شاگرد امام و علامه
آیتاللهمرتضی مطهری به شهادت رسید
سیدمحمد حسین محمدی
تا پیش از مهاجرت علامهطباطبایی به قم، همراه با آیتاللهمنتظری، سیدرضا صدر و مهدی حائری در درس فلسفه امامخمینی شرکت میکرد. بعد از هجرت علامه از تبریز به قم، در شمار شاگردان فلسفی علامهطباطبایی نیز قرار گرفت. واسطه آشناییشان علامهکرباسچیان بود. ولی رابطهشان آنقدر پیش رفت که علامهطباطبایی بعد از شهادتش گفته بود: «وقتی او در درس حاضر میشد، من از شور و شعف به رقص میافتادم». سالهای آشنایی شهیدمطهری و علامه، سالهای اوجگیری حزب توده بود، به همین جهت، مبارزه با مبانی ماتریالیسم تبدیل شد به دغدغه مشترک میان استاد و شاگرد. ثمره این دغدغه مشترک، چاپ جلد اول «اصول فلسفه و روش رئالیسم» بود که جایزه کتاب سال1332 را با خود به همراه داشت. همان ایام، بهدلیل فقر مالی هر دو استادش را گذاشت و به تهران مهاجرت کرد تا با تدریس در دانشکده الهیات دانشگاه تهران روزگار بگذراند. از سال1342 و با تبعید امامخمینی، مطهری نیز رخت سیاست را به تن کرد و عضو مؤتلفه شد. آیتاللهمطهری از 1342 به بعد، هم در زمینه علمی و هم در سنگر سیاسی ایفای نقش میکرد، هم در کنار علامهطباطبایی مینشست و با هانری کربن همکلام میشد و هم ایدههای سیاسی امامخمینی را پیش میبرد. مدتی پیش از پیروز شدن انقلاب اسلامی، به پاریس رفت تا با استاد قدیمیاش دیدار کند. در این دیدار استادش خبر پیروزی قریبالوقوع انقلاب اسلامی را نوید داده و گفته بود: «یک مقدار دیگر مقاومت کنید، انقلاب تا چندروز دیگر به پیروزی خواهد رسید». بعد از این دیدار بود که درباره استادش، امامخمینی گفته بود: «آمَنَ بِاُمَّتِه، آمَنَ بِهَدفه، آمَنَ بِسَبیله» (به امت خود، هدف و راهش ایمان دارد). ناگفته پیداست که پیشگویی استادش محقق شد. ولی او مدت زیادی پس از پیروزی انقلاب زنده نماند تا این پیشگویی را چندان که باید و شاید ببیند. مرتضی مطهری را در اردیبهشت1358 و درحالی که از منزل یدالله سحابی به خانهاش برمیگشت به ضرب گلوله به شهادت رساندند. شهادت او داغ سنگینی را بر سینه هر دو استادش نشاند. امامخمینی (ره) در سوگ او فرمود: «اینجانب نمیتوانم احساسات و عواطف خود را نسبت به این شخصیت عزیز ابراز کنم. مطهری فرزندی عزیز برای من بود». علامهطباطبایی نیز در مصاحبهای احساسش را نسبت به شهادت او اینگونه بیان کرد: «حقیقتا بعد از فوت او تأثر من، تأثر در مرگ یکی از عزیزان است».