پلتفرم هوشمند، فراتر از پل و اتوبان

محمد کرباسی- دبیر گروه دانش و فناوری

شهرهای ما تا پیش از این همیشه روندی سنتی داشته‌اند؛ تعداد خودروها و آدم‌ها که زیاد ‌‌شد، حکمرانان برای فلج‌نشدن شهر و کاهش ترافیک، سراغ ساخت پل، اتوبان و زیرگذر رفته‌اند. اکنون اما سال‌هاست که  کشورهای دیگر سراغ راه‌حل دیگری رفته‌اند. شهرهای هوشمند دیگر در دنیای امروز مفهومی انتزاعی و دور از ذهن به‌حساب نمی‌آیند. شهرهای جدید با استفاده از فناوری و استارت‌آپ‌ها آمده‌اند تا زندگی را برای مردم ساده‌تر کنند. طی روزهای اخیر پروژه‌های هوشمندسازی شهرداری تهران بار دیگر مورد توجه مردم قرار گرفته است. شاید خیلی‌ها به‌خاطر تجربه‌های گذشته هر وقت صحبت از هوشمند‌سازی می‌شود در ذهن‌شان همایش و کنگره‌هایی نقش می‌بندد که هیچ‌وقت تئوری‌های آنها به عمل تبدیل نمی‌شود. پلتفرم‌های شهر هوشمند اما وقتی برای مردم فهمیده می‌شوند که ساده، کاربردی و برای عموم قابل درک باشند. با تامین زیرساخت‌های لازم و اجرای درست پروژه‌های هوشمندسازی دیگر کمتر وقت مردم در ترافیک تلف می‌شود و آن زمان است که مشخص می‌شود ارزش آنها از پل‌ها و اتوبان‌ها بیشتر است. شریان‌های ارتباطاتی و حمل‌ونقل شهرها بدون شک لازم و حیاتی هستند اما چقدر در شهری که هر روز شلوغ‌تر می‌شود می‌توان همه‌‌چیز را برای خودروهایی که روزبه‌روز تعدادشان بیشتر می‌شود خراب کرد تا جاده و اتوبان ساخت؟
شهر هوشمند علاوه‌بر ساده کردن زندگی، شفاف است. مثل اتاقی شیشه‌ای هیچ‌چیز در آن مخفی نیست. با الکترونیکی شدن فرایندها دیگر کسی نمی‌تواند امضای طلایی داشته باشد. همه‌‌چیز وارد چارچوب و ساختارهایی می‌شود که خروج از آنها یا همان فساد اداری خیلی ساده نمایان می‌شود. اگر نهادی هم در مقابل هوشمند‌سازی مقاومت می‌کند و روی سازوکارهای سنتی خودش پافشاری دارد باید ریشه آن را در همین ماجرا پیدا کرد. حاکمیت هوشمند (Smart Governance)، جا‌به‌جایی هوشمند (Smart Mobility)، محیط هوشمند (Smart Environment)، مردم هوشمند (Smart People)، زندگی هوشمند
(Smart Living) و اقتصاد هوشمند (Smart Economy) 6مولفه اصلی شهر هوشمند براساس تعریف اتحادیه اروپا هستند. در این میان مردم هوشمند مهم‌ترین بخش از دنیای جدید هستند؛ مردمی که مهارت‌های فناوری دارند، در فضای فناورانه زندگی می‌کنند، به فضای تحصیل و یادگیری مجازی دسترسی دارند و توانمندی‌های آنها با هدف ابتکار و خلاقیت بیشتر مدیریت می‌شود. در فضایی که مردم هوشمند قرار دارند، ‌تأکید بر منابع انسانی، مدیریت ظرفیت و پردازش و تحلیل داده توسط خود مردم با هدف تصمیم‌گیری و تولید محصول و خدمات صورت می‌گیرد. شهر هوشمند با شهروندان هوشمند جان و شکل تازه‌‌ای می‌گیرد.