نگاه/ بررسی لایحه مدیریت یکپارچه شهری پس از 5سال

اقبال شاکری- عضو کمیسیون عمران مجلس

«ده درویش در گلیمی بخسبند/ دو پادشاه در اقلیمی نگنجند.» وضعیت کنونی تهران مثال عینی همین ضرب المثل است. مسئولان سازمان‌ها و ارگان‌ها و نهادهای مختلف خودشان را متولی شهر می‌دانند و به همین دلیل مردم با حجمی از تصمیمات متعدد مواجه هستند. لازمه اداره بهتر شهرها به‌ویژه کلانشهر تهران مدیریت یکپارچه است. موضوعی که در قالب لایحه به مجلس ارسال شده است، اما با گذشت حدود 5سال هنوز به نتیجه نرسیده است.
مدیریت یکپارچه در معنای عام و در عمل یعنی تمام سازمان‌ها، ادارات، نهادها و ارگان‌ها، اعم از دولتی و غیردولتی که در کلانشهر تهران یا شهرهای بزرگ به مردم خدمات ارائه می‌دهند، فعالیت‌هایشان طبق ضوابط سازمانی باشد، اما اگر کاری در شهر انجام می‌دهند باید با شهردار شهر هماهنگ کنند. در حقیقت شهردار باید تنها مدیر شهر و تصمیم‌گیرنده باشد؛ به‌عنوان مثال اگر وزارتخانه‌ای قصد ساخت‌وساز ملکی را دارد باید از شهرداری مجوز بگیرد. یا اگر وزارتخانه‌ای تصمیم به حفاری دارد باید با هماهنگی شهردار انجام شود. متأسفانه چنین کاری در تهران انجام نمی‌شود و در خیلی از موارد شهرداری بی‌اطلاع از اقدامات است. سازمان‌ها و نهادها گمان می‌کنند، خودشان می‌توانند خودسرانه اقدام به هر کاری در شهر کنند و به همین دلیل شاهد چنین آشفتگی در تهران هستیم. وزارتخانه‌های نیرو، ارتباطات و مترو هم در راستای خدمات رسانی مطلوب تر به مردم باید فعالیت‌هایشان با شهرداری هماهنگ شود. در خیلی از مواقع این وزارتخانه‌ها هم با مدیریت شهر هماهنگ نیستند و نتیجه چنین تصمیم‌گیری خودسرانه در کارها منجر به فرونشست در خیابان‌های مولوی و سیروس و انفجار شهران، می‌شود. سازمان آتش‌نشانی، اورژانس و سامانه‌های هواشناسی و هشدارهای سریع در همه جای دنیا زیر مجموعه شهرداری هستند، اما در کشور ما سازمان‌های مختلف مسئولیت آن را به‌عهده دارند و به همین دلیل با مدیریت چندگانه مواجه هستیم. برای ایجاد مدیریت یکپارچه شهری باید درآمدهای پایدار برای شهرداری پیش‌بینی شود چرا که در غیراین صورت شهرداری برای تأمین مخارج و منابع مالی‌اش مجبور به ساخت و سازهای غیرمجاز و همکاری با سایر سازمان‌ها و ارگان‌ها می‌شود. وقتی درآمد پایدار شهرداری تعیین تکلیف شود، مسیر برای ایجاد مدیریت یکپارچه شهری هموارتر می‌شود. وقتی گفته می‌شود در رویکرد مدیریت یکپارچه، شهردار تنها مدیر شهر است، به این معنا نیست که شهردار می‌تواند هر تخلفی انجام دهد و نظارتی بر عملکرد وی نخواهد بود؛ بلکه در مدیریت یکپارچه شهری باید قوانین و ضوابطی پیش‌بینی شود که بتوان برعملکرد شهردار نظارت و درصورت تخلف با او برخورد کرد. بررسی مدیریت یکپارچه شهری سال‌های زیادی است که در مجلس مطرح شده، اما بنا به دلایلی هنوز در مورد آن نتیجه‌گیری نشده است و به همین دلیل تلاش می‌کنیم تا پایان سال این لایحه نهایی شود.