهای یکپارچه که یادگیری ترکیبی، پیشرفته حرفه‌ای، پشتیبانی کارکنان، یادگیری عاطفی اجتماعی، برنامه‌ریزی انعطاف‌پذیر و حضور است، برآورده می‌کند. روزنامه ایندیاتودی نوشته است که همه‌گیری بیماری کووید-19، سیستم‌هایی مانند آموزش، بهداشت و تولید را به‌شدت تحت‌تأثیر خود قرار داد. بیش از یک‌میلیارد و 200میلیون دانش‌آموز و دانشجو در 186کشور به‌دلیل این همه‌گیری نتوانستند سر کلاس‌های درس حاضر شوند؛ به‌همین دلیل مؤسسات آموزشی مجبور به استفاده از فناوری‌های آنلاین شدند.
همانطور که جهان به سمت شیوه زندگی جدید پیش می‌رود، سؤالی که مطرح می‌شود این است که از این پس مدل آموزشی چگونه خواهد بود؟ آیا سیستم آموزش سنتی از سر گرفته خواهد شد؟ آیا کلاس‌های آنلاین با عدم‌پاسخگویی نیمی از دانش‌آموزان ادامه خواهد یافت یا گزینه‌ای وجود دارد که بهترین مدل را از هر دو سیستم استخراج کرده و ارائه دهد؟ هم‌اکنون انگیزه‌های بسیار قوی برای پذیرش فناوری ایجاد شده است؛ به‌طوری که سرمایه‌گذاری‌های جهانی در حوزه فناوری آموزش
(edtech) در سال2019 به 18میلیارد و 660میلیون دلار آمریکا رسیده و پیش‌بینی می‌شود بازار کلی آموزش آنلاین تا سال2025به رقمی بالغ بر 350میلیارد دلار برسد.
 در روش هیبرید یک دانش‌آموز می‌تواند از خانه کار کرده، تکالیفش را به پایان برساند و آن را ارسال کند، یادگیری را به‌صورت خودآزمایی انجام دهد و برای کار در پروژه‌ها ابتکار عمل به‌دست آورد. آنها برای انجام کار اصلی کاملا با شرایط سازگار می‌شوند.

   نتایج تحقیقات
در مقایسه بین برگزاری حضوری یا آنلاین کلاس‌ها برای دانش‌آموزان و دانشجویان بد نیست به نتایج برخی تحقیقات نیز توجه داشته باشیم. این نتایج نشان می‌دهد که دانش‌آموزان به‌طور متوسط هنگام یادگیری آنلاین بین 25تا 60درصد بیشتر یاد می‌گیرند؛ این درحالی است که این رقم به هنگام حضور در کلاس 8تا 10درصد است. این مهم بیشتر به این دلیل است که دانش‌آموزان می‌توانند به‌صورت آنلاین سریع‌تر یاد بگیرند. دانش‌آموزانی که درگیر آموزش الکترونیکی هستند نسبت به حضور در کلاس، 40تا 60درصد زمان کمتری برای جذب یک مفهوم نیاز دارند.