تئاتر
هجدهمین جشنواره تئاتر عروسکی- مبارک دهم تا 17 اسفند برگزار می‌شود
عروسک‌ها به دنیای مجازی می‌آیند
گفت‌وگو با مدیربخش بزرگسال، کودک و نوجوان و خردسال جشنواره تئاتر عروسکی
فهیمه پناه‌آذر ـ روزنامه نگار
زهره بهروزی‌نیا، مدیربخش اصلی (بزرگسال، کودک و نوجوان و خردسال) هجدهمین جشنواره تئاتر عروسکی- مبارک، با این توضیح که بیماری کرونا همه‌چیز را تحت‌تأثیر قرار داد و در مبحث هنر به‌ویژه تئاتر، ما را به سمتی هدایت کرد که به راهکارهای دیگری بیندیشیم، به همشهری می‌گوید: «برنامه‌ریزی این رویداد پیش از اپیدمی کرونا آغاز شده و بنا بود شهریورماه امسال برگزار شود. مرحله اول بازخوانی متون هم انجام شده بود که با شیوع کرونا جشنواره نیز مانند سایر برنامه‌ها دچار بحران شد و به سمت تعطیلی رفت.»
زهره بهروزی‌نیا معتقد است، با گونه جدیدی از تئاتر که به‌صورت زنده نیست، روبه‌روییم و باید شرایط موجود را بپذیریم و آن را تجربه کنیم. کارگردان نمایش «گفت امروز بینی، فردا بینی و پس آن فردا» در ادامه با عنوان این مطلب که به‌نظر می‌رسید ابتدا برگزاری جشنواره به‌صورت مجازی امکان‌پذیر نیست، توضیح می‌دهد: «با طولانی شدن بیماری کرونا و اینکه معلوم نیست تا چه زمانی طول بکشد، فکر کردیم چطور باید فعالیت‌ها را جلو ببریم؛ بنابراین تصمیم گرفته شد جشنواره به‌صورت مجازی برگزار شود. در نتیجه به بهترین راهکارها برای برپایی آن فکر شد و گروه‌ها را به این سمت سوق دهیم که در شرایط مجازی اثر تولید کنند. دبیرخانه جشنواره از هنرمندانی که کار آنها در مرحله نخست پذیرفته شده بود، خواست متناسب با فضای مجازی کار خود را ارائه دهند و این اعلام آمادگی از سوی هنرمندان متناسب با فضای مجازی نیز صورت گرفت.»
بهروزی‌نیا با بیان اینکه طبیعتا برای برگزاری در بستر فضای مجازی با مشکلات زیادی مواجه بودیم و گروه‌ها سؤالات زیادی داشتند، تصریح می‌کند: «کلیت فعالیت در فضای مجازی برای گروه‌ها تعریف شد که اگر بخواهیم کار هنری در این فضا تولید کنیم دارای چه فاکتورهایی است. ستاد جشنواره شرایط را به‌گونه‌ای تعریف کرد که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی چگونه یک کار را با تعداد نفرات کم آماده کرد؛ اتفاقی که در همه جای دنیا و دانشگاه‌ها در اروپا قبل از بیماری هم در حال انجام بود. ما نیز در دبیرخانه جشنواره به این سمت رفتیم که خود کارگردان و شرکت‌کنندگان شرایطی را فراهم کنند تا از پس این مسئله برآیند و طرح موفقی هم بود. درنهایت این چالش تبدیل به فرصت شد و در اسفند‌ماه شاهد برگزاری جشنواره هستیم.»
این مدیر با این توضیح که برگزاری جشنواره در فضای مجازی معایب و مزایایی را به‌دنبال خواهد داشت، عنوان می‌کند: «به‌لحاظ تماشاگر با تعداد بیشتری مواجه می‌شویم؛ چون در این فضا خیلی از مشکلاتی که مخاطبان برای شرکت حضوری داشتند از بین می‌رود و می‌توانند در خانه از نمایش بهره ببرند. البته آسیب‌هایی هم دارد؛ به هر حال هنر تئاتر، هنری زنده است و روی صحنه اتفاق می‌افتد و ارتباط نزدیکی با تماشاگر دارد. بعضا با عکس‌العمل تماشاگران حتی نمایش تغییر می‌کند، اما حالا با یک قاب مواجهیم که ماهیت تئاتر را تغییر می‌دهد و با گونه جدیدی از تئاتر که به‌صورت زنده جاری نیست روبه‌روییم. باید شرایط موجود را بپذیریم و آن را تجربه کنیم.»
بهروزی‌نیا با تأکید بر اینکه جشنواره تئاتر عروسکی تنها فرصت برای نمایشگران است، اضافه می‌کند: «هر 2سال یک‌بار این فرصت پیش می‌آید و آنها فرصت دارند در یک فستیوال و جشنواره آثار خود را ارائه دهند و جسارت سبک‌ها یا رویدادهای جدید را به نمایش بگذارند. طبیعتا اگر این جشنواره را نداشتیم و این فرصت تا 2سال آینده می‌سوخت، خیلی خوشایند نبود. اگر بخواهیم از این زاویه نگاه کنیم برگزاری آن اتفاق خوب و مثبتی است. حتی علاقه‌مندان به تئاتر عروسکی و نمایشگران از این زاویه خود را محک زنند که آیا می‌توانند در فضای مجازی کار تولید کنند. قبل از کرونا زنده‌یاد گلزار محمدی در فراخوان بخشی را تحت‌عنوان فضای مجازی گنجانده بود، ولی پیش‌بینی نمی‌کردیم کل جشنواره تبدیل به فضای مجازی شود؛ بنابراین این نحوه ارائه هم می‌تواند به ژانر تئاتری تبدیل شود.»
وی به نقش مهم عروسک در دوران اپیدمی کرونا اشاره می‌کند: «بسیاری از پژوهشگران خارجی مقالات تخصصی نوشتند و از حضور پررنگ عروسک در دوران کرونا گفتند که چقدر در آموزش بهداشت و رعایت پروتکل‌های بهداشتی با کودک ارتباط برقرار کرده است و خیلی از آموزش‌ها با عروسک انجام می‌شود. روشن است که عروسک چقدر می‌تواند به‌تنهایی کودکان کمک کند و با آنها ارتباط بگیرد، اما باید بپذیریم عروسک تنها برای کودک نیست و برای بزرگسالان نیز بوده و هست.»
در همینه زمینه :
