مکث
نقاهتگاه‌ها؛ امکان بی‌مخاطب
حمیده پازوکی- خبرنگار
وقتی موج اول کرونا فراگیر شد و بیمارستان‌ها توان نگهداری از همه بیماران را نداشتند، وزارت بهداشت به فکر ایجاد مکان‌هایی افتاد که می‌توانست جایی برای سپری‌کردن روزهای پایانی ابتلا به کووید-19 باشد.
در فضاهای ورزشی و نظامی شهرهای مختلف، تخت‌هایی چیده شد که حداقل امکانات را داشت و آنقدر مناسب بود که بشود دوران قرنطینه را در آن گذراند. بسیاری از مردم ممکن است به دلایل متفات نتوانند دوران قرنطینه را در خانه بمانند و نقاهتگاه‌ها می‌توانست دست‌کم برای این افراد مفید باشد. با این حال در بیشتر استان‌های کشور، استقبالی از این نقاهتگاه‌ها نشد و بیشتر آنها خالی ماند.
موج چهارم کرونا کمی پس از پایان تعطیلات نوروز امسال موجب شد تا دوباره با افزایش تعداد بیماران بستری مواجه شویم. ظرفیت بیمارستان‌ها کم‌کم در حال پُر شدن است و بیمارانی که نیازی به خدمات جدی پزشکی ندارند، باید به خانه فرستاده شوند. در چنین شرایطی از گوشه‌وکنار کشور خبر میرسد که در چند استان نقاهتگاه‌ها برپا شده‌اند.
این نقاهتگاه‌ها در اراک با 100تخت، در سوادکوه با 79تخت، در فردیس با 200تخت و در قائمشهر با 63تخت به تازگی راه‌اندازی شده است. در شهرهای دیگری مثل تبریز، بوشهر، زنجان، ابهر و بسیاری دیگر از شهرها هم نقاهتگاه‌هایی که سال قبل ایجاد شده بود، دوباره کار خود را آغاز کرده‌اند. با این حال سؤال این است طرحی که سال گذشته با اقبال مواجه نشد، امسال چطور میتواند نظر مردم را به‌خود جلب کند؟
امکانات اندک نقاهتگاه‌ها
مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی همدان در این‌باره به همشهری می‌گوید: «در موج اول کرونا نقاهتگاه‌های ویژه بیماران نیازمند قرنطینه ایجاد شد. هدف این بود که وقتی بیمارستان جا ندارد، مریض بتواند دوران نقاهت خود را در مکان مناسبی بگذراند. با این حال مشکل این بود که این مراکز هیچ‌گونه امکانات پزشکی به‌ویژه کپسول اکسیژن نداشتند. بنابراین بیماران از این مراکز استقبال نکردند و ترجیح دادند در خانه خودشان قرنطینه شوند. در نهایت همه متوجه شدند که نقاهتگاه طرح موفقی نیست. پس از آن بود که ایده استفاده از هتل‌ها و مهمانسرا‌ها مطرح شد که باز هم به دلایلی مانند دوری بیمار از خانواده، نتیجه نداشت.»
مراقبت درمنزل
حسن بهرامی درباره راه جایگزین نقاهتگاه اظهار می‌کند: «وزارت بهداشت طرح نقاهتگاه را از دستور کار خارج کرده بود؛ زیرا عقیده این است که بهترین راه برای گذر از موج شیوع کرونا، درمان سرپایی بیماران و استراحت در منزل است. هم‌اکنون در برخی استان‌ها طرح دیگری اجرا می‌شود که البته در مرحله آزمون و خطاست. در این طرح پرستاران به منزل بیمارانی که بیمارستان آنها را معرفی کرده است، مراجعه می‌کنند و ضمن تزریق دارو و بررسی وضعیت بیمار، نتایج را به بیمارستان گزارش می‌دهند. این طرح شاید نتایج بهتری داشته باشد، چون بیمار در خانه خود احساس بهتری دارد.»
کارایی نقاهتگاه‌ها در شرایط اضطراری
مدیر روابط‌عمومی دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز درباره ایجاد نقاهتگاه جدید در 2شهر قائمشهر و سوادکوه به همشهری می‌گوید: «دلیل استفاده نشدن از نقاهتگاه‌های مازندران در سال قبل این بود که ظرفیت تخت‌های استان تکمیل نشده بود. نقاهتگاه‌ها برای آمادگی در زمان پُر شدن ظرفیت مراکز درمانی برپا می‌شوند. اکنون هم این مراکز به‌منظور آمادگی در شرایط اضطراری برپا شده‌اند. هرچند هنوز ظرفیت تخت‌های بیمارستانی استان تکمیل نشده است.»
سیمین بابایی می‌افزاید: «هم‌اکنون روند صعودی تعداد بستری‌شدگان کرونایی مازندران در حال نزدیک‌شدن به شرایط ثبات است، درصورتی که این ثبات ادامه داشته باشد و سپس در سیری کاهشی قرار گیرد، طبیعی است که از نقاهتگاه‌ها استفاده نخواهد شد.»
ایجاد نقاهتگاه ادامه دارد
با وجود آنکه همچنان استقبالی از نقاهتگاه‌ها نمی‌شود، اما استان‌هایی همچون ایلام، چهارمحال‌وبختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، کرمانشاه، بوشهر، اردبیل، خراسان، اصفهان، یزد، لرستان، گیلان و... برای حفظ آمادگی خود در شرایط بحرانی، زمینه برپایی نقاهتگاه ها را ایجاد کرده‌اند.
محمدرضا دهقانی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در این‌باره به همشهری می‌گوید: «با آنکه یزد در نسبت تخت به جمعیت، مقام اول کشور را دارد؛ اما شرایط ایجاب می‌کند که برای همه مسائل آماده باشیم. به همین دلیل سازمان مدیریت بحران در بیمارستان شهید صدوقی فضایی را برای ایجاد نقاهتگاه آماده کرده و فقط کافی است که تخت سیار در این بخش قرار بگیرد تا بیماران بتوانند از آن استفاده کنند.»
تماس همشهری با مسئولان علوم پزشکی استان‌های لرستان، گیلان و چهارمحال‌وبختیاری هم نشان داد که این استان‌ها وضعیتی مشابه یزد دارند. تخت‌های بیمارستان‌ها هنوز خالی هستند، اما آمادگی لازم برای تهیه تجهیزات نقاهتگاه وجود دارد تا درصورت ادامه سیر صعودی ابتلا به کرونا و پُر شدن تخت‌ها، بیمارستان‌ها با کمبود فضا مواجه نشوند.