پیش گرفتن استراتژی«چگونه سفر کنیم»

دکتر ولی تیموری ـ معاون گردشگری کشور

حوزه گردشگری سال گذشته به‌علت کرونا سخت‌ترین سال را در بخش داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی پشت‌سر گذاشت. تا قبل از کرونا ما به یک روند رو‌به‌رشد خیلی خوبی رسیده بودیم، طوری که تعداد گردشگر ورودی ما از 4میلیون‌و900هزار نفر به 8میلیون‌و860هزار نفر یعنی نزدیک دوبرابر رسید. طی این سال‌ها در عرصه داخلی هم سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی ما روی توزیع سفر و تنوع‌بخشی به محصولات‌مان بود تا سفرهای گردشگری فقط به یک‌سری نقاط خاص محدود نشود و گردشگران به شهرهای خاصی نروند و هدف گذاری‌ها طوری بود تا تمام جغرافیای کشور را معرفی کنیم. حتی ما در این مدت همه احکام و تکالیفی که برای برنامه ششم توسعه حوزه گردشگری دیده شده بود را مو‌به‌مو اجرا کردیم. با شروع کرونا، 2سناریو پیش‌رو داشتیم؛ سناریوی اول این بود که امید داشتیم این بحران مقطعی باشد و عبور کند و برای چنین حالتی نسخه‌ای را تهیه کردیم. سناریوی دوم این بود که کرونا استمرار یابد که همین هم شد و ما نسخه دومی را به ناچار برای این شرایط پیچیدیم. شرایط را به‌گونه‌ای پیش بردیم تا جایی که امکان‌پذیر است با کرونا همزیستی داشته باشیم. تمرکزها بر این بود تا با بسته‌های حمایتی‌ای که از دولت می‌گیریم شرایط موجود را برای فعالان کمی پایدارتر کنیم. تنها حوزه‌ای هم بودیم که علاوه بر 14بسته حمایتی دولت برای آسیب‌دیدگان کرونا، بسته تخصصی بنگاه‌محور هم برای حوزه گردشگری اختصاص داده‌شد. خبر خوب 1400برای حوزه گردشگری این است که ما روزهای سخت را پشت سر گذاشته‌ایم و بر عکس سال گذشته شرایط این حوزه با حجم سنگین خسارت‌ها مواجه نخواهد بود. امسال قطعا حجم تعطیلی‌های سال گذشته را نخواهیم داشت؛ چرا که تجربه نشان داد تعطیلی یا توقف فعالیت مراکز نمی‌تواند نسخه خوبی برای عبور از بحران کرونا باشد. اپیدمی که وارد سال دوم شده است. گردشگری صنعتی نوپاست که با ادامه یافتن تعطیلی‌ها دچار خسارت‌های جبران‌ناپذیری می‌شود. امسال تمرکز را بر این گذاشته‌ایم در کنار رعایت پروتکل‌های بهداشتی و توجه به توصیه‌های وزارت بهداشت فعالیت‌هایمان را ادامه دهیم و به شرایط همزیستی با کرونا برسیم.  اواخر سال گذشته با کسب تجربیات به‌دست آمده از کرونا دیگر نگذاشتیم هیچ مصوبه‌ای برای تعطیلی کسب‌وکارهای گردشگری به تصویب برسد و امسال نیز این استراتژی را در پیش خواهیم گرفت و روی اعتماد‌سازی‌ و گشایش‌های تدریجی به‌عنوان محور و کلید فعالیت‌هایمان متمرکز خواهیم شد. باید این اعتماد به مردم بازگردانده شود که اگر همه رعایت کنند گردشگری منجر به شیوع کرونا نمی‌شود. سال گذشته شرایط به‌گونه‌ای پیش رفت که عملا تمرکز ما روی گردشگری داخلی بود و در طول یک سال گذشته ممنوعیت سفر به ایران عملا موجب شد تا گردشگری ورودی تعطیل باشد. اما در این مدت تلاش کردیم و بحث سفرهای تجاری و درمانی و سلامت را مجددا باز کردیم ولی کافی نبود لذا برای 1400پیرو تلاش‌هایی که از قبل داشتیم پروتکل مربوط به گردشگری را با همکاری وزارتخانه‌های امور خارجه و بهداشت و اطلاعات آماده کرده‌ایم تا به این سمت حرکت کنیم که ممنوعیت ورود گردشگران بین‌المللی را برداریم. امسال حتما روی گشایش‌های تدریجی برنامه‌ریزی خواهیم کرد البته به این معنی نیست که ما سال1400 به سال1397 برخواهیم‌گشت. بازیابی صنعت گردشگری قطعا یکی،دو سال طول خواهد کشید. می‌توان پیش‌بینی کرد که گردشگری ورودی در 1400حداقل 30تا40درصد خود را بازیابی کند اما قطعا بالای 50درصد نخواهد بود. ما سال98 حدود 9میلیون گردشگر ورودی داشتیم که امیدواریم این عدد امسال به 3میلیون برسد. سال99 میزان گردشگران به 800هزار نفر کاهش‌یافت. باید مشتریان بین‌المللی را قانع کنیم که ایران مقصد امنی برای گردشگری است. هزینه‌کرد یک گردشگر در یک مقصد گردشگری هزار‌و400دلار است و اگر امسال 3میلیون گردشگر ورودی به کشور داشته باشیم می‌توانیم چیزی در حدود 4میلیارد‌و200میلیون دلار درآمدزایی از محل گردشگری ورودی‌مان داشته باشیم. در حوزه گردشگری داخلی امسال به‌مراتب وضعیت بهتری به نسبت سال قبل خواهیم داشت؛ چرا که تقاضای پاسخ داده نشده‌ای برای سفر میان مردم وجود دارد.