
وزیرِ مؤسس
غلامرضا شافعی، 10دی 1370 وزیر تعاون شد

حمیدرضا محمدی
از پرسابقهترین مدیران اقتصادی است و سالها صاحبسمت بود و تقریبا با همه دولتها و همه جناحهای سیاسی همکاری کرد؛ از نیمه دهه 60 آمد و وزیر صنایع شد تا دولت یازدهم که تا پیش از انشعاب سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، معاون نظارت آن بود.
غلامرضا شافعی اما شاید مهمترین تأثیرگذاریاش، به زمانی برگردد که در دولت پنجم، در رأسِ یک وزارتخانه تازهتأسیس قرار گرفت. او نخستین وزیر تعاون بود. البته پیشتر نیز این وزارتخانه وجود داشت؛ چه، آنکه در سالهای 1346تا 1349، وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و در سالهای 1349 تا 1356، وزارت تعاون و امور روستاها فعالیت میکرد.
پس از انقلاب، با آنکه تعاون، یکی از اصول قانون اساسی بود اما وزارتخانه و وزیری نداشت تا آنکه مجلس سوم، قانون تأسیس وزارت تعاون را در 13شهریور1370به تصویب رساند هرچند «نظر دولت این بود که وزارتی برای این کار لازم نیست.» زیرا این اعتقاد وجود داشت، «مگر برای بخش خصوصی و دولتی وزارت داریم که برای بخش تعاونی وزارت مستقلی داشته باشیم؟»
سرانجام، 4ماه بعد، هاشمیرفسنجانی، او را به مجلس معرفی کرد و دربارهاش گفت: «... من هم بهخاطر سابقه علاقه ایشان به تعاونیها و هم بهخاطر آشنایی با مواضع اقتصادی و اجتماعی فعلی ایشان، با توجه به نقطه نظراتشان در شورای اقتصاد، مناسبترین فرد را ایشان دیدم».
مجلس سوم، دهم دی1370، رأی بالا داد؛ زیرا «کسی بهعنوان مخالف اسم ننوشته بود و نمایندگان، برخورد خوب و گرمی داشتند».
وزارت او 6سال، یعنی تا انتهای دولت ششم ادامه یافت و از مهمترین کارها، «تعیین حدود تعاون بود. سعی کردم همه حوزههایی که میتوان فعالیت اقتصادی را در آن به شکل خصوصی و فردی انجام داد، به حوزه تعاون هم تسری دهم.» همچنین «اساسنامه های مربوطه را بهگونهای نوشتم که وزارتخانه و تعاونیها کمک کار وزارتخانههای دیگر باشند... یار شاطر باشیم و نه بار خاطر».