برداشت تربچه فضایی

عمادالدین قاسمی پناه- خبر‌نگار

در یک اقدام استثنایی، فضانوردان در حال برداشت تربچه تازه در فضا هستند، تلاشی که می‌تواند برای تولید مواد غذایی کاشتنی در ماموریت‌های طولانی مدت به‌ماه و مریخ هم مؤثر باشد. انگار بشر در حال تکرار یک تجربه دیرین است. هزاران سال از زمانی که انسان‌های اولیه در جست‌وجوی غذا، زمین را درنوردیدند می‌گذرد. اگرچه بخشی از این انسان‌ها کوچ‌روی را ترجیح دادند، اما بسیاری دیگر یکجانشینی را انتخاب کردند و از طریق ساخت ابزار و کاشت و برداشت، محصولات غذایی مورد نیاز را تامین و بقای خود را تضمین کردند. از مدت‌ها پیش، فکر کاشت و برداشت محصولات کشاورزی به‌صورت گلخانه‌ای و در یک محیط کنترل شده در فضا (به‌عنوان مثال مریخ) و به‌طور خاص ایستگاه فضایی بین‌المللی مطرح شده بود. هدف از این طرح، تامین غذای تازه برای فضانوردان و حمل‌ونقل کمتر بار در مسیر زمین و ایستگاه فضایی بین‌المللی عنوان شده بود. اما یکی از نکات بسیار مهم این بود که ارزش غذایی این محصولات که در فضا رشد کرده‌اند تا چه حد دارای همان ارزش غذایی محصولات زمینی هستند.

20تربچه در گرانش صفر
به گزارش سی‌ان‌ان، کیت روبینز، مهندس پرواز ناسا، 20گیاه تربچه را که در زیستگاه پیشرفته گیاهی(APH) ایستگاه فضایی رشد کرده بودند، از محل کاشت بیرون کشید و آنها را در ورقه‌های فویل ذخیره‌سازی و بسته بندی کرد تا به زمین فرستاده شوند. به گفته ناسا، تربچه جدیدترین محصولی است که در گرانش صفر با موفقیت رشد می‌کند و برداشت می‌شود. پیش از این، نوعی کاهوی قرمز، کاهوی سبز، کلم چینی، عدس و خردل کشت شده بود.
نیکول دوفور، مدیر برنامه زیستگاه پیشرفته گیاهی در مرکز فضایی کندی ناسا می‌گوید: من از ابتدای کار در APH هر وقت  می‌توانستیم محصول جدیدی را پرورش دهیم، بی‌نهایت لذت می‌بردم. زیرا آنچه ما می‌آموزیم به ناسا کمک می‌کند تا فضانوردان را با خیال راحت به مریخ بفرستد و آنها را با خیال راحت بازگرداند.

غذا برای ماموریت‌های فضایی آینده
دانشمندان مرکز فضایی کندی قرار است تربچه‌های رشد کرده در فضا را با آنچه در زمین کشت شده مقایسه و مواد معدنی و مغذی مورد نیاز فضانوردان را بررسی کنند. به این ترتیب آنها درمی‌یابند که فضانوردان با استفاده از این محصولات می‌توانند برای سفرهای طولانی‌تر آمادگی داشته باشند یا نه.
این در حالی است که فضانوردان آزمایش کاشت تربچه را در آسمان تکرار می‌کنند. آنها دوباره بذر تربچه را می‌کارند و آن را برداشت می‌کنند تا داده‌های بیشتری در اختیار دانشمندان قرار بگیرد.
تربچه‌ها با زمان کشت کوتاهی که دارند(27روز)، مزیتی بالقوه به‌عنوان منبع غذایی فضانوردان آینده که در سال‌های بعد مأموریت‌های ژرف فضایی را آغاز می‌کنند، به شمار می‌روند.
کارل هاسنشتاین، استاد زیست شناسی دانشگاه لوئیزیانا و پژوهشگر اصلی این پروژه می‌گوید: تربچه‌ها به‌دلیل شکل حبابی و حساس خود، امکان پژوهش‌های بیشتری را برای ما فراهم می‌کنند.
به گفته هاسنشتاین، دانشمندان اثرات دی اکسید کربن بر تربچه و همچنین نحوه جذب و توزیع مواد معدنی از طریق سبزی‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کنند.
فضانوردان تاکنون 15نوع گیاه مختلف را در ایستگاه بین‌المللی پرورش داده‌اند، ازجمله 8نوع مختلف از سبزی‌های برگی مانند کاهو و کلم. ناسا هم پیش از این، بیش از 100محصول را در زمین آزمایش کرده تا بهترین انواع را برای آزمایش در فضا انتخاب کند.