کرونا، محور نشست 7کشور صنعتی جهان

 محمدامین خرمی - روزنامه‌نگار

کرونا همچون تمام روزهای یک‌سال گذشته، دیروز هم در نشست سالانه سران کشورهای صنعتی جهان موسوم به «گروه7»، کلیدواژه اصلی مباحث بود؛ نشستی که در سایه محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا برای نخستین‌بار در تاریخ 50ساله این گروه به‌صورت مجازی برگزار شد. کرونا تا به اینجا ضربه مهلکی به اقتصاد جهانی زده، زندگی میلیاردها نفر را مختل کرده و جان بیش از 2میلیون‌و400هزار انسان را گرفته است. بحران به مرحله رقابت بر سر واکسن و واکسیناسیون عمومی رسیده و سردرگمی دولت‌ها برای تامین واکسن، بیش از پیش عیان شده است. کشورهای ثروتمند برنده این رقابت هستند و فقیرترها همچون گذشته بازنده. 7کشوری که دیروز در نشست گروه7 گرد هم آمدند، همان‌هایی هستند که بیشترین سهم از واکسن خریداری شده در جهان را به‌خود اختصاص داده‌اند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل هفته گذشته از «توزیع به‌شدت نامتوازن و ناعادلانه» واکسن کرونا انتقاد کرد و گفت که ۷۵درصد از کل واکسیناسیون کرونا در جهان، فقط در 10کشور انجام شده است.
برخی کشورها مثل انگلیس و کانادا به میزان بیش از 2برابر جمعیت کشورشان واکسن سفارش داده‌اند. این در شرایطی است که کارشناسان سازمان بهداشت جهانی بارها هشدار داده‌اند که اگر واکسن به شکل عادلانه‌تری تقسیم نشود، مهار ویروس کرونا ممکن است سال‌ها طول بکشد. همین هشدارها باعث شده تا کشورهای ثروتمند اکنون قدری به‌خود آیند. بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس، که کشورش رئیس دوره‌ای گروه7 است، در نشست دیروز اعلام کرد بخش زیادی از واکسن مازاد این کشور را به کشورهای فقیر اهدا خواهد کرد. انگلیس بیش از 40۰میلیون دوز از انواع مختلف واکسن سفارش داده که پس از واکسینه شدن تمام بزرگسالان در این کشور، میزان زیادی از آن بلااستفاده باقی خواهد ماند. برای جانسون، نشست گروه7 نخستین نشست بین‌المللی مهم بعد از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و بحران‌های مربوط به آن است که می‌تواند به ترمیم وجهه انگلیسی‌ها در سیاست بین‌الملل کمک کند. نخست‌وزیر انگلیس برای آنکه نشان دهد خروج کشورش از سازوکار اتحادیه اروپا به‌معنای مخالفت با چندجانبه‌گرایی در نظامی بین‌المللی نیست، پیشنهاد دیگری نیز برای سران کشورهای گروه7 داشت. او پیشنهاد داد کشورها در یک توافق بین‌المللی در کنار هم قرار گیرند تا در صورت جهان‌گیرشدن یک ویروس دیگر، ظرف 100روز واکسن مربوط را تولید کنند تا مانع وقوع بحرانی شبیه به بحران کرونا شوند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در نشست دیروز یکی از حامیان اصلی ارسال واکسن از سوی کشورهای ثروتمند برای کشورهای نیازمند بود. هرچه باشد کشورهای عضو گروه7 یعنی آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، ایتالیا، کانادا و ژاپن نیمی از تولید ناخالص داخلی جهان که معادل رقمی در حدود 40تریلیون دلار است را در اختیار دارند. مکرون از کشورهای اروپایی و آمریکا خواست تا حداقل 5درصد از مقدار واکسنی را که در اختیار دارند به کشورهای در حال توسعه بفرستند.
در میان سران کشورهای عضو گروه7، ماریو دراگی، نخست‌وزیر ایتالیا و جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، چهره‌های جدید نشست سران بودند. پس از 4سال حضور پرحاشیه دونالد ترامپ در نشست‌های گروه‌7، حضور بایدن اتفاقی خوشایندتر به شمار می‌رفت. رئیس‌جمهور جدید آمریکا اعلام کرد 2میلیارد دلار به برنامه جهانی تولید و توزیع واکسن کرونا(کواکس) که زیر نظر سازمان بهداشت جهانی فعالیت می‌کند کمک خواهد کرد. این در حالی است که دونالد ترامپ ضمن خروج از این سازمان اعلام کرده بود که هیچ کمکی برای تولید واکسن به برنامه کواکس نخواهد کرد. انگلیس هم تاکنون حدود ۷۷۰میلیون دلار به این برنامه کمک کرده است. برای بایدن اما غیر از کرونا، مسئله چین همچنان مهم‌ترین مسئله سیاست خارجی است و به همین دلیل دیروز او از فرصت نشست گروه7 استفاده کرد تا در مورد «سیاست‌های مخرب» اقتصادی این کشور هشدار دهد. او پیش از این گفته بود که آمریکا سیاست مهار دولت ترامپ در قبال چین را ادامه خواهد داد. او تأکید کرد که چین را همچنان مهم‌ترین رقیب آمریکا می‌داند.